رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تشریفات فرجام خواهی توسط دادستان
رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تشریفات فرجام خواهی توسط دادستان: فرجام خواهی با تقدیم دادخواست به دادگاه صادرکننده رأی به عمل می آید و اطلاق ماده قانونی در این خصوص شامل دادستان نیز می شود.
رأی خلاصه جریان پرونده
به شرح محتویات آقای م.م. به دادسرای عمومی و انقلاب یزد اعلام داشته همسرش خانم س.ج. از ابتدا بیماری معلولیت ذهنی و عقلی دارد و از خود حرکات و رفتارهای غیرطبیعی نشان می دهد و تقاضای رسیدگی و صدور حکم حجر وی را دارد. سرپرستی دادسرای یزد مشارالیها را به منظور معاینه و اعلام نظر به پزشکی قانونی یزد معرفی کرده است. کمیسیون متشکله در پزشکی قانونی یزد اعلام نظرکرده است که نامبرده واجد ضریب هوشی در حد عقب ماندگی ذهنی خفیف تا هوش مرزی است که در همراهی با عدم کسب مهارت های ارتباطی و اجتماعی و ضعف در محاسبه، هرچند نامبرده مسئول اعمال و رفتار خویش می باشد ، لکن قادر به اداره امور مالی خویش به طور مستقل نمی باشد. اختلالات مزبور در مجموع متصل به زمان صغر می باشد. خانم ج. اظهار داشته اینجانب مدت سه سال است با آقای م.م. ازدواج کرده ام و ناراحتی روحی و روانی ندارم شوهرم برای اینکه حق مرا ضایع کند، درخواست حجر مرا کرده است تقاضا دارم پرونده را به دادگاه خانواده بفرستید تا حقیقت روشن شود. دادسرا پیشنهاد کرده است که حکم حجر خانم س.ج. صادر گردد. شعبه دوم دادگاه عمومی یزد پس از انجام مصاحبه با مشارالیها حکم حجر وی را به لحاظ سفاهت که متصل به زمان صغر است صادر می نماید بانو س.ج. به رأی دادگاه اعتراض و درخواست تجدیدنظر می نماید. شعبه هشتم دادگاه تجدیدنظر استان یزد با تجدیدنظرخواه مصاحبه و از وی پرسش و پاسخ نموده است و نظر به اینکه پزشکی قانونی ضریب هوشی وی را حد مرزی و عقب ماندگی ذهنی خفیف دانسته، هرچند معترض ازنظر کسب مهارت های اکتسابی و اجتماعی ممکن است ضعیف باشد لکن با توجه به مصاحبه دادگاه با وی و اینکه به سؤال های مربوط به امور مالی در حد معقول و متعارف پاسخ صحیح داده این دادگاه وی را محجور ندانسته، ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته، حکم به رد پیشنهاد صدور حکم حجر از سوی دادسرای عمومی و انقلاب یزد صادر می نماید رأی به دادسرای عمومی و انقلاب یزد ابلاغ شده و دادیار سرپرستی آن دادسرا اعتراض و درخواست فرستادن پرونده را به دیوان عالی کشور نموده است، پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و در دستور کار این شعبه قرارگرفته است.
هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای علی خوشوقتی عضو ممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد:
رأی شعبه دیوان عالی کشور
مطابق بند الف ماده ۳۶۸ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی احکام راجع به حجر قابل فرجام خواهی می باشد و بر اساس ماده ۳۷۹ همان قانون فرجام خواهی با تقدیم دادخواست به دادگاه صادرکننده رأی به عمل می آید و اطلاق ماده شامل دادستان نیز می باشد. مضافا اینکه حتی اگر حکم را قابل اعتراض هم بدانیم، مراتب باید به طرف دعوی ابلاغ گردد، درصورتی که یادداشت اعتراضیه س. برای طرف دعوی ارسال نگردیده تا متمکن از دفاع باشد و مشارالیها ظاهرا از ماجرا بی خبر است بنا به مراتب پرونده در حال حاضر قابلیت طرح و رسیدگی در شعبه را ندارد. مقرر می دارد به شعبه هشتم دادگاه تجدیدنظر استان یزد اعاده شود تا برای دایره س. از حیث عدم تقدیم دادخواست فرجامی اخطار رفع نقص صادر و در صورت تقدیم دادخواست و فرجام خواهی مراتب را به طرف دعوی ابلاغ و پس از سپری شدن مهلت مقرر پرونده را تکمیلا اعاده نمایند تا تصمیم قانونی اتخاذ گردد.
رئیس شعبه ۲۵ دیوان عالی کشور مستشار
سعیدی خوشوقتی