رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره قلمرو شرط وکالت در طلاق به دلیل ازدواج مجدد زوج

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۸۶۰۰۲۵۳
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۸/۲۳
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۰ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	قلمرو شرط وکالت در طلاق به دلیل ازدواج مجدد زوج
قاضی	غلامرضاشاکری محمد علی کریم پور

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره قلمرو شرط وکالت در طلاق به دلیل ازدواج مجدد زوج: در صورت ازدواج مجدد زوج بدون اذن زوجه و یا مجوز دادگاه، برای زوجه حق اعمال وکالت در طلاق (موضوع شرط ۱۲ قسمت ب شرایط ضمن عقد نکاح ) به وجود می آید و در صورتی که زوج چندماه پس از وقوع ازدواج مجدد با مراجعه به دادگاه، اقدام به اخذ مجوز تجدید فراش بنماید، این اقدام تاثیری در تحقق وکالت در طلاق ناشی از تخلف از شرط ضمن عقد نکاح نخست ندارد.

رأی خلاصه جریان پرونده

خانم الف. گ. درتاریخ ۹۰/۶/۲۴ دادخواستی بطرفیت شوهرش آقای ج. س.الف. به خواسته تعیین تکلیف و صدور گواهی عدم امکان سازش تقدیم دادگاه های عمومی حقوقی نیشابور نموده و چنین توضیح داده است : در تاریخ ۸۳/۱/۱ با خوانده ازدواج دائم نموده که حاصل این ازدواج فرزند شش ساله ای به نام پ. می باشد با توجه به اینکه چند سال است با یکدیگر اختلاف داشته و از هم جدا زندگی می کنیم و نامبرده نیز ازدواج غیر رسمی نموده و تا کنون دو بار درخواست ازدواج مجدد نموده است . و لیکن نظر به اینکه ازدواج رسمی ندارد که اینجانب بتوانم از شرایط ضمن عقد استفاده نموده و طلاق بگیرم لذا با توجه به اینکه سه سال است جدا از یکدیگر زندگی می کنیم استدعای صدور گواهی عدم امکان سازش را دارم . رسیدگی به موضوع به شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی نیشابور ارجاع گردیده و شعبه مرجوع الیه ضمن تعیین وقت رسیدگی طرفین را به دادرسی دعوت نموده جلسه مقرر در تاریخ ۹۳/۹/۱ با حضور طرفین تشکیل شده و هر کدام مطالبی بیان می دارند از جمله خواهان اظهار می دارد خواسته ام به شرح دادخواست تقدیمی است خوانده اظهار می دارد من ازدواج مجدد را قبول ندارم و حاضر به طلاق نیستم مگر اینکه چیزی از من نخواهد خواهان اظهار می دارد درخصوص ازدواج مجدد شکایتی نموده ام که در شعبه هفتم دادیاری در جریان رسیدگی است دادگاه قرار ارجاع امر به داوری را صادر می نماید و طرفین داوران خود را معرفی می نمایند . شعبه هفتم دادیاری درمورد شکایت خانم الف. گ. از همسرش آقای ج. س. و خانم ف. م. دایر به داشتن رابطه نامشروع به لحاظ ارائه کپی عقد نامه عادی که حکایت از وقوع عقد دائم فی مابین متهمان دارد به لحاظ عدم احراز وقوع بزه قرار منع تعقیب صادر و اعلام می دارد (برگ ۲۱ پرونده) و تصویر عقد نامه عادی مذکور نیز ضمیمه می گردد (برگ های ۲۲ الی ۲۵ پرونده) داوران نظریه خود را مبنی بر عدم امکان ادامه سازش زوجین اعلام می دارند دادگاه با تعیین وقت رسیدگی طرفین را جهت ملاحظه عقد نامه عادی وسیله خوانده به دادرسی دعوت می نماید جلسه مقرر در تاریخ ۹۴/۲/۱۰ با حضور طرفین تشکیل می شود خواهان اظهار می دارد خوانده ازدواج مجدد کرده است سند ازدواج عادی آنان را هم ارائه کرده ام خودش هم قبول دارد خوانده اظهار می دارد ازدواج با خانم فاطمه مقیسه ای فرزند محمد را قبول دارم این خانم (خواهان) هم حق دارد طلاق بگیرد من هم تمایلی به زندگی ندارم و حضانت فرزند مشترکمان تا سن قانونی با خواهان و پس از آن با خودم باشد در مورد مهریه و نفقه هم رسیدگی شده است و جهیزیه نزد خودش می باشد . پس از آن دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به شرح دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۵۱۹۷۸۰۰۳۹۶ ۹۴/۲/۳۱ به صدور رأی مبادرت می نماید و با احراز تخلف خوانده از شرایط ضمن عقد نکاح (ازدواج مجدد) و اینکه مساعی دادگاه و داوران در اصلاح ذات البین موثر واقع نشده دعوی خواهان را محمول بر صحت تشخیص و به خواهان اجازه داده پس از قطعیت رأی به یکی ازدفاتر رسمی طلاق مراجعه نموده با اعمال وکالت و حق توکیل به غیر و بذل و قبول بذل ازناحیه زوج نسبت به اجرای صیغه طلاق اقدام نماید در سایر موارد نیز تعیین تکلیف نموده است . پس از صدور و ابلاغ رأی مزبور به طرفین زوج آقای ج. س.الف. تجدیدنظر خواهی بعمل آورده و اعلام داشته متعاقبا به لحاظ عدم تمکین خواهان از دادگاه نیز اجازه ازدواج مجدد گرفته (پس ازاینکه اول ازدواج مجدد به صورت عادی نموده اجازه ازدواج مجدد اخذ نموده است) پرونده در شعبه ۲۸ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی مطرح شده و دادگاه مرقوم نیزبه شرح دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۵۱۵۴۸۰۰۶۲۹ ۹۴/۶/۳ به صدور رأی مبادرت و با این استدلال که زوج درتاریخ ۹۳/۳/۵ ازدواج مجدد نموده و حکم دادگاه بدوی ( در خصوص اجازه ازدواج مجدد ) درتاریخ ۹۳/۱۰/۲۸ صادر و درتاریخ ۹۳/۱۲/۲۳ قطعیت یافته است و در تاریخ ازدواج مجدد اذن دادگاه وجود نداشته و تخلف وی از شروط ضمن عقد محقق گشته و حق اعمال وکالت ضمن العقد برای زوجه فراهم بوده تجدیدنظر خواهی را وارد ندانسته و ضمن رد آن دادنامه تجدیدنظر خواسته را تایید و استوارنموده است و متعاقب صدور و ابلاغ رأی مزبور آقای ج. س.الف. (زوج) فرجام خواهی بعمل آورده و پرونده پس از تکمیل و تبادل لوایح جهت رسیدگی به فرجام خواهی مشارالیه به دیوان عالی کشور ارسال شده که پس از وصول حسب الارجاع دراین شعبه مطرح و در دستور کار قرار گرفته است . مفاد لوایح طرفین فرجام خواه و فرجام خوانده حین شور قرائت می گردد. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای محمد علی کریم پور عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده نسبت به دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۵۱۵۴۸۰۰۶۲۹ ۹۴/۶/۳ فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

درخصوص فرجام خواهی آقای ج. س.الف. نسبت به دادنامه شماره ۹۴۹۹۷۵۱۵۴۸۰۰۶۲۹ ۹۴/۶/۳ صادره از شعبه ۲۸ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی که به موجب آن دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۵۱۹۷۸۰۰۳۹۶ ۹۴/۲/۳۱ صادره از شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی نیشابور تایید گردیده و ضمن دادنامه اخیرالذکر تخلف زوج از شرط ضمن عقد نکاح در مورد ازدواج مجدد احراز گردیده (شرط ۱۲ قسمت ب شرایط ضمن عقد نکاح که به امضاء زوج درعقد نامه رسمی رسیده است) و اجازه اعمال وکالت در طلاق با شرایط و اوصاف مندرج در رأی مزبور به زوجه داده شده است که با مراجعه به یکی از دفاتر رسمی طلاق نسبت به اجرای صیغه طلاق و ثبت آن اقدام نماید (خانم الف. گ. ) نظر به اینکه از ناحیه فرجام خواه ایراد واعتراض موثر و موجهی به عمل نیامده و رأی فرجام خواسته نیز با توجه به محتویات پرونده و دلایل موجود در آن با استدلال و موافق با موازین شرعی و قانونی صادرگردیده و فاقد ایراد و اشکال موثر است بنا به مراتب ضمن رد فرجام خواهی مطروحه رأی فرجام خواسته را مستندا به ماده ۳۷۰ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی تایید و ابرام می نماید و مقرر می دارد پرونده به دادگاه صادر کننده رأی اعاده گردد.

شعبه ۳۰ دیوان عالی کشور - رئیس و عضو معاون

محمد علی کریم پور - غلامرضا شاکری