رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره فرجام خواهی در مهلت تجدیدنظرخواهی

شماره دادنامه	۹۲۰۹۹۷۰۹۰۸۵۰۰۲۴۷
تاریخ دادنامه	۱۳۹۲/۰۵/۲۳
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۲۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	فرجام خواهی در مهلت تجدیدنظرخواهی
قاضی	رحمت الله سعیدی علی خوشوقتی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره فرجام خواهی در مهلت تجدیدنظرخواهی: تقاضای فرجام خواهی درآخرین روز مهلت تجدیدنظر خواهی به جهت عدم قطعیت رأی، قابل پذیرش و رسیدگی در دیوان عالی کشور نبوده و به منظور جلوگیری از تضییع حق اعتراض فرجام خواه، می تواند تجدیدنظر خواهی تلقی و مورد رسیدگی قرار گیرد.

رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۲۲/۵/۹۰ آقای ق.ش. وکیل دادگستری به وکالت از شرکت الف.گ. دادخواستی به طرفیت شرکت حمل و نقل د.ب.الف. و آقای ب.ن. فرمانده کشتی م.ت. به خواسته مطالبه مبلغ یازده میلیارد ریال ( معادل یک میلیارد و یکصد میلیون تومان ) بابت خسارت وارده به کالای موکل که از طریق کشتی م.ت. از کشور پاراگوئه و آرژانتین خریداری و در بندر امام خمینی ( ره) تخلیه گردیده با لحاظ خسارات به دادگاه عمومی بندر امام خمینی تسلیم و اجمالا اظهار داشته موکل اینجانب به موجب سه فقره بارنامه اقدام به خرید ۷۷۰/۷۷۲/۴۸ تن سویای روغن گیری از کشورهای پاراگوئه و آرژانتین نموده و اقدام به حمل کالای مذکور به وسیله کشتی م.ت. به مقصد بندر امام خمینی کرده است لکن خواندگان به تعهدات خود عمل نکرده اند و فروشنده جنس نامرغوب تحویل داده و شرکت بازرسی بندر مبدأ (شرکت C) که بازرس صلاحیت دار بین المللی است اهتمام کافی برای تشخیص و تطبیق کالا با اوصاف مندرج در پروفرمای معرف کالا به عمل نیاورده است و از این جهت مسئول است، مالکین کشتی که نقش متصدی حمل را بر عهده داشتند به علت زیان وارده به کالا در جریان حمل (عدم هوادهی مناسب سویا در انبارهای کشتی به علت ویژگی خاص آن) مسئول هستند. فرمانده کشتی نیز که تعهداتی در جهت حفظ و نگهداری کالای تسلیمی در جریان حمل بر عهده دارد و از انجام این مهم غفلت ورزیده در تحقق زیان وارده مقصر است و تقاضای صدور حکم محکومیت تضامنی خواندگان را به تأدیه یک میلیارد و یکصد میلیون تومان بابت خسارت وارده دارد. تصویر مستندات پیوست و پرونده در شعبه دوم دادگاه یاد شده در جریان رسیدگی قرار گرفته است. دادگاه به منظور بررسی این مطلب که خسارتی به محموله وارد شده است یا نه و علت و میزان آن چقدر بوده ؟ قرار ارجاع امر به کارشناس صادر می نماید و کارشناس منتخب، علت خسارت وارده به سویای پاراگوئه را حرارت و رطوبت بالا در دریا و بندر مقصد ذکر و به دلایل مندرج در نظریه علت خسارت دیدگی سویای پاراگوئه را پایین بودن کیفیت آن تشخیص و میزان خسارت را نیز در نظریه خود تعیین نموده است. دادگاه مدافعات وکلای تعدادی از خواندگان را استماع و به شرح دادنامه شماره ۲۴۰۰۱۷۱ ۳۰/۲/۹۱ و با استدلال مندرج در آن حکم بر محکومیت شرکت ک. به تأدیه مبلغ ۵۵۰/۰۵۴/۱ دلار امریکا یا معادل آن به ریال بابت اصل خسارت و طلب تأدیه خسارت دادرسی صادر می نماید. وکلای شرکت به رأی دادگاه اعتراض و نسبت به آن فرجام خواهی می نمایند به استناد بند الف ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب (در امور مدنی) و به شرح لایحه اعتراضیه، ایرادهای شکلی و ماهیتی بر رأی دادگاه و نحوه اظهارنظر کارشناس وارد نموده اند و درخواست نقض رأی را نموده اند، دادگاه دستور ارسال پرونده را به دیوان عالی کشور صادر کرده لکن دفتر دادگاه سهوا آن را به دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان ارسال داشته و شعبه سیزدهم آن دادگاه نظر به اینکه وکلای شرکت محکوم علیه درخواست رسیدگی فرجامی کرده اند پرونده را به دادگاه بدوی اعاده داده است تا در جهت اجابت تقاضای وکلای مرقوم اقدام قانونی معمول دارند. پرونده متعاقبا به دیوان عالی کشور ارسال و رسیدگی به این شعبه محول شده است. محتویات پرونده و لوایح تقدیمی وکلای طرفین هنگام شور مورد توجه و بررسی قرار خواهد گرفت.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

وکلای فرجام خواه به استناد بند الف ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی به دادنامه شماره ۴۰۰۱۷۱ ۳۰/۲/۹۱ شعبه دوم دادگاه عمومی بندر امام خمینی ( ره ) اعتراض و نسبت به آن فرجام خواهی و درخواست نقض آن را نموده اند نظر به این که به دلالت صدر ماده یاد شده، فرجام خواهی از آرای دادگاه بدوی موکول به عدم درخواست تجدیدنظر و سپری شدن مهلت تجدیدنظرخواهی و قطعیت حکم از این حیث است و به حکایت محتویات پرونده رأی دادگاه در تاریخ ۱۸/۴/۹۱ به فرجام خواه ابلاغ و دادخواست فرجام خواهی در تاریخ ۸/۵/۹۱ تقدیم شده است، فرجام خواهی در آخرین روز مهلت تجدیدنظرخواهی با لحاظ روز ابلاغ و اقدام صورت گرفته و رأی فرجام خواسته از این لحاظ قطعیت نیافته است، بنا به مراتب فرجام خواهی وکلای مرقوم قابل پذیرش و رسیدگی در دیوان عالی کشور نبوده، مردود اعلام می گردد و نظر به این که فرجام خواهی در مهلت تجدیدنظرخواهی صورت گرفته به منظور جلوگیری از تضییع حق اعتراض فرجام خواه، تقاضای او می تواند تجدیدنظر خواهی تلقی و مورد رسیدگی قرار گیرد.

رئیس شعبه ۲۵ دیوان عالی کشور مستشار

سعیدی خوشوقتی