رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تصمیم دادگاه در دعوی طلاق از ناحیه زوجه

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۱۰۰۰۰۵۲۸
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۷/۰۱
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۲۷ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	تصمیم دادگاه در دعوی طلاق از ناحیه زوجه
قاضی	مرتضی فاضل عزیزالله رزاقی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تصمیم دادگاه در دعوی طلاق از ناحیه زوجه: در صورتیکه درخواست صدور حکم به طلاق (به دلیل عسروحرج) از ناحیه زوجه مطرح شود، دادگاه باید حکم الزام زوج به طلاق صادر کند و در این فرض، صدور گواهی عدم امکان سازش موجه نیست.

رأی خلاصه جریان پرونده

خانم س. ب. دادخواستی به طرفیت آقای ر.ق. به خواسته گواهی عدم امکان سازش تقدیم شعبه دوم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان رامسر نموده و دادگاه در دادنامه شماره ۰۰۰۵۵۴-۱۳۹۲/۶/۲۸ با عنایت به اظهارات زوجه که با زوج اختلاف دارند و دیگر قادر به ادامه زندگی نیست و حاضر است ۵۰ سکه از مهر خود را در رابطه با طلاق به زوج بذل نماید و زوج اعلام نموده که زوجه یک مرتبه از وکالت در طلاق استفاده نموده و دیگر حق استفاده ندارد و وکیل خواهان عنوان نموده که خواهان در عسر و حرج واقع شده و از طرفی سعی و تلاش دادگاه در صلح و سازش بین طرفین مؤثر واقع نشده لهذا دادگاه عسر و حرج زوجه را محرز دانسته و گواهی عدم امکان سازش را صادر نموده و به زوجه اجازه می دهد که با مراجعه به یکی از دفاتر رسمی طلاق خود را مطلقه کند به طلاق خلعی با بذل آنچه در رأی آمده و رأی صادره مورد اعتراض زوج واقع و پرونده در شعبه ۱۲ دادگاه تجدیدنظر استان مازندران مطرح و دادگاه در دادنامه شماره ۰۰۰۱۴۲۶- ۱۳۹۲/۱۱/۲۱ رأی بدوی را خالی از اشکال دانسته و آن را تأیید نموده است . و رأی صادره مورد اعتراض زوج آقای رض.ق. واقع و درخواست فرجام خواهی نموده و زوجه در مقام دفاع از فرجام خواهی زوج عنوان نموده که درخواست طلاق در مرحله اول منجر به طلاق نشد و فعلا به عنوان عسر و حرج در زندگی طرح دعوی نمودم که مورد قبول دادگاه شده است . و پرونده به این شعبه از دیوان عالی کشور ارسال شده است. هیئت شعبه در تاریخ فوق الذکر تشکیل پس از قرائت گزارش آقای فاضل مشاوره نموده چنین رأی می دهند :

رأی شعبه دیوان عالی کشور

صرف نظر از اینکه درخواست صدور حکم به تقاضای زوجه بوده که مطابق مقررات جای صدور گواهی عدم امکان سازش نبوده و با محق تشخیص دادن زوجه باید حکم الزام زوج به طلاق صادر گردد (ماده ۲۶ قانون حمایت خانواده ) ولی دادگاه بدوی گواهی عدم امکان سازش نموده است مطابق مندرجات دادخواست تقدیمی زوجه صرفا بر اساس وکالت اعطایی درخواست طلاق نموده ولی دادگاه بدوی با این استدلال که وکیل زوجه به عسر و حرج نیز استناد نموده است که چنین امری در پرونده مشهود نیست و واضح است که طلاق وکالتی با طلاق ناشی از عسر و حرج از نظر حکم و آثار متفاوت می باشند و زوجه نیز در پرونده امر با رعایت مقررات قانونی سخنی از عسر و حرج به میان نیاورده است به علاوه دادگاه در مقابل دفاع زوج به سابقه استفاده زوجه از وکالت اعطائی و ادعای منتفی شدن آن استدلال ننموده است و از سوی دیگر مدت اعتبار حکم طلاق مطابق ماده ۳۳ قانون حمایت خانواده شش ماه می باشد که این امر نیز مورد توجه دادگاه بدوی قرار نگرفته و دادگاه تجدیدنظر نیز بدون تعرض نسبت به مواد مزبور رأی بدوی را تأیید نموده است لذا دادرسی ناقص تشخیص و مستندا به بند ۵ ماده ۳۷۱ و بند الف ماده ۴۰۱ قانون آئین دادرسی مدنی دادنامه فرجام خواسته شماره ۱۴۲۶- ۱۳۹۲/۱۱/۲۱ صادره از شعبه دوازدهم دادگاه تجدیدنظر استان مازندران نقض رسیدگی مجدد به همان شعبه ارجاع می گردد.

شعبه ۲۷ دیوان عالی کشور - رئیس و مستشار

مرتضی فاضل - عزیزالله رزاقی