رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره رابطه بذل تمام مهریه و عسر و حرج زوجه

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۶۰۰۳۴۱
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۴/۲۳
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۴۱ دیوان عالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	رابطه بذل تمام مهریه و عسر و حرج زوجه
قاضی	علی رازینی عبدالعلی ناصح سیدقاسم حسینی کوه کمری حمیددرخشان نیا

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره رابطه بذل تمام مهریه و عسر و حرج زوجه: صرف بذل تمام مهریه موجب تحقق عسر و حرج زوجه نیست.

رأی خلاصه جریان پرونده

در این پرونده خانم س.ز. م.الف. دادخواستی مبنی بر صدور حکم طلاق به طرفیت زوج آقای م. ب. در متن دادخواست اظهار نموده به موجب سند ازدواج که تصویر آن ضمیمه پرونده می باشد در تاریخ ۱۳۵۴/۰۱/۰۱ با خوانده ازدواج نموده که حاصل ازدواج یک پسر و دو دختر می باشد و در حال حاضر قادر به ادامه زندگی مشترک نمی باشم لذا با توجه به اینکه مطابق شرط ضمن عقد نکاح ( عسر و حرج حق درخواست طلاق دارم پرونده در شعبه ۲۵۴ خانواده یک تهران رسیدگی طی دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۲۰۲۴۰۱۳۶۵ مبنی بر صدور گواهی عدم امکان سازش صادر نموده بدین شرح زوجه با بذل تمام المهر که یکصد هزار ریال از مهریه ما فی القباله به نرخ روز و با عنایت به مستندات ارائه شده از سوی خواهان ملاحظه سند نکاحیه و با توجه به نظریه داوران زوجین و گواهی گواهان خواهان و توجها به استناد خواهان به عسر و حرج ناشی از سوء رفتار و سوء معاشرت و ترک انفاق و قبول با بذل از سوی دادگاه به ولایت از زوج غائب خواسته خواهان را وارد و ثابت تشخیص حکم عدم امکان سازش زوجین به منظور اجرای صیغه طلاق خلع نوبت اول با الزام زوج به طلاق زوجه صادر می گردد رأی صادره غیابی و قابل واخواهی و سپس قابل تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی می باشد دادگاه پس از رسیدگی به واخواهی مبادرت به صدور ضمن رد واخواهی رأی صادره را ابرام نموده با درخواست تجدیدنظر پرونده در دادگاه تجدیدنظر شعبه ۴۰ مورد رسیدگی با رد اعتراض و تأیید رأی صادره اظهار نظر نموده در نهایت آقای خوانده تقاضا فرجام خواهی نموده و به این شعبه ارجاع به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می نماید.هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای سید قاسم حسینی کوه کمری عضوممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای درخشان نیا دادیاردیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر صدور رأی شایسته برابر موازین قانونی مورد تقاضاست. درخصوص دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۰۹۱۰ فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

درخصوص فرجام خواهی آقای م. ب. از دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۰۰۹۱۰ مورخه ۱۳۹۳/۵/۲۹ در رابطه با الزام فرجام خواه به طلاق زوجه به نام خانم ز. م. اجمالا پرونده حکایت دارد خانم ز. م.الف. فرزند س. دادخواست مبنی بر صدور حکم طلاق به طرفیت فرجام خواه آقای م. ب. تنظیم دادگاه مستندا به دلائل که در متن دادنامه بدوی و تجدیدنظر ذکر شده و توضیح داده خواهد شد مبادرت به صدور الزام زوج به طلاق زوجه که با رد اعتراض زوج به رأی صادره لیکن دلائل ذکر شده در دادنامه که عین اظهارات زوجه می باشد ۱- نظریه داوران زوجین که علی رغم تلاش و مساعی لازم مثمر ثمر در اصلاح ذات البین قرار نگرفت ۲- گواهی گواهان خواهان ۳- توجها به استناد خواهان به عسر و حرج ناشی از سوء رفتار و سوء معاشرت و ۴- توجها به ترک انفاق دلائل بوده که در رأی غیابی منعکس شده لیکن با درخواست واخواهی دادرس محترم در متن دادنامه ذکر نموده با احراز عسر و حرج گواهی عدم امکان سازش صادر و اعلام نموده دادگاه هیچگونه دلیل قاطعی برای طلاق احراز نکرد واخوانده تحصیل دلیل نکرد برای نفقه دادخواست نداد برای سوء رفتار رأی بر محکومیت واخواه ارائه نکرد. آنچه واخوانده در جلسه ۱۳۹۳/۲/۱ مطرح کرده است بدهی واخواه، فرسودگی منزل و نقاشی نشدن اتاق ها بی ارتباط با موضوع است اما تنفر عمیق زوجه از زوج، بذل کل مهریه و موافقت مشروط زوج با طلاق دادگاه با رد واخواهی دادنامه اعلام نموده توضیح اینکه عین استدلال دادگاه بدوی را دادگاه تجدیدنظر مبنی بر اینکه بذل تمام مهریه حکایت از تنفر زوجه از زوج می باشد لیکن فرجام خواه سه دلیل مستندی دادگاه را مخدوش نموده یکی تنفر عمیق زوجه دوم بذل کل مهریه سوم موافقت مشروط زوج با طلاق هر سه نادرست است زیرا زوجه ( متقاضی طلاق ) هم اکنون در یک خانه با من زندگی می کند ثانیا مهریه اش را بذل نکرده بلکه دریافت نموده و هم اکنون ماهانه ۱۱۰/۰۰۰ تومان ( از حقوق اینجانب کسر می شود (سه سال است ) بابت مهریه به او پرداخت می شود ثالثا موافقت مشروط برای رضایت در طلاق کافی نیست مع ذلک برای نشان دادن کمال حسن نیت ۴/۵ دانگ خانه ام را که ثمره ۳۰ سال کار و تلاش به او صلح کردم حالا اگر قدردان این وفا و حسن نیت نمی باشد می تواند آن را اقاله نماید درمجموع آنچه از ایات و روایات مستفاد می شود از قبیل الرجال قوامون علی النساء یا الطلاق بید من اخذ بالساق حکم اولی طلاق در اختیار زوج می باشد اینکه دادگاه یا حاکم شرع این حکم اولیه را از زوج سلب کند و در اختیار زوجه قرار دهد به دلیل متقن و مستحکم نیاز دارد در این پرونده یافت نشده صرف بذل تمام مهر حاکی از تنفر زوجه نمی باشد ثانیا تنفر منشاء می خواهد علت تنفر زوجه از زوج تبیین نگردیده در حقیقت صدر دادنامه متناقض با ذیل دادنامه است علیهذا با قبول فرجام خواهی مستندا به ماده بند ۲ ماده ۳۷۱ ق.آ.د.م ضمن نقض دادنامه صادره و ارجاع به شعبه محترم هم عرض صادر می گردد.

شعبه ۴۱ دیوان عالی کشور - رئیس و مستشار و عضومعاون

علی رازینی - عبدالعلی ناصح - حسینی کوه کمری