رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دادخواست اعاده دادرسی از احکام نهایی

شماره دادنامه	۹۲۰۹۹۷۰۹۰۶۸۰۰۸۴۸
تاریخ دادنامه	۱۳۹۲/۰۶/۱۰
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۸ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	مرجع صالح رسیدگی به دادخواست اعاده دادرسی از احکام نهایی
قاضی	حسن عباسیان اللهیاری کریمپور نطنزی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دادخواست اعاده دادرسی از احکام نهایی: دادگاه صادر کننده حکم قطعی، قانونا صلاحیت رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی نسبت به احکام قطعیت یافته را دارد ولو اینکه در مرحله فرجامی مورد ابرام قرار گرفته باشد.

رأی خلاصه جریان پرونده

به تاریخ ۷/۱۱/۱۳۹۱ پرونده کلاسه ۸/۹۱۱۶۶۲ از طریق دفتر واصل و تحت نظر قرار گرفت با بررسی محتویات پرونده ملاحظه می گردد که آقای ح.ش. به طرفیت خانم ز.ج. دادخواستی به خواسته اعاده دادرسی نسبت به دادنامه شماره ۶۸۰۰۷۵۱ ۲۷/۹/۹۰ صادره از شعبه هشتم دیوان عالی کشور که بر ابرام دادنامه فرجام خواسته به شماره ۶۳۸ ۱۶/۶/۹۰ شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر استان البرز اصدار یافته تقدیم نموده که حسب الارجاع، در شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر استان البرز به کلاسه ۹۰۰۰۵۴ ثبت و هیأت شعبه در وقت فوق العاده به موجب رأی شماره ۰۰۱۱۷۲ مورخ ۲۱/۹/۹۱ به استدلال اینکه مرجع صادر کننده رأی مورد درخواست اعاده دادرسی شعبه هشتم دیوان عالی کشور می باشد، مستندا به ماده ۴۳۳ قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت خود را به شایستگی شعبه هشتم دیوان عالی کشور صادر نموده و پس از وصول پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

با توجه به محتویات پرونده، نظر به این که به صراحت مواد ۴۲۶ و ۴۳۳ قانون آیین دادسی مدنی، احکام قطعیت یافته قابلیت درخواست اعاده دادرسی را داشته و مرجع رسیدگی به اعاده دادرسی هم همان دادگاه صادر کننده حکم مورد درخواست اعاده دادرسی می باشد و طبق ماده ۳۶۵ قانون مزبور کلیه آرای صادره در مرحله تجدیدنظر قطعی بوده و فرجام خواهی نسبت به آرای قابل فرجام صادره از مرجع تجدیدنظر، وصف قطعیت آراء صادره در مرحله تجدیدنظر را زایل نمی سازد و دادگاه صادر کننده حکم قطعی مورد درخواست اعاده دادرسی حسب تبصره ماده ۴۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی، در صورت قبول درخواست اعاده دادرسی مکلف به رسیدگی ماهوی نسبت به درخواست اعاده دادرسی مطروحه خواهد بود و به علاوه دادگاه طبق مقررات قانون آیین دادرسی مدنی به مرجعی اطلاق می گردد که صلاحیت رسیدگی و صدور حکم در ماهیت دعوی را داشته و دیوان عالی کشور که طبق ماده ۳۶۶ قانون آیین دادرسی مدنی مرجع تشخیص انطباق یا عدم انطباق آرای مورد درخواست فرجامی با موازین شرعی و مقررات قانونی بوده و نسبت به آرای مورد درخواست فرجامی قانونا رسیدگی شکلی می نماید نه ماهوی و به طور کلی مرجع نقض یا ابرام آراء فرجام خواسته می باشد، عنوانا مصداق دادگاه را نداشته و قانونا صلاحیت رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی نسبت به آرای قطعیت یافته را ولو این که در مرحله فرجامی مورد ابرام قرار گرفته باشد به لحاظ این که مقتضای قانونی را قبول این درخواست اعاده دادرسی رسیدگی ماهوی نسبت به آن بوده نخواهد داشت چنان که مفاد تبصره ماده ۴۳۴ قانون مسبوق الذکر که رسیدگی ماهوی به درخواست اعاده دادرسی و صدور حکم در خصوص مورد را نسبت به حکم قطعی که در مرحله فرجامی تحت رسیدگی بوده از طرف دادگاه صادر کننده حکم قطعی قبل از خاتمه رسیدگی فرجامی مورد تجویز قرار داده مؤید این امر می باشد بنابراین درخواست اعاده دادرسی مطروحه در پرونده امر اگرچه به دادنامه صادره از این مرجع دیوان عالی کشور اشاره گردیده ولی در واقع منظور مستدعی اعاده دادرسی همان دادنامه قطعی صادره از شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر استان البرز که در مرحله فرجامی مورد ابرام قرار گرفته خواهد بود قابلیت رسیدگی در دیوان عالی کشور را نداشته و رسیدگی به آن در صلاحیت شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر استان البرز به عنوان دادگاه صادر کننده حکم مورد درخواست اعاده دادرسی بوده و تصمیم مرجع مذکور در نفی صلاحیت از خود در رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی مطروحه فاقد وجاهت قانونی می باشد، از این رو ارسال پرونده به دیوان عالی کشور به جهت غیر قابل طرح و رسیدگی بودن درخواست اعاده دادرسی مطروحه در این مرجع موقعیت قانونی نداشته و به شعبه پنجم محترم دادگاه تجدیدنظر استان البرز اعاده می گردد تا به عنوان دادگاه صادر کننده حکم قطعی نسبت به درخواست اعاده دادرسی مطروحه وفق مقررات قانونی رسیدگی و تصمیم شایسته اتخاذ نماید مقرر می دارد پرونده از موجودی کسر و به مرجع مزبور اعاده شود.

رییس شعبه ۸ دیوان عالی کشور مستشار عضو معاون

عباسیان اللهیاری کریمپور نطنزی