رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اثر علم متصالح به تملک مال موضوع صلح توسط شهرداری

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۹۱۰۰۱۵۳
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۴/۱۴
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	اثر علم متصالح به تملک مال موضوع صلح توسط شهرداری
قاضی	محمدرضاسلطانیان حسن غفار پور

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اثر علم متصالح به تملک مال موضوع صلح توسط شهرداری: چنانچه علم متصالح نسبت به تملک مال موضوع صلح توسط شهرداری به واسطه قید این موضوع در صلحنامه احراز شود درخواست ابطال صلحنامه به دلیل مذکور فاقد وجاهت است.

رأی خلاصه جریان پرونده

آقای م. ح. در تاریخ ۱۳۹۳/۴/۲۲ با تقدیم دادخواست به دادگستری شهرستان اصفهان ( مجتمع قضائی بهارستان ) علیه آقای ج. ک. اقامه دعوی کرده و درخواست رسیدگی با خواسته ابطال صلحنامه عادی مورخه ۱۳۸۴/۳/۱۹ مقوم به پنجاه میلیون و یکهزار ریال و رفع تصرف از یک واحد آپارتمان سه خوابه علی الحساب یک میلیون ریال و مطالبه اجرت المثل ایام تصرف از تاریخ ۱۳۸۵/۷/۱ تا کنون با جلب نظر کارشناس و فعلا علی الحساب یک میلیون ریال را با استناد به تصویر مصدق صلحنامه مورخه ۱۳۸۴/۳/۱۹ و تصویر دو برگ واگذاری و عنداللزوم استعلام از تعاونی مسکن کانون وکلاء را نموده است و بشرح متن دادخواست مرقوم داشته خوانده محترم در مورخه ۱۳۸۴/۳/۱۹ تمام مالکیت خود را که پنج حبه از هفتاد و دو حبه پلاک ثبتی ... بخش پنج ثبت اصفهان را به اینجانب صلح نموده و معوض آن یک واحد آپارتمان دوخوابه بمتراژ حداکثر ۱۰۷ متر مربع از مجتمع هفتاد واحدی کانون وکلاء ( تعاونی مسکن کانون وکلاء ) را قرار داده مورد صلح توسط شهرداری ناحیه چهار اصفهان مورد تملک قرار گرفته و سند نیز بنام شهرداری شده است و خوانده عاجز از اجرای مورد صلح میباشد و در تارخ ۱۳۸۵/۷/۱ بطور غاصبانه و عدوانا آپارتمان سه خوابه ۱۲۱ متری را تصرف کرده و هیچ زمین معوض و یا بهای آپارتمان را نپرداخته است لذا تقاضای رسیدگی و صدور حکم بشرح ستون خواسته را دارم ۰ با جری تشریفات قانونی دادگاه بدوا از هیئت مدیره شرکت تعاونی مسکن کانون وکلای دادگستری اصفهان استعلام که آیا ملکی به آقای م. ح. واگذار گردیده یا خیر و چنانچه نقل و انتقالاتی صورت گرفته اسامی ایادی بعدی را اعلام دارند ضمنا از شهرداری ناحیه چهار اصفهان و اداره ثبت اسناد و املاک خ. نیز استعلاماتی بعمل آمده است پس از وصول جوابیه از مراجع مذکور وقت رسیدگی تعیین و طرفین دعوی به دادرسی دعوت گردیده آقای الف. ا. با ارائه لایحه که به شماره ۲۷ مورخه ۱۳۹۳/۶/۵ دفتر دادگاه بدوی ثبت شده و انضمام وکالت نامه شماره ... خود را بعنوان وکیل خوانده تعرفه کرده است در جلسه دادرسی مورخه ۱۳۹۳/۶/۱۶ خواهان و خوانده در معیت وکیل خود حضور یافته و خواهان اظهار داشته که دعوی به شرح دادخواست تقدیمی است و علاوه بر آن آپارتمان مختلف فیه معوض صلح نبوده در فرض اینکه صلح قانونی باشد معوض آن آپارتمان دو خوابه حداکثر تا متراژ ۱۰۷ متر می باشد ایشان تصرف عدوانی کرده که بنده دعوی حقوقی و کیفری طرح نمودم ۰ بنده آپارتمان را به شخص دیگری واگذار کرده و ایشان شکایت کرد و ادعای سبق تصرف خوانده رد شد مطالبه اجرت المثل نیز دارم وکیل خوانده بیان داشته دفاعیات بشرح لایحه است که تقدیم داشته و بشماره ۳۹ مورخه ۱۳۹۳/۶/۱۶ ثبت گردیده است بشرح این لایحه بیان داشته ... دعوی طرح شده حاضر قبلا تحت همین عنوان ( ابطال صلحنامه عادی مورخه ۱۳۸۴/۳/۱۹) بین اصحاب دعوی حاضر مطرح و طی دادنامه های ۷۰۶ - ۷۰۵ مورخه ۱۳۸۶/۷/۱۴ صادره از شعبه چهارم دادگاه عمومی حقوقی اصفهان حکم به بطلان دعوی صادر و پس از فرجام خواهی طی دادنامه شماره ۷۶۶ / ۱۷ مورخه ۱۳۸۶/۱۲/۱۳ از سوی شعبه هفدهم دیوانعالی کشور دادنامه بدوی ابرام گردیده لذا بجهت وجود وحدت سه گانه قضیه امر قضاوت شده را داشته و شمول اعتبار امر مختوم است و درخواست رد دعوی را دارم و در ماهیت اینکه صلح نامه منعقده عملا در مقام معامله بصورت بیع تنظیم گردیده ولکن دارای آثار و احکام خاص بیع بموجب ماده ۷۵۸ نمی باشد و از طرفی خواهان دلیل بر ابطال صلح نامه ارائه ننموده و هیچگونه اشتباهی نیز در مورد معامله صورت نپذیرفته تا بموجب ماده ۷۶۲ قانون مدنی عقد باطل شود از سوئی چنانچه خواهان آپارتمان را به آقای ا. ی. فروخته چگونه در ۱۳۸۴/۴/۱۹ همان محل را بعنوان معوض الصلح به موکل واگذار نموده و بفرض محال که قرار داد صوری فی ما بین مشارالیهما نیز اصالت داشته باشد نتیجتا خواهان فعلی فاقد سمت در طرح دعوی حاضر است لذا تقاضای رد دعوی خواهان را دارد و ضمنا گفته شده چون معوض صلح زمین مشاعی است نتیجتا صلح باطل است که این استدلال ضعیف است چون مورد صلح با مساحت مشخص و طول و عرض قید شده توصیف گردیده همچنین هر گونه وجه و یا معوضی از سوی شهرداری بابت طرح خیابان وجود داشته باشد متعلق به متصالح است خواهان در رد ایراد وارده اظهار داشته که موضوع سابقه طرح ندارد و خواسته فعلی به غیر از دعوی ابطال مطروحه در شعبه چهارم می باشد که بشرح لایحه جداگانه دفاع بیشتر خواهم کرد ۰ دادگاه در راستای رسیدگی به ایراد مطروحه پرونده مربوط به شعبه چهارم دادگاه حقوقی اصفهان را مطالبه نموده و پس از تهیه گزارش جامع از پرونده های مذکور ( بشرح مندرج در برگ ۵۷ پرونده ) کفایت در رسیدگی را اعلام و بموجب دادنامه شماره ۹۳۰۲۷۵ مورخه ۱۳۹۳/۱۱/۱ انشاء رأی کرده است در این رأی دادگاه با اشاره به اینکه سبب مذکور در دو پرونده متفاوت بوده مشمول اعتبار امر محکوم ندانسته و با ورود در ماهیت دعوی و تأکید بر اینکه با توجه به سوابق رسیدگی عملا اصالت صلحنامه تأیید گردیده و دادگاه دعوی خواهان را غیر موجه تشخیص و حکم به بطلان دعوی صادر نموده است این رأی در تاریخ ۱۳۹۳/۱۱/۲۵ حضورا به خواهان در دفتر دادگاه ابلاغ گردیده و مشارالیه نیز دادخواست فرجام خواهی را در تاریخ ۱۳۹۴/۱/۸ به دفتر دادگاه بدوی تسلیم داشته است بشرح لایحه منضم به دادخواست فرجامی ادعا شده که در تاریخ ۱۳۸۴/۳/۱۹ طی صلحنامه عادی زمینی مورد صلح قرار داده و قرار شده به ازای صلح مذکور یک آپارتمان دوخوابه ۱۰۷ متری و مبلغی پول معوض داده شود چون مورد صلح بنام شهرداری سند خورده دیگر صلحی واقع نشده و مقداری از زمین که باقی مانده مشاعی بوده و قابلیت افراز را ندارد تصرف شرط صحت صلح است مصالح عاجز از اجرای صلح است و نمی تواند مال مشاعی را تحویل دهد ولی معوض صلح را ده سال است که عدوانا تصرف کرده است آپارتمان ۱۰۷ متری معوض بوده لیکن آپارتمان ۱۲۱ متری را در اختیار گرفته است لذا تقاضای رسیدگی دارم ۰ با جری تشریفات قانونی وکیل مرحله بدوی خوانده با تقدیم لایحه دفاعیه و الصاق تمبر قانونی مربوط به مرحله فرجام خواهی از موکل خود دفاع کرده و بیان داشته که ... هر صلحی که واقع شد نافذ است مگر بر امری که غیر مشروع باشد عقد صلح بر هم نمی خورد مگر در موارد فسخ به خیار یا اقاله و یا در مورد صلح اشتباهی واقع شده باشد و یا اینکه بعد از صلح معلوم گردد که موضوع صلح منتفی بوده که در ما نحن فیه هیچیک از موارد مذکور تحقق نیافته و خللی بر ارکان صلح وارد نشده است ۰ در بند ۶ شروط ضمن العقد قرار داد بصراحه تعیین تکلیف شده و از سوئی در حال حاضر باقیمانده زمین تغییر کاربری از ک. ی به مسکونی و تجاری یافته که ارزش باقیمانده مورد صلح چندین برابر ارزش آپارتمان تحویلی است لذا تقاضای رد دعوی فرجامخواهی را دارد پرونده پس از تکمیل به دیوانعالی کشور جهت رسیدگی ارسال گردیده که به این شعبه ارجاع شده و در دستور کار قرار گرفته است ۰ هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده و چنین رأی میدهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواهی نسبت به دادنامه شماره ۹۳۰۲۷۵ مورخه ۱۳۹۳/۱۱/۱ صادره از شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی اصفهان مستند به دلیل موجه نیست زیرا وضعیت مورد صلح در صفحه اول و نیز بند ۶ صفحه دوم صلحنامه توصیف و در آن آمده که مورد صلح در مسیر خیابان قرار دارد و حاکی است که متصالح از تملک شهرداری مطلع بوده است و بعدا هم حسب گزارش مورخه ۱۳۹۳/۴/۳۱ اداره ثبت مورد صلح طی سند رسمی شماره ... مورخه ۱۳۸۴/۱۰/۱۴ دفتر اسناد رسمی شماره ... اصفهان به شهرداری انتقال و معوض به حساب مالک واریز شده است بعلاوه در بند ۱۰ صلحنامه هم در مورد کسر یا اضافه در آمدن معوض مورد صلح بین طرفین توافق شده است در نتیجه بر استنتاج دادگاه بدوی از قضیه مطروحه اشکالی مترتب نیست و منطبق با دلائل موجود در پرونده و قوانین موضوعه میباشد و باستناد ماده ۳۷۰ از قانون آئین دادرسی مدنی دادنامه فرجام خواسته نتیجتا ابرام می شود .

شعبه ۳ دیوانعالی کشور - رئیس و عضو معاون

حسن غفارپور - محمدرضا سلطانیان