رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ارزش حقوقی تحقیقات مامور نیروی انتظامی

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۹۹۰۰۱۵۹
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۶/۱۶
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۲۶ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	ارزش حقوقی تحقیقات مامور نیروی انتظامی
قاضی	محمد ربانی نژاد جعفرالهی انصاری

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ارزش حقوقی تحقیقات مامور نیروی انتظامی: تحقیق توسط مأمور انتظامی در امر حقوقی از ادله اثبات دعوی محسوب نمی شود؛ مگرآنکه در مجموع، از این تحقیق برای قاضی علم حاصل شود که در این صورت نیز قاضی باید با ابراز این امر در رای، به علم خود استناد کند.

رأی خلاصه جریان پرونده

خواهان زوجه خانم م. ک.ن. خانه دار طی دادخواست تقدیمی به ریاست محترم دادگستری شهرستان خ. پیوست کپی مصدق سند نکاحیه و غیره به طرفیت خوانده شوهرش آقای ن. م. آرایشگر محل اقامت زوجین شهرستان خ. تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش نموده و اظهار داشته شرح خواسته اینکه ۱-مطابق سند نکاحیه پیوستی زوجیت فیما بین محرز و مسلم است۲- ثمره این وصلت دو فرزند به نام های ف. ۶ ساله و ز. ۳ ساله می باشد.۳- چون ادامه زندگی و شروع آن با مشکلات توأم بوده درصدد برآمده ام از زوج جدا شوم.۴- برابر شروط ضمن عقد نکاح زوج حق طلاق داشته لذا تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق را دارم و پرونده پس از تشریفات ثبت و ارجاع در شعبه چهارم دادگاه عمومی حقوقی خ. مطرح و در جلسه اولیه دادگاه که خواهان حضور داشته و خوانده با وصف ابلاغ حضور نداشته و لایحه نیز تقدیم نکرده است خواهان اظهار داشته خواسته به شرح لایحه ای که وکیلم ارائه نموده است می باشد. خوانده شوهرم حدود سه سال است مرا و دو فرزندم را ترک نموده و در منزل پدرش زندگی می کند من و شوهرم در منزل پدرم طبقه دوم ساکن بودیم ماهانه مبلغ کمی اجاره می دادیم چون شوهرم با زن دیگر ارتباط نامشروع داشتند روی همین مسئله و اینکه افراد ناباب به خانه می آورد اختلاف پیدا کردیم و از آن موقع گذاشته رفته و حتی دختر کوچکمان ز. که سه ساله است را ندیده و نمی شناسد شوهرم یک بار پس از جلب و دستگیری هفتصد هزار تومان بابت نفقه پرداخت کرده است و دیگر سراغی از ما نگرفته است لذا با توجه به تحقق شرط ضمن عقد تقاضای صدور حکم طلاق دارم مهریه و نفقه را به موجب پرونده های علیحده مطالبه کرده ام و استشهادیه ای که عده ای آن را امضا کرده اند مبنی بر اینکه نامبرده فاقد هرگونه تمکن مالی است و تمام هزینه های زوجه و فرزندش توسط پدرش تقبل شده که از قشر محروم می باشند و دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر و داوران انتخابی طی گزارش مشترک نوشته اند سعی و کوشش ما جهت اصلاح و بازگشت زوجین به زندگی مشترک مؤثر واقع نشد و زوجه اصرار به طلاق دارد و مأمورین بازرسی انتظامی خ. نوشته اند طبق دستور قضایی به محل عزیمت و به صورت م. انه از اهالی محل و ریش سفیدان تحقیق و جملگی گفتند که مدت ۲ سال است آقای م. محل سکونت خود واقع در طبقه منزل پدر خانمش را ترک و در منزل پدرش ساکن می باشد و دادگاه پس از تحقیقات انجام شده در دادنامه شماره۰۰۴۷۶-۱۳۹۳/۹/۳۰ در خصوص دادخواست خانم م. ک.ن. با وکالت بعدی آقای ج. ع. علیه آقای ن. م. دائر به صدور حکم طلاق به جهت تحقق شرط ضمن عقد نکاح با توجه به محتویات پرونده علقه زوجیت دائم بین طرفین را محرز و اظهارات زوجه را که شوهرش سه سال است او و فرزندان مشترک را ترک نموده و در این مدت غیرنهصد هزار تومان نفقه نپرداخته استشهادیه و تحقیقات انجام شده توسط مأمورین انتظامی را ذکر و تحقق شرط ۹ از شروط ضمن عقد را محرز که موجب عسروحرج زوجه نیز شده است. لذا به استناد مواد قانونی که ذکر نموده دعوی زوجه را موجه و به زوجه اجازه داده با وکالت حاصله خود را مطلقه نماید که از ناحیه زوج با وکالت آقای الف. ب. مورد اعتراض و طی دادخواست تقدیمی تقاضای تجدیدنظر نموده است لذا پرونده در شعبه ۱۷ دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی مطرح و در دادنامه شماره۰۰۱۷۴۷-۱۳۹۳/۱۲/۲۵ تجدیدنظرخواهی را متکی به دلیل ندانسته و رأی بدوی را منطبق با موازین قانونی دانسته و با عنایت به اینکه زوجه بیست سکه از مهریه خود را در قبال طلاق بذل نموده با تصریح به اینکه بائن خلعی است دادنامه معترض عنه را به کیفیت مذکور تأیید و ابرام نموده است. متعاقبا زوج آقای ن. م. با وکالت آقای الف. ب. نسبت به دادنامه دادگاه تجدیدنظر مذکور اعتراض و طی دادخواست فرجامی و لایحه پیوست فرجام خواهی نموده است و زوجه خانم م. ک.ن. نیز لایحه در پاسخ از دادخواست فرجامی تقدیم نموده است لذا پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع گردیده است. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای رضا انصاری عضو ممیز و اوراق پرونده و دادنامه شماره ۱۷۴۷-۱۳۹۳/۱۲/۲۵ فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

با توجه به محتویات پرونده های بدوی و تجدیدنظر و مستندات ابرازی و اهمیت موضوع طلاق دادنامه فرجام خواسته از حیث نقص در تحقیقات مخدوش است زیرا :۱- زوجه از حیث روابط نامشروع زوج با زنان اجنبیه تقاضای طلاق نموده ولی دادگاه های بدوی و تجدیدنظر در این موضوع تحقیق ننموده و پرونده های مربوطه را مطالبه ننمودند و گزارش تهیه نکردند. ۲- زوجه از بابت عدم پرداخت نفقه تقاضای طلاق نموده و احکام شماره ۸۵۰-۱۳۹۲/۷/۲۹ صادر شده از شعبه ششم دادگاه عمومی خ. و شماره۲۱۴-۱۳۹۳/۲/۳۰ صادر شده از همان شعبه که در پاسخ به فرجام خواهی زوج تسلیم شده حکایت از محکومیت زوج به پرداخت نفقه دارد اما اینکه این رأی قطعی شده یا خیر؟ مشخص نمی باشد تحقیق از این موضوع ضروری است.۳- وفق دادنامه شماره۲۶۱-۱۳۹۲/۳/۹ صادر شده از شعبه ششم دادگاه عمومی خ. دعوی تقاضای تمکین زوج از زوجه به علت عدم تهیه مسکن مناسب رد شده است اما قطعیت آن و یا نقض در مرحله تجدیدنظر روشن نمی باشد دادگاه ها به این امر هم عنایت ننموده اند.۴- از شهودی که در استشهادیه شهادت بر ترک منزل توسط زوج شهادت داده در دادگاه تحقیق نشده است و تحقیق توسط مأمور انتظامی در امر حقوقی از ادله اثبات دعوی محسوب نمی شود و اگر در مجموع برای قاضی علم حاصل شود باید در رأی به علم خود عمل نموده و ابراز شود. علی هذا با نقض رأی فرجام خواسته به تجویز بند ۵ ماده ۳۷۱ ق.آ.د.م و شق الف ماده ۴۰۱ قانون مذکور رسیدگی به همان شعبه محول می شود.

مستشار و عضو معاون شعبه ۲۶ دیوان عالی کشور

جعفر الهی - محمد ربانی نژاد