رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ماهیت بخشش مهریه
رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ماهیت بخشش مهریه: در صورتی که مهریه عین معین نبوده بلکه به صورت دین و در ذمه زوج باشد، بخشیدن تمام یا قسمتی از آن از مصادیق عقد هبه نیست که قابل رجوع باشد؛ بلکه از مصادیق ابراء بوده و قابل گذشت نیست.
رأی خلاصه جریان پرونده
در تاریخ ۱۳۹۳/۱/۲۷ خانم س.ل. با تقدیم دادخواستی خطاب به دادگستری او به طرفیت شوهرش م.ل. درخواست صدور رأی به محکومیت زوج به پرداخت یکصد و چهارده عدد سکه بهار آزادی مهریه وی با احتساب خسارات وارده نموده است. پرونده جهت رسیدگی به شورای حل اختلاف شماره یک (شعبه اول حقوقی ویژه خانواده) ارجاع می شود. در تاریخ ۱۳۹۳/۲/۸ شورا با حضور خواهان به پرونده رسیدگی می کند و خواهان علی رغم ابلاغ واقعی وقت رسیدگی در جلسه حضور نداشته است به هرحال شورا طی دادنامه غیابی شماره ۰۹۳۰۹۹۷۶۷۱۰۱۰۰۰۵۴ حکم بر ورود و محکومیت زوج به پرداخت یکصد و چهارده عدد سکه بهار آزادی مبالغی بابت حق الوکاله و هزینه دادرسی صادر می نماید، رأی به طرفین ابلاغ می شود. زوج در فرجه قانونی تقاضای واخواهی می کند و بقیه لایحه واخواهی تصویر مصدق یک فقره قرارداد عادی مبنی بر اینکه زوجه یک صد عدد از سکه های مهریه را بخشیده است که به امضای طرفین دو گواه رسیده است، ضمیمه می نماید. جلسه بعدی شورا جهت رسیدگی در تاریخ ۱۳۹۳/۴/۲۶ تشکیل می شود در این جلسه برعکس جلسه قبلی زوج و وکیل وی حضور داشته ولی زوجه و وکیل او علی رغم ابلاغ واقعی حاضر می شوند. شورا از شهود تعرفه شده و امضاءکننده ذیل قرارداد عادی در تاریخ ۱۳۹۳/۴/۳۰ تحقیق می کند که هر دو برقرار جلسه مزبور و بخشیدن صد سکه از طرف زوجه را گواهی می نمایند. به هرحال شورا پس از رسیدگی به واخواهی طی دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۷۶۷۱۰۱۰۰۲۲۲ مورخه ۱۳۹۳/۴/۳۰ دادنامه قبلی را از پرداخت یک صد و چهارده سکه به پرداخت یک صد سکه اصلاح می کند این رأی در تاریخ ۱۳۹۳/۵/۱۹ به طرفین ابلاغ می شود. در موعد تجدیدنظرخواهی طرفین اعتراض نمی نمایند. لکن زوجه در تاریخ ۱۳۹۳/۴/۶ تقاضای فرجام خواهی می نماید که تنها نکته مطروحه در لایحه وکیل فرجام خواه استناد به ماده ۸۰۳ قانون مدنی مبنی بر قابل رجوع بودن هبه می نماید به هر حال پرونده به دیوان عالی کشور ارسال گردیده و به این شعبه ارجاع می شود.
رأی شعبه دیوان عالی کشور
در خصوص فرجام خواهی خانم س.ل. نسبت به دادنامه صادره از شورای حل اختلاف ا. (شعبه اول حقوقی) اولا از جهت شکلی با توجه به میزان خواسته، تقاضای فرجام خواهی مشمول بند اول ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی می باشد و قابل طرح در دیوان عالی کشور نمی باشد ثانیا از حیث محتوایی نظر به اینکه مهریه تعیین شده در پرونده عین معین نبوده بلکه به صورت دین و در ذمه زوج بوده است بخشیدن تمام یا قسمتی از آن از مصادیق عقد هبه نیست که مشمول ماده ۸۰۳ قانون مدنی بوده و قابل گذشت باشد بلکه از مصادیق ابراء و شمول ماده ۲۸۶ قانون مزبور بوده و قابل گذشت نیست علی هذا فرجام خواهی رد و رأی فرجام خواسته تأیید و ابرام می شود.
رئیس، مستشار و عضو معاون شعبه ۴۱ دیوان عالی کشور
رازینی- ناصح- یکتن خدائی