رای دادگاه درباره شرایط دعوی جبران خسارت از مراجع دولتی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۱۴۰)

شماره دادنامه	۹۱۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۱۴۰
تاریخ دادنامه	۱۳۹۱/۰۹/۰۶
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	شرایط دعوی جبران خسارت از مراجع دولتی
قاضی	نجفی عاشورخانی یعقوبی

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره شرایط دعوی جبران خسارت از مراجع دولتی: در دعاوی به طرفیت دولت وادارات و نهادهائی که با بودجه عمومی اداره می گردند وفق صراحت تبصره ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری می بایست طی دو مرحله اقدام نمود در مرحله اول با تنظیم دادخواست به دیوان عدالت اداری اصل وقوع خسارت و استحقاق مطالبه آن از نهاد دولتی اثبات گردد سپس در صورت اثبات استحقاق مطالبه، طی دادخواست دوم در دادگستری خسارت وارده مطالبه گردد.

رأی دادگاه بدوی

در مورد دعوی خانم ف.ک. و آقایان م. ، د. ، م. و خانم ها س. و ز. شهرت جملگی ک. با وکالت م.ک. به طرفیت س. به خواسته تحویل یک قطعه زمین معوض با این توضیح که وکیل خواهان بیان می دارد حسب گواهی انحصار وراثت پیوست پرونده ورثه مرحوم ع.ک. مالک سه دانگ پلاک ثبتی ۱۱۴۰۳ فرعی ۱۱۳۸ اصلی مفروز از پلاک ۴۰۶ فرعی از اصلی مزبور در بخش ۱۲ تهران می باشند و خانم ف.ک. نیز مالک سه دانگ دیگر از قطعه فوق الذکر می باشد حسب نامه شماره ۲۸۴۲۳۵ مورخه ۱۰/۱۰/۱۳۶۰ اداره ثبت اسناد و املاک شهر ری به استناد رأی اصلاحی مورخه ۳۰/۳/۱۳۵۸ کمیسیون ماده ۵۶ قانون منابع طبیعی ملک مذکور جزء اراضی ملی شده کوه بی بی شهربانو است که داخل در متصرفی کارخانه سیمان ری بوده است و به تملک آن درآمده و طبق قانون به مالکین اراضی ملی شده واقع در جنب کارخانه سیمان ری مصوب ۱۳۵۸ شورای انقلاب دولت مکلف به واگذاری معوض اراضی و یا با توافق مالک قیمت اراضی واقع در متصرفی سیمان ری به مالکین گردیده است لذا سازمان زمین شهری از اعطای زمین معوض خودداری می نماید. تقاضای الزام به خوانده واگذاری زمین معوض مورد استدعاست ; دادگاه با بررسی محتویات پرونده ملاحظه سند مالکیت شماره ۱۱۴۰۳ /۱۳۱ و نتیجه استعلام ثبتی شماره ۲۶۷۰۵ مورخ ۱۵/۹۰۶ که حکایت از مالکیت خواهان ردیف اول و مورثین مرحوم ع.ک.دارد و با عنایت به نامه شماره ۲۸۴۲۳ مورخ ۱/۱۰/۱۳۶۰ اداره ثبت اسناد و املاک شهری شهر ری که ملک مذکور را در محدوده و متصرفی کارخانه سیمان ری قلمداد نموده است. دادگاه خواسته خواهان ها را موجه تشخیص می دهد به استناد ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی و ماده واحده قانون راجع به واگذاری اراضی به طور عوض به مالکین اراضی متصرفی سیمان ری حکم به الزام خوانده به واگذاری یک قطعه زمین معوض از اراضی سیاه دشت پایین ۶ سلیمانیه و یا باقری زار با ارزش معادل ملک متصرفی و در صورت توافق قیمت عادله ملک در حق خواهان ها صادر و اعلام می شود. این رأی صادره حضوری ظرف مدت بیست روز قابل اعتراض و رسیدگی در محاکم تجدیدنظر استان تهران می باشد.

رئیس شعبه ۱۴۹ دادگاه عمومی حقوقی تهران - یعقوبی

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

تجدیدنظرخواهی اداره کل مسکن و شهرسازی استان تهران به طرفیت ف.ک. نسبت به دادنامه ۹۰۰۴۴۲- ۳۰/۷/۹۰ شعبه ۱۴۹ محاکم عمومی تهران مشعر بر صدور حکم به الزام به واگذاری یک قطعه زمین معوض از اراضی سیاهدشت پایین به ارزش معادل ملک متصرفی و در صورت توافق قیمت عادله ملک صرف نظر از غیر منجز بودن حکم معترض عنه از این جهت وارد و مؤثر است که اساسا در دعاوی به طرفیت دولت و ادارات و نهادهائی که با بودجه عمومی اداره می گردند وفق صراحت تبصره ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری می بایست طی دو مرحله اقدام نمود در مرحله اول با تنظیم دادخواست به دیوان عدالت اداری اصل وقوع خسارت و استحقاق مطالبه آن از نهاد دولتی اثبات گردد سپس و در صورت اثبات استحقاق مطالبه، طی دادخواست دوم در دادگستری خسارت وارده مطالبه گردد که دادگاه بدوی بدون داشتن اختیار قانونی هر دو مرحله را متکفل گردیده یعنی ابتداء استحقاق تجدیدنظرخوانده را بررسی و اثبات نموده و سپس حکم به دادن معوض و یا قیمت آنرا نموده است که به لحاظ عدم رعایت تشریفات مقرر در تبصره ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری رأی معترض عنه قابلیت تأیید را نداشته ضمن نقض رأی معترض عنه در خصوص دادخواست بدوی به استناد ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دعوی صادر و اعلام می گردد این رأی قطعی است.

رئیس شعبه ۵۹ دادگاه تجدیدنظر استان تهران - مستشار دادگاه

نجفی- عاشورخانی