رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ضمانت اجرای عدم استماع شهادت شهود

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۰۸۵۰۰۰۶۶
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۲/۱۶
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۲۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	ضمانت اجرای عدم استماع شهادت شهود
قاضی	رحمت الله سعیدی علی خوشوقتی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ضمانت اجرای عدم استماع شهادت شهود: دادگاه حسب درخواست خواهان، باید شهود مندرج استشهادیه پیوست دادخواست را احضار و از آنان تحقیق نماید در غیر این صورت و به شرط مؤثر بودن شهادت در نتیجه رسیدگی دادگاه، رأی صادره به علت نقص تحقیقات نقض می گردد.

رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۲۸/۱/۹۱ خانم ن.ط. دادخواستی به طرفیت آقای پ.ص. و خانم گ.ط. به دادگستری ارومیه و به خواسته صدور حکم بر اثبات نسب تسلیم کرده و توضیح داده اینجانب از مرحوم پدرم بنام ع.ص. و خوانده ردیف دوم متولد شده ام خوانده ردیف یک عموی اینجانب می باشد. هنگام اخذ شناسنامه برای اینجانب نام خانوادگی را ط. (نام خانوادگی) مادرم قید کرده اند که باعث دردسر در امور اداری و شئونات زندگی گشته تقاضای احضار گواهان و صدور حکم را دارم رسیدگی در دستور کار شعبه ششم دادگاه عمومی ارومیه قرارگرفته و مرجع مرقوم طرفین را دعوت به رسیدگی نموده است در جلسه مورخ ۱۲/۴/۹۱ خواهان اظهار نموده من فرزند تنی آقای ع.ص. و نیز گ.ط. هستم نام مادرم بعدا به گ. تغییریافته چون در شناسنامه من فقط نام ع. ثبت شده در ادارات دچار مشکل هستم و نام خانوادگی من نیز نام خانوادگی مادرم می باشد تقاضای صدور حکم به شرح خواسته را دارم خوانده ردیف دوم پاسخ داده تمام ادعای خواهان را قبول دارم و من بعد از ازدواج با پدر خواهان که سال قبل از انقلاب بوده ازدواج غیر ثبتی بود سپس غیررسمی طلاق گرفتم و در سال ۶۶ با فرد دیگری ازدواج کردم من شناسنامه خواهان را بنام خودم گرفتم و نام خانوادگی من بر آن ثبت شد درحالی که وی دختر تنی ع.ص. با مشخصات فوق الذکر می باشد و در قبال سؤال دادگاه گفته چهار سال قبل از انقلاب با ع. ازدواج کردم و یک سال بعد خواهان به دنیا آمد نامبرده در پاسخ به سؤال دادگاه با این شرح علت تولد خواهان در تاریخ ۱/۱/۵۳ چیست گفته شناسنامه خواهان موقع رفتن به مدرسه گرفته و بزرگ تر از واقع گرفته اند خوانده اول برادر ع. می باشد و دادگاه بنا به درخواست خواهان قرار استماع شهادت شهود را صادر و طرفین دعوت و به خواهان تکلیف نموده شهود خود را حاضر نماید سپس به لحاظ اینکه خواهان شهود خود را معرفی نکرده رسیدگی را ختم و طی دادنامه شماره ۰۱۰۷۹-۲/۷/۹۱ حکم به بطلان دعوی خواهان صادر کرده که مورد اعتراض خواهان واقع و نسبت به آن دادخواست تجدیدنظر تسلیم و نقض دادنامه بدوی را درخواست کرده که شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی به موجب دادنامه شماره ۰۰۷۳۲-۲۴/۱۰/۹۱ دادنامه تجدیدنظر خواسته را تأیید و استوار نموده است با ابلاغ دادنامه مذکور فرجام خواهی شده که پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و پس از وصول در دستور کار این شعبه قرارگرفته اعتراضات فرجام خواه و پاسخ فرجام خوانده ردیف یک هنگام طرح و شور قرائت و پرونده بررسی می شود.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

باملاحظه دادنامه فرجام خواسته و مبانی صدور آن و محتویات پرونده اعتراضات فرجام خواه وارد و دادنامه معترض عنه واجد اشکالات زیر است ۱- خواهان در جلسه دادرسی مورخ ۱۲/۴/۹۱ دادگاه بدوی اظهار نموده فرزند تنی آقای ع.ص. و گ.ط. هستم نام مادرم بعدا به گ. تغییریافته مراتب مذکور مورد تأیید خوانده ردیف دوم (گ.ط.) قرارگرفته و خوانده ردیف یک در جلسه دادرسی شرکت نکرد و بدین جهت پاسخی به ادعای خواهان نداده و دادگاه در این خصوص و در راستای احراز چگونگی امر اقدامی معمول نداشته درصورتی که اقتضاء داشت در مورد تغییر نام گ. به گ. و اینکه گ. همان گ. بوده که تغییر نام یافته یا غیر آن تحقیقات لازم معمول و مراتب از مراجع مربوطه استعلام می گردید همچنین ضروری بوده با مطالبه و ملاحظه دفاتر اسناد سجلی خواهان چگونگی صدور شناسنامه جهت خواهان و اظهارکننده آن و مدارک مربوطه را منعکس و علت صدور شناسنامه جهت خواهان با نام خانوادگی ط. را روشن می کرد ۲- خواهان در دادخواستی که به دادگاه بدوی تسلیم کرده استشهادیه ای پیوست و تقاضا کرده گواهان احضار و از آنان تحقیق شود که دادگاه به این درخواست توجهی نکرده و سرانجام به لحاظ اینکه خواهان گواهان خود را معرفی نکرده به بطلان دعوی خواهان اعلام رأی نموده این در حالی است که لازم بوده دادگاه حسب درخواست خواهان مسجلین استشهادیه پیوست دادخواست را احضار و از آنان تحقیق می نمود و در مرحله تجدیدنظر نیز خواهان اعلام کرده گواهان خود را می توانم بیاورم که مورد عنایت مرجع تجدیدنظر واقع نشده و از گواهان خواهان که مؤثر در روشن شدن موضوع بوده تحقیق به عمل نیامده چه قبول این درخواست خواهان با توجه به موضوع و خواسته دعوی مطروحه و ماده ۸ قانون حمایت خانواده منع قانونی نداشته مضافا بر آنچه ذکر گردید مشارالیها به ضمیمه دادخواست فرجامی نوشته ای را ارائه داده که تحقیق از مسجلین نوشته مذکور (متن و ظهر آن) در احراز واقعیت امر مؤثر تواند بود بنا به مراتب دادنامه فرجام خواسته که با نقض تحقیقات صادرشده مخدوش تشخیص و مستندا به بند ۵ ماده ۳۷۱ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی نقض و رسیدگی به تجویز بند الف ماده ۴۰۱ قانون مرقوم به شعبه صادرکننده دادنامه منقوض ارجاع می گردد.

رئیس شعبه ۲۵ دیوان عالی کشور مستشار

سعیدی خوشوقتی