رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صادرکننده حکم قطعی در مواردی که رأی در دیوان تأیید شده

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۷۵۰۰۰۸۳
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۳/۳۰
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	دادگاه صادرکننده حکم قطعی در مواردی که رأی در دیوان تأیید شده
قاضی	جعفر قدیانی سید صالح سجادی مرتضی شریفی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صادرکننده حکم قطعی در مواردی که رأی در دیوان تأیید شده: پس از تائید و ابرام رأی در دیوان عالی کشور،دادگاه صادر کننده رأی بدوی،دادگاه صادر کننده حکم قطعی محسوب می شود.

رأی خلاصه جریان پرونده

به تاریخ ۹۴/۳/۲۷ هیات شعبه پانزدهم دیوان عالی کشور تشکیل گردید و پرونده کلاسه ۹۴۰۰۶۴ تحت نظر قرار گرفت ملاحظه می شود که به موجب دادنامه های اصلی و اصلاحی شماره ۰۰۲۴۵-۹۲/۱۰/۳۰ و ۰۰۹۵- ۹۲/۱۲/۱۹ شعبه ۷۵ دادگاه کیفری استان تهران ، آقایان ع.ب و الف (با نام مستعار م.ح و م.ز ) به اتهامات شرکت در آدم ربایی و شرکت در سرقت به ترتیب به تحمل پانزده سال حبس تعزیری ، دو سال حبس تعزیری و رد مال به شاکیه خانم ط. ر. و همچنین به اتهام ارتباط نامشروع مادون زنا (به عنف و اکراه ) (ارتکاب اعمال منافیات عفت مادون زنا به عنف و اکراه ) نسبت به شکات خانم ص. ق. و خانم ط. ر. به تحمل نود و نه ضربه شلاق محکوم گردیده اند مضافا به اینکه آقای الف به اتهام ورود و اقامت غیرمجاز در ایران به تحمل یک سال حبس و طرد از خاک ایران نیز محکوم شده است (خانم ص. ق. قبلا نسبت به متهمان اعلام رضایت نموده بود ) پس از تجدیدنظر خواهی محکوم علیهما ، شعبه پانزدهم دیوان عالی کشور طی دادنامه شماره ۰۰۲۰۰-۹۳/۸/۱۷ ضمن رد اعتراض دادنامه تجدیدنظر خواسته را عینا تائید و ابرام نموده است . متعاقب آن در پی درخواست اعمال ماده ۲۷۷ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری از سوی محکوم علیه آقای الف به لحاظ اعلام رضایت شاکیه خانم ط. ر. ، شعبه ۷۵ دادگاه کیفری استان تهران طی دادنامه شماره ۹۳۰۰۵۷-۹۳/۱۱/۲۵ مجموع مجازات ۱۷ سال حبس وی را به سه سال تقلیل داده است . دادیار محترم اجرای احکام در راستای اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ نسبت به محکومیت آقای ع.ب با توجه به درخواست او پرونده را به دادگاه صادر کننده رای ( شعبه ۷۵ دادگاه کیفری استان تهران ) ارسال نموده و رئیس محترم شعبه ۷۵ دادگاه کیفری استان تهران در تاریخ ۹۴/۳/۴ به دفتر دستور داده است تا پرونده را به لحاظ اینکه دادنامه صادره از شعبه مزبور در دیوان عالی کشور (شعبه ۱۵ ) ابرام شده و شعبه ۷۴ دادگاه صادر کننده رای قطعی نیست در جهت تجویز اعمال ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی به دیوانعالی کشور ارسال نمایند که پس از ارسال به دبیرخانه دیوانعالی کشور با توجه به سابقه به این شعبه ارجاع شده است .اعضای هیات شعبه پس از مشاوره بشرح ذیل اتخاذ تصمیم می نماید:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

نظر به اینکه اولا - بر اساس مواد ۲۶۴ و ۲۶۵ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری رسیدگی در دیوانعالی کشور به صورت شکلی بوده و دیوان عالی کشور مرجع صدور رای به محکومیت یا برائت نیست بلکه مرجع نقض یا ابرام آراء می باشد ثانیا - به موجب بند ج ماده ۲۷۸ قانون مذکور دادنامه ای که در دیوانعالی کشور ابرام شده ، قابل اجرا تلقی می گردد و براساس مواد ۲۸۱ و ۲۸۵ قانون مارالذکر و لحاظ بند الف ماده ۳ قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب و آیین نامه اجرایی آن ، اجرای حکم بر عهده دادسرایی که تحت نظارت دادگاه صادر کننده حکم قرار دارد ، می باشد و رفع ابهام و اجمال از حکم با دادگاه صادر کننده حکم است .ثالثا - با فرض اینکه اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ مساعد به حال محکوم علیه است بر اساس بند ب ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ قاضی اجرای احکام موظف به درخواست اعمال آن از سوی دادگاه صادر کننده حکم قطعی در جهت اصلاح دادنامه بوده و این حق نیز برای محکوم علیه شناخته شده است .رابعا - با توجه به مراتب مذکور ،پس از تائید و ابرام دادنامه در دیوان عالی کشور ، دادگاه صادر کننده رای بدوی ، صادر کننده حکم قطعی محسوب می شود و آنچه که قانون در رابطه با دادگاه صادر کننده حکم قطعی که مبتنی بر تائید و ابرام دادنامه آن دادگاه در دیوانعالی کشور مقرر داشته است ناظر به دادگاه بدوی صادر کننده حکم است و چون دیوانعالی کشور به شرحی که مذکور افتاد فقط مرجع نقض و ابرام احکام است ، دادگاه صادر کننده حکم قطعی تلقی نمی گردد .بنابراین و بنا به جهات مذکور دادگاه صادر کننده حکم قطعی در مانحن فیه همان شعبه ۷۴ دادگاه کیفری استان تهران بوده و این شعبه از دیوان مواجه با تکلیفی نیست و به بیان دیگر موضوع قابلیت طرح در دیوانعالی کشور را نداشته است از این رو مقرر می دارد دفتر پرونده با ثبت نتیجه به همان مرجع مرسل ، اعاده گردد.

شعبه ۱۵ دیوان عالی کشور - رئیس و عضو معاون و عضو معاون

جعفر قدیانی - مرتضی شریفی - سید صالح سجادی