رای دادگاه درباره مطالبه خسارت تأخیر تأدیه اجرت المثل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۳۰۹)
شماره دادنامه | ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۱۳۰۹ |
---|---|
تاریخ دادنامه | ۱۳۹۴/۱۰/۲۳ |
نوع رأی | رأی شعبه |
نوع مرجع | دادگاه تجدیدنظر استان |
گروه رأی | رای حقوقی |
موضوع | مطالبه خسارت تأخیر تأدیه اجرت المثل |
قاضی | نوروزی موسوی دیوسالار |
چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره مطالبه خسارت تأخیر تأدیه اجرت المثل: چنانچه میزان اجرت المثل طبق نظریه هیئت کارشناسان مشخص شده باشد، این مبلغ، دینی مسجل و مشخص محسوب شده و خسارت تأخیر تأدیه نسبت به آن قابل مطالبه است.
رأی دادگاه بدوی
در خصوص درخواست شرکت ک. ( سهامی خاص ) با وکالت آقایان الف. ک. و پ. ح. به طرفیت وزارت مسکن و شهر سازی ( مجری طرح های فرهنگی - هنری - ورزشی ) ، با وکالت آقای م.ر. ن. ، به خواسته محکومیت خوانده به تهیه و تنظیم صورتحساب نهایی وفق ماده ۵۱ شرایط عمومی پیمان و تسویه حساب مطالبات شرکت موکل بر اساس نظریه کارشناس به علاوه خسارت تاخیر تادیه و خسارت دادرسی و حق الوکاله ، ..... بدین توضیح که ، ...... " ..... به موجب پیمان شماره ۶/۷۱۷۲ - م س مورخ ۷۴/۱۰/۱۰ مجری ( خوانده ) ابنیه استادیوم پنجاه هزار نفری اهواز و شمع کوبی زیر پی ها و ...... را ظرف مدت ۳۶ ماه به شرح و مشخصات مندرج در پیمان به شرکت موکل واگذار می نماید . به موجب صورتجلسه مورخ ۸۴/۱۰/۱۱ صورتجلسه تحویل زمین امضاء و مبادله می گردد ، با وجود تعهد کارفرما به موجب ماده ۲۸ شرایط عمومی پیمان مبنی بر تحویل زمین به نحویکه پیمانکار بتواند عملا به طور پیوسته و بلا انقطاع عملیات موضوع پیمان راطبق برنامه انجام دهد ، متاسفانه از بدو امر س. از اجرای عملیات از تاریخ ۷۴/۱۰/۱۲ لغایت ۷۶/۱۲/۲۱ به طور متناوب ممانعت بعمل آورد و کار فرما نیز ظرف این مدت قادر به حل این معظل و فراهم شدن زمینه اجرای عملیلت بطور پیوسته نگردید ، با وجود تعهد کارفرما به موجب بند ب از ماده ۲۸ شرایط عمومی پیمان مبنی بر تحویل نقشه های اجرایی ، متاسفانه کارفرما هیچ گونه موفق به تحویل نقشه های اجرایی به نحو کامل که بتواند پیوسته عملیات اجرایی را انجام دهد نمی گردد ، ...... ضمن درخواست ارجاع امر به کارشناس جهت رسیدگی به مجموع مسایل فی ما بین و تعیین میزان دقیق کارکرد و خسارات و هزینه های ناشی از تعطیلی و تطویل زمان و بالاسری تحمیلی و سر انجام تهیه و تنظیم صورتحساب نهایی و ..... و محکومیت خوانده به پرداخت مطالبات و خسارات وارده وفق نظریه کارشناسی اعلامی بعلاوه خسارت تاخیر تادیه و خسارات دادرسی و حق الوکاله و ..... درخواست می نماید ، ..... " ..... که خواسته به نحو مذکور طی صورتجلسه مورخ ۸۶/۱۲/۱۳ جهت تعیین میزان مطالبات شرکت خواهان و ..... درخواست و تصریح می گردد ، ...... علیهذا ، با عنایت به ادعای اقامه شده و توجه به پیمان شماره ۶/۷۱۷۲ - م س مورخ ۷۴/۱۰/۱۰ و شرایط عمومی پیمان در خصوص انجام و اجرای کارهای ابنیه استادیوم ۵۰ هزار نفری اهواز و شمع کوبی زیر کپی ها و همچنین تجهیز و بر چیدن کارگاه و چگونگی انعقاد عقد و تشکیل آن که در قالب حاکمیت آزادی اراده افراد وفق ماده ۱۰ قانون مدنی ایجاد گشته است و اینکه دادگاه مطابق با تصمیم مندرج در ذیل صورتجلسه مورخ ۸۷/۱۲/۱۱ و با استناد به مقررات مواد ۱۹۹ و ۲۵۷ و ۲۵۸ و ۲۵۹ و ۲۶۰ به بعد قانون آ . د . م . قرار ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری را صادر و اعلام نموده تا کارشناس منتخب با حضور در دادگاه و عدم وجود جهات رد کارشناسی و با ملاحظه مفاد قرار صادره و ادعای خواهان و صورتجلسه دادرسی مورخ ۸۷/۱۲/۱۱ و نیز قرارداد خصوصی و شرایط عمومی پیمان و چگونگی خاتمه پیمان و صورت وضعیت ارایه شده و چگونگی صورتجلسه تحویل کار و با در نظر گرفتن شرایط و تعهدات قراردادی فی ما بین و نیز مواد ۴۰ و ۴۱ و ۵۲ و ۵۳ شرایط پیمان در چگونگی صورت وضعیت قطعی و صورتحساب قطعی و تسویه حساب پیمانکار و ضمن لحاظ کسورات حسب ماده ۵۲ و ۴۰ و ۳۷ شرایط عمومی پیمان و ..... میزان صورتحساب نهایی و مطالبات خواهان در صورت استحقاق معین نمایند . که کارشناس منتخب طی نظریه مورخ ۸۸/۱۰/۱۴ میزان مطالبات شرکت کرشه از بابت پروژه استادیوم ۵۰ هزار نفری اهواز را مبلغ ۵/۶۲۶/۷۵۸/۹۷۷ ریال به نحو خالص اعلام و بر آورد داشته است ، .... که با اعتراض وکیل خوانده مطابق با صورتجلسه مورخ ۸۹/۱/۲۴ و ارجاع امر به هیات سه نفره کارشناسی ، طی نظریه شماره ۷۹۶ مورخ ۹۰/۴/۸ احد از کارشناسان ( م. بدخشانی ) پس از گزارش کارشناس کارشناسان تخصصی راه و ساختمان و ...... ( مهندس الف ق. و مهندس ح. م. ) که طی نظریه ابرازی خسارات و مطالبات پیمانکار را برابر با ۲/۳۶/۷۸۸/۰۰۰ ریال اعلام داشته اند ، کارشناس مذکور جمع کل مطالبات شرکت کرشه را ۳/۳۳۳/۶۰۵/۶۹۸ ریال اعلام نموده است که با اخذ توضیح از کارشناسان حسب تصمیم مورخ ۹۰/۶/۱۵ در ذکر چگونگی محاسبات صورت پذیرفته ئ خسارات تعیینی ، طی نظریه تکمیلی شماره ۲۳۹۷ مورخ ۹۰/۹/۱۹ مجموع میزان مطالبات خواهان ۴/۴۸۰/۳۴۴/۰۹۱ ریال اعلام گردیده و سپس متعاقب اعتراض بعمل امده از سوی وکیل خوانده به نظریه هیئت سه نفره کارشناسی ، دادگاه مطابق با صورتجلسه مورخ ۹۰/۱۱/۳ قرار ارجاع امر به هیئت پنج نفره کارشناسی را صادر و اعلام نموده و کارشناس منتخب طی نظریه کارشناسی شماره ۸۰۵ مورخ ۹۲/۳/۲۱جمع کل مطالبات پیمانکار بدون در نظر گرفتن خسارات و اجور ماشین آلات را مبلغ نا خالص ۲/۲۳۵/۶۷۸/۸۰۷ ریال تعیین و اعلام داشته اند و به نظریه کارشناسی مذکور اعتراض بعمل آمده و سپس طی تصمیم مندرج در صورتجلسه مورخ ۹۲/۸/۴ در خصوص بخشی از نظریه کارشناسی راجع به خسارت و اجور ماشین آلات که خارج از حدود و صلاحیت کارشناسان هیئت اعلام شده ، دادگاه با استناد به مقررات مواد ۱۹۹ و ۲۵۷ و ۲۵۸ و ۲۵۹ به بعد ، قانون آ . د . م . قرار ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری را صادر و اعلام داشته تا کارشناس منتخب حسب تصمیم و مفاد قرار مورخ ۹۰/۱۱/۳ صرفا میزان خسارتمورد ادعای خواهان در خصوص ماشین آلات را اعلام نمایند ، ..... که کارشناس منتخب طی نظریه شماره ۳۵۵۹ - ۹۲/۱۰/۱۶ مبسوطا جمع کل خسارت و اجور دستگاههای متوقف شده در زمان بلا تکلیفی پروژه را معادل ۲/۸۲۲/۴۰۰/۰۰۰ ریال اعلام داشته که با اعتراض به نظریه کارشناس وفق تصمیم مندرج در صورتجلسه مورخ ۹۲/۱۲/۱۹ قرار ارجاع امر به هیات سه نفره کارشناسی را صادر و اعلام نموده که کارشناسان هیئت طی نظریه شماره ۳۵۳۴ مورخ ۹۳/۱۰/۲۴ ، اجرت المثل کل دستگاهها را در مدت ۸۴ ماه برابر با ۱/۹۲۱/۵۰۰/۰۰۰ ریال تعیین و اعلام داشته اند . که با ابلاغ نظریه به طرفین ، وکیل خوانده حسب لایحه شماره ۴۲۴۱ - ۹۳/۱۲/۱۶ به نظریه اعتراض نموده ، و از نظر دادگاه اعتراضات بعمل آمده به نظریات مذکور موجه و مدلل نبوده و نظریه های کارشناسان در موارد مذکور خالی از ایراد و حسب مفهوم مخالف ماده ۲۶۵ قانون آ . د . م . مطابق با واقع تشخیص می شود . فلذا دادگاه با استناد به مقررات مواد ۲ و ۳ و ۱۹۴ و ۱۹۷ و ۱۹۸ و ۱۹۹ و ۲۵۷ و ۲۵۸ و ۲۵۹ و ۲۶۰ و ۲۶۵ و ۵۰۲ و ۵۰۳ و ۵۱۵ و ۵۱۹ و ۵۲۲ قانون آ . د . م . و مواد ۱۰ و ۱۸۳ و ۱۹۰ و ۱۹۱ و ۲۱۹ و ۲۲۳ قانون مدنی ضمن رد ادعا و حکم بر بطلان خسارت تاخیر تادیه نسبت به رقم ۱/۹۲۱/۵۰۰/۰۰۰ ریال و خواسته مازاد بر محکومیت اعلامی به جهت موضوع خواسته و اینکه مبلغ محکومیت ریالی اخیر خود خسارت وارده به ماشین آلات بوده که بدین ترتیب خسارت بر خسارت قابل مطالبه نبوده و حسب ماده ۵۲۲ قانون آ . د . م . خسارت تاخیر تادیه در دعاوی که موضوع ان دین و از نوع وجه رایج بوده که با تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سر رسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبکار از سوی دادگاه با رعایت تناسب تغییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد مورد محاسبه و حکم قرار می گیرد ، در حالیکه این بخش از محکومیت خود خسارت ناشی از فعل خوانده به ماشین آلات و دستگاههای متوقف در زمان بلا تکلیفی پروژه می باشد ، که عملا منصرف از مقررات مزبور خواهد بود و ، ..... دعوی خواهان را راجع به سایر ادعا ها که محاسبات نهایی و صورتحساب نهایی جهت تسویه حساب مطالبات مدعی در نظر گرفته می شود ، ثابت و محمول بر صحت تشخیص و حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ ۲/۲۳۵/۶۷۸/۸۰۷ ریال جمع کل مطالبات پیمانکار به نحو نا خالص و مبلغ ۱/۹۲۱/۵۰۰/۰۰۰ ریال بابت خسارت و اجور دستگاهها و ماشین آلات و ..... خسارات و هزینه های دادرسی و نیز حق الوکاله وکیل طبق تعرفه قانونی و مبلغ مجموعا ۳۸/۰۰۰/۰۰۰ ریال دستمزد کارشناس و خسارت تاخیر تادیه نسبت به رقم جمع مطالبات ۲/۲۳۵/۶۷۸/۸۰۷ ریال از تاریخ مطالبه ( تقدیم دادخواست ) لغایت هنگام پرداخت در حق خواهان صادر و اعلام می نماید . حکم صادره در هر دو بخش ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدید نظر خواهی در محاکم تجدید نظر استان تهران می باشد . اجرای حکم منوط به ترمیم هزینه دادرسی و تمبر مالیاتی وکالتنامه وفق مقررات و ضوابط قانونی خواهد بود .
رییس شعبه ۴۰ دادگاه عمومی تهران -محمد دیوسالار
رأی دادگاه تجدیدنظر استان
در خصوص تجدیدنظرخواهی ۱- سازمان مجری ساختمانها و تاسیسات دولتی و عمومی با وکالت آقای م.ر. ن. ۲- شرکت ک. با وکالت آقای الف. ک. از دادنامه شماره ۳۲۷ مورخ ۹۴/۴/۶ شعبه ۴۰ دادگاه عمومی حقوقی تهران که به موجب آن با توجه به مفاد قرارداد پیمانکاری شماره ۶/۷۱۷۲ مورخ ۷۴/۱۰/۱۰ تشکیل شده میان طرفین ( تجدیدنظر خواه ردیف اول بعنوان کارفرما و تجدیدنظر خواه ردیف دوم بعنوان پیمانکار) در مورد احداث استادیوم پنجاه هزار نفری اهواز مستند به نظریه هیئت کارشناسان حکم به محکومیت تجدیدنظرخواه ردیف اول نسبت به پرداخت مطالبات تجدیدنظرخواه ردیف دوم صادر گردیده است با دقت در محتویات پرونده اولا تجدیدنظرخواه ردیف اول ایراد و اعتراض موجهی نسبت به اساس دادنامه تجدیدنظرخواسته بعمل نیاورده النهایه مطابق نظریه تکمیلی هیئت پنج نفره کارشناسان صورت وضعیت کارکرد پیمانکار مبلغ ۱/۵۲۹/۸۱۱/۸۷۹ ریال تعیین گردیده در حالیکه دادگاه محترم بدوی سهوا میزان مطالبات پیمانکار در دادنامه تجدیدنظر خواسته را ۲/۲۳۵/۶۷۸/۸۰۷ ریال اعلام نموده که با توجه به اشتباه مزبور دادگاه به استناد ماده ۳۵۱ قانون آئین دادرسی مدنی با اصلاح مبلغ خواسته از ۲/۲۳۵/۶۷۸/۸۰۷ ریال به ۱/۵۲۹/۸۱۱/۹۷۸ ریال دادنامه تجدیدنظرخواسته را در این بخش تائید می نماید اما اعتراض تجدیدنظرخواه ردیف دوم به آن بخش از دادنامه تجدیدنظرخواسته متضمن صدور حکم بطلان دعوی خسارت تاخیر تادیه مبلغ ۱/۹۲۱/۵۰۰/۰۰۰ ریال بابت اجرت المثل ماشین آلات وارد به نظر می رسد زیرا مطابق نظریه هیئت کارشناسان میزان اجرت المثل ماشین آلات دینی مسجل و مشخص تعیین گردیده که به لحاظ عدم پرداخت از سوی تجدیدنظرخواه ردیف اول مشمول خسارت تاخیر تادیه می گردد بر این پایه با پذیرش تجدیدنظر خواهی به استناد مواد ۳۴۸ و ۳۵۸ و ۵۲۲ قانون مزبور با نقض دادنامه در این قسمت حکم به محکومیت تجدیدنظرخواه ردیف اول به پرداخت خسارت تاخیر تادیه مبلغ مزبور از تاریخ تقدیم دادخواست اولیه در حق تجدیدنظرخواه ردیف دوم صادر و اعلام می نماید این رای قطعی است .
شعبه ۵۹ دادگاه تجدیدنظر استان تهران -رئیس و مستشار
سیدعباس موسوی - مجتبی نوروزی