رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق به دلیل محکومیت زوج به پرداخت نفقه

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۷۵۰۰۰۳۴
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۲/۲۷
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	درخواست طلاق به دلیل محکومیت زوج به پرداخت نفقه
قاضی	جعفر قدیانی مرتضی شریفی سید صالح سجادی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق به دلیل محکومیت زوج به پرداخت نفقه: قبول پرداخت نفقه در آینده، تأثیری در تحقق شرط ضمن عقد نکاح به دلیل ترک انفاق و محکومیت زوج به پرداخت نفقه معوقه ندارد؛ بنابراین درخواست طلاق توسط زوجه قابل پذیرش است.

رأی خلاصه جریان پرونده

خانم فرجامخواه به طرفیت همسرش ( آقای فرجامخوانده) در تاریخ ۱۳۹۳/۲/۱۳ دادخواستی به خواسته صدور حکم طلاق به جهت تخلف از شرط ضمن عقد (عدم پرداخت نفقه) و عسروحرج بدادگاههای خانواده تهران تقدیم نموده که رسیدگی به شعبه ۲۳۴ دادگاه عمومی حقوقی (خانواده) تهران ارجاع گردیده است خواهان در توضیح خواسته اعلام نموده است مطابق عقدنامه پیوست تنظیمی در دفتر شماره ...تهران در تاریخ ۱۳۸۹/۸/۲۶ به عقد دائمی خوانده در آمده است، زوج به تکالیف شرعی و قانونی خود در قبال زوجه عمل ننموده و زوجه را در بلاتکلیفی رها نموده است و علیرغم محکومیت به پرداخت نفقه طبق دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۲۸۴۶۱۰۰۹۱۷ مورخ ۱۳۹۱/۹/۳۰ صادره از دادگاه عمومی بخش شال که طبق دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۲۸۱۱۹۰۰۲۳۹ مورخ ۱۳۹۲/۲/۲۳ صادره از شعبه چهارم دادگاه تجدیدنظر استان قزوین تأئید و قطعی گردیده است تاکنون اقدام به پرداخت نفقه ننموده است خواهان همچنین تصویر رای شماره ۹۰۰۰۵۰ مورخ ۱۳۹۳/۲/۱۵ صادره از شورای حل اختلاف مجتمع ... حوزه ....- امیری را که حسب مفاد آن آقای م. ش. به پرداخت نفقه معوقه از تاریخ ۱۳۹۱/۷/۱ لغایت صدور حکم محکومیت یافته ارائه و ضمیمه پرونده گردیده است در جلسه مورخ ۱۳۹۳/۳/۲۸ دادگاه که با حضور زوجه و وکیل وی و وکیل زوج بدون حضور زوج تشکیل گردیده است وکیل زوجه اظهار داشته است که زوجین در سال ۱۳۸۹ به عقد یکدیگر درآمده اند و تا کنون زندگی مشترک را شروع ننموده اند و چند ماه بعد از عقد زوج زوجه بلاتکلیف رها نموده است و علیرغم محکومیت به پرداخت نفقه و صدور اجرائیه از پرداخت خودداری می نماید وکیل زوج علت اختلاف را مخالفت زوجه با سکونت در روستای شال قزوین اعلام و اظهار داشته است محکومیت زوج به پرداخت نفقه به جهت اینکه موکل در آن مراحل خوب دفاع نکرده است آن احکام صادره شده است حتی زوج حاضر است ظرف هفته جاری مراسم عروسی و شروع زندگی مشترک را انجام تا زوجه در محل سکونت زوج حاضر گردد. همچنین در صفحه سایر شرائط عقدنامه قید گردیده است در ضمن عقد خارج لازم زوجه قبول نموده است که برای محل سکونت در شهرستان شال قزوین با زوج زندگی نماید وکیل زوجه پاسخ داده است ... و در خصوص سکونت در محل زندگی اعلام شده با توجه به اعمال حق حبس از سوی زوجه و رد خواسته تمکین زوج ایشان حقوق زوجه را پرداخت کند تا زوجه تمکین کند.تصویر دادنامه شماره ۱۴۵۸ مورخ ۱۳۹۲/۹/۶ صادره از شعبه ۲۴۹ دادگاه خانواده تهران که طی دادنامه شماره ۲۰۹۸ مورخ ۱۳۹۲/۱۲/۲۰ صادره از شعبه دوم دادگاه تجدیدنظر استان تهران تأیید و قطعی گردیده حاکی که دادخواست الزام به تمکین مطرح شده از ناحیه زوج بر علیه زوجه بدلیل استفاده زوجه از حق حبس و عدم تأدیه مهریه از ناحیه زوج محکوم به رد اعلام گردیده است پس از صدور قرار ارجاع به داوران و معرفی داور از ناحیه زوجه بعلت عدم معرفی داور از تاحیه زوج دادگاه اقدام به نصب و تعیین داور برای وی نموده است داوران توفیقی در اصلاح ذات البین حاصل ننموده اند دادگاه پس از اعلام ختم رسیدگی طی دادنامه شماره ۵۴۹ مورخ ۱۳۹۳/۴/۱۷ بشرح زیر اقدام به صدور رای نموده است؛ با توجه به جمیع محتویات پرونده از مفاد دادخواست خواهان و لحاظ اظهارات طرفین پرونده به شرح صورتجلسه مورخ ۱۳۹۳/۳/۲۸ این دادگاه و نیز مستندات ارائه شده از سوی طرفین پرونده و با توجه به اینکه رد دعوی تمکین مطرح شده از سوی زوج به جهت استفاده از حق حبس زوجه بوده و دلیل یا دلائلی که موجب تحقق عسروحرج و شروط ضمن عقد گردد ارائه نگردیده و در خصوص عدم پرداخت نفقه نیز زوج به شرح اظهارات وکیل خود در صورتجلسه فوق الذکر قبول پرداخت آن را نموده است و با توجه به اهمیت و جایگاه خانواده از نظر اجتماعی و شرعی و اینکه ایجاد تزلزل در آن به سادگی و آسانی جایز و به مصلحت نمی باشد علیهذا دادگاه در وصف مذکور و موجود در پرونده دعوی خواهان را غیر وارد تشخیص و مستندا به مواد ۱۹۷ قانون آئین دادرسی مدنی و ۱۲۵۷ قانون مدنی قرار رد دعوی خواهان را در کیفیت مطروحه صادر و اعلام می نماید- بر اثر اعتراض و تجدیدنظرخواهی زوجه پرونده در شعبه ۱۱ دادگاه تجدیدنظر استان تهران رسیدگی گردیده است دادگاه مرقوم طی دادنامه فرجامخواسته دادنامه بدوی را تأئید نموده است سپس زوجه نسبت به این دادنامه فرجامخواهی نموده است که پرونده پس از وصول به دیوانعالی کشور و جری تشریفات لازم جهت رسیدگی باین شعبه ارجاع گردیده است لوایح فرجامی طرفین هنگام شورقرائت خواهد گردید.هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید . پس از قرائت گزارش آقای جعفر قدیانی عضوممیز واوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره ۱۱۳۹-۱۳۹۳/۷/۹ تجدیدنظر خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

دادنامه شماره ۱۱۳۹ مورخ ۱۳۹۳/۷/۹ صادره از شعبه ۱۱ دادگاه تجدیدنظر استان تهران به شرح زیر واجد اشکال می باشد: صرف نظر از اشکال شکلی دادنامه بدوی که علیرغم رسیدگی به ماهیت امر و استناد به ماده ۱۹۷ قانون آئین دادرسی قرار رد دعوی خواهان را صادر نموده است با عنایت به محکومیت زوج به پرداخت نفقه معوقه زوجه بمدت بیست و دو ماه شرط ضمن عقد محقق گردیده است و قبول پرداخت آن در آینده تأثیری در ماهیت امر نخواهد داشت بنابراین باستناد ماده ۳۷۱ قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی دادنامه فرجامخواسته نقض و رسیدگی مجدد به شعبه هم عرض دادگاه صادر کننده دادنامه منقوض ارجاع می گردد.

شعبه۱۵ دیوان عالی کشور - رئیس و عضومعاون و عضومعاون

جعفرقدیانی - مرتضی شریفی - سید صالح سجادی