رای دادگاه درباره مطالبه حق کسب و پیشه و تجارت پس از صدور حکم بازسازی عین مستأجره (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۳۹۴)

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۳۹۴
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۴/۱۱
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	مطالبه حق کسب و پیشه و تجارت پس از صدور حکم بازسازی عین مستأجره
قاضی	رجبی محمد عشقعلی اسماعیلی

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره مطالبه حق کسب و پیشه و تجارت پس از صدور حکم بازسازی عین مستأجره: درصورتی که در اجاره های مشمول قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۵۶، مستأجر دعوای الزام موجر به نوسازی عین مستأجره را طرح و دادگاه نیز موجر را به نوسازی محکوم نماید، مستأجر نمی تواند پس از تخریب ملک جهت نوسازی، دعوای مطالبه حق کسب و پیشه و تجارت اقامه نماید.

رأی دادگاه بدوی

آقای م.ب. به وکالت از آقای م.ب. به طرفیت آقایان ۱-ف.ص. و ۲-الف.خ. دادخواستی مبنی بر استدعای صدور حکم دایر بر محکومیت خواندگان به تأدیه و پرداخت سرقفلی متعلقه به خواهان در خصوص یک باب مغازه استیجاری موضوع اسناد رسمی شماره ۷۵۷۴ مورخ ۲۲/۸/۱۳۴۸ دفترخانه اسناد رسمی شماره . . . تهران و شماره ۴۲۵۴ مورخ ۲۶/۲/۱۳۴۰ دفترخانه اسناد رسمی شماره . . . تهران به سبب تخریب با احتساب کلیه خسارات قانونی اعم از هزینه دادرسی، حق الوکاله و خسارت تأخیر تأدیه تقدیم نموده که در تاریخ ۲۵/۵/۹۰ به این شعبه ارجاع شده است. در شرح دادخواست بیان شده به شرح مندرجات دو فقره اجاره نامه های تنظیمی به شماره های ۷۵۷۴ مورخ ۲۲/۸/۱۳۴۸ دفترخانه شماره . . . تهران و ۴۲۴۵۴ مورخ ۲۶/۲/۱۳۴۰ دفترخانه شماره . . . تهران یک باب مغازه احداثی در پلاک ثبتی ۷ فرعی از ۷۰۴۳ اصلی بخش ثبتی دو تهران در تصرف استیجاری خواهان قرارگرفته است. در اواخر تیرماه (سال ۱۳۹۰) خواندگان در ادامه اقدامات ایذائی صورت گرفته با به کارگیری یک دستگاه لودر اقدام به تخریب کلی و خاک برداری از مغازه استیجاری خواهان نموده است. دادگاه قرار ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری صادر نموده و در نظریه کارشناسی میزان سرقفلی و حق کسب و پیشه ۰۰۰/۰۰۰/۶۰۰/۱ ریال تعیین شده لیکن وکیل خواهان نسبت به این نظریه اعتراض کرده بر همین اساس هیئت سه نفره کارشناسی انتخاب و آن ها در نظریه خود میزان سرقفلی و حق کسب و پیشه را ۰۰۰/۰۰۰/۸۰۰/۱ ریال تعیین کرده اند. لازم به ذکر است که نسبت به این نظریه اعتراض نشده است. با عنایت به نظریه اخیر، عدم حضور خواندگان و ارائه دفاع و مصون ماندن مستندات ابرازی خواهان از تعرض و خدشه، دعوای مطروحه مسلم و ثابت است دادگاه به استناد مواد ۱۹۸، ۵۱۹ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی و مواد ۱۲ و ۱۸ قانون روابط موجر و مستأجر مصوب ۵۶ حکم به محکومیت خواندگان به پرداخت مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۸۰۰/۱ ریال بابت اصل خواسته، هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل طبق تعرفه و خسارت تأخیر تأدیه از زمان تقدیم دادخواست لغایت اجرای کامل حکم بر مبنای شاخص رسمی نرخ تورم بانک مرکزی در حق خواهان صادر و اعلام می گردد. این رأی غیابی محسوب و ابتدا ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل واخواهی نزد این مرجع و سپس ظرف مدت بیست روز دیگر قابل اعتراض نزد محاکم تجدیدنظر استان تهران می باشد.

رییس شعبه ۴۲ دادگاه عمومی حقوقی تهران رجبی

آقایان ۱-ف.ص. و الف.خ. با وکالت آقای س.ر. و خانم س.الف. به طرفیت آقای م.ب. با وکالت آقای م.ب. دادخواستی مبنی بر واخواهی از دادنامه شماره ۷۱۲-۹۱۰ مورخ ۲۸/۸/۹۱ تقدیم کرده که در تاریخ ۱/۴/۹۲ به این شعبه ارجاع شده است. لازم به ذکر است که به موجب دادنامه فوق حکم به محکومیت واخواهان به پرداخت مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۸۰۰/۱ ریال بابت حقوق کسب و پیشه در حق واخوانده به جهت تخریب مغازه مورد اجاره محکوم شده اند. ماحصل شرح واخواهی این است که واخوانده به عنوان مستأجر واخواهان، دعوای دیگری تحت عنوان الزام آن ها به نوسازی ملک استیجاری مطرح و منتهی به صدور دادنامه شده است. دادگاه به منظور بررسی ادعای واخواهان پرونده استنادی را مطالبه و به شرح گزارش آن ملاحظه نمود واخوانده دعوای فوق را مطرح و منتهی به صدور حکم نیز شده است با این وصف و توجها به طرح آن دعوا، دعوای نخستین مطروحه نزد این مرجع از جانب خواهان قابلیت استماع نداشته است. زیرا مستأجر دارنده حقوق کسب و پیشه امکان طرح دعوای الزام موجر به نوسازی ملک را دارد در غیر این صورت می تواند حقوق خود را ناشی از کسب و پیشه مطالبه نماید. با این وصف دعوای واخواهی مسلم و ثابت است به استناد ماده ۳۰۵ و لحاظ ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی ضمن پذیرش دعوای واخواهی، قرار عدم استماع دعوای اصلی صادر و اعلام می گردد. این رأی ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل اعتراض نزد محاکم تجدیدنظر استان تهران می باشد.

رییس شعبه ۴۲ دادگاه عمومی حقوقی تهران رجبی

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

تجدیدنظرخواهی آقای م.ب. با وکالت آقای م.ب. به طرفیت آقایان ف.ص. و الف.خ. با وکالت خانم س.الف. و آقای ع.ن. نسبت به دادنامه شماره ۱۲۸۸-۱۹/۱۲/۹۲ شعبه ۴۲ دادگاه عمومی تهران که به موجب آن با قبول واخواهی تجدیدنظر خواندگان نسبت به آرای غیابی ۷۱۲-۲۸/۸/۹۱ و نقض آن در خصوص دعوی تجدیدنظرخواهان به خواسته مطالبه سرقفلی متعلقه بدوی مربوط به یک باب مغازه استیجاری موضوع قرارداد رسمی شماره ۷۵۷۴-۲۲/۸/۴۸ دفترخانه . . . تهران و ۴۲۵۴-۲۶/۲/۴۰ دفترخانه . . . تهران به علت تخریب به انضمام خسارت دادرسی، با توجه به اینکه تجدیدنظرخواهان، تجدیدنظرخواندگان را به موجب حکم دادگاه ملزم به انجام نوسازی نموده، دعوی را به کیفیت مطروحه قابل استماع ندانسته و قرار مقتضی صادر نموده است، متضمن علل و جهاتی که نقض دادنامه را ایجاب نماید نبوده و خللی بر آن وارد نیست زیرا قطع نظر از اینکه تصاویر ارائه شده از عین مستأجره حکایت از نوسازی داشته توجها به این نکته که تا قبل از فسخ قرارداد، مطالبه سرقفلی از وجاهت قانونی برخوردار نیست با ردّ اعتراض مستندا به ماده ۳۵۳ قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه تجدیدنظر خواسته را تأیید می نماید. این رأی قطعی است.

رییس شعبه ۱۵ دادگاه تجدیدنظر استان تهران مستشار دادگاه

عشقعلی اسماعیلی