رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای حضانت

شماره دادنامه	۹۲۰۹۹۷۰۹۰۶۸۰۱۳۶۶
تاریخ دادنامه	۱۳۹۲/۱۰/۰۷
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۸ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	مرجع صالح رسیدگی به دعوای حضانت
قاضی	حسن عباسیان عبدالعلی ناصح کریمپور نطنزی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای حضانت: اگر در خصوص حضانت فرزند مشترک، ضمن گواهی عدم امکان سازش صادره از دادگاه تعیین تکلیف شود، هرگونه دعوای بعدی در خصوص حضانت طفل مذکور در صلاحیت همین دادگاه خواهد بود.

رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۲۶/۶/۹۱ خانم م.م. ساکن حوزه قضایی شهرستان دشتی به طرفیت آقای س.ح.که آدرس محل اقامت وی را در حوزه قضایی شهرستان قدس اعلام نموده دادخواستی به خواسته حضانت فرزند مشترک بنام ت.ح. به صورت دائم تقدیم نموده که در شعبه اول دادگاه حقوقی شهرستان دشتی ثبت و دادگاه در وقت فوق العاده با اعلام ختم دادرسی به موجب رأی شماره ۵۲۹ مورخ ۸/۷/۹۱ با اعلام اینکه خواهان در دادخواست تقدیمی محل اقامت و سکونت خوانده را شهرستان تهران اعلام نموده و دعوی باید در دادگاهی اقامه شود که خوانده در حوزه قضایی آن اقامت دارد لذا به استناد مواد ۱۱و۲۶ و۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت خود را به شایستگی دادگاه عمومی حقوقی شهرستان تهران صادر نموده و پس از وصول پرونده به دادگستری تهران و ثبت آن در شعبه ۲۴۱ دادگاه خانواده ،شعبه مرجوع الیه در وقت فوق العاده با اعلام ختم رسیدگی به موجب رأی شماره ۷۰۶ ۸/۴/۹۲ با اعلام اینکه با توجه به آدرس خوانده و نظر به حدود صلاحیت محلی، این دادگاه خود را صالح به رسیدگی ندانسته مستندا به ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم صلاحیت خود را به شایستگی محاکم شهرستان قدس صادر نموده و پس از وصول پرونده به دادگستری شهرستان قدس و ثبت آن در شعبه دوم دادگاه حقوقی ، شعبه مرجوع الیه در وقت فوق العاده با اعلام ختم دادرسی به موجب رأی شماره ۹۱۷ ۱۶/۵/۹۲ با استدلال اینکه خواسته در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد و خواهان می تواند در محل اقامت خود طرح دعوی نماید لذا به استناد مواد ۴ و۱۲ قانون حمایت خانواده مصوب ۱/۱۲/۹۱ قرار عدم صلاحیت خود را به شایستگی دادگستری شهرستان دشتی صادر و سپس به لحاظ حدوث اختلاف در صلاحیت پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال و پس از وصول جهت حل اختلاف به این شعبه ارجاع گردیده است.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

محتویات پرونده حاکی از آن است که خانم م.م. ساکن حوزه قضایی شهرستان دشتی دادخواستی به خواسته حضانت دائم فرزند مشترک بنام ت. متولد فروردین ۱۳۸۶ به طرفیت آقای س.ح. مقیم تهران شهرستان قدس به شعبه اول دادگاه حقوقی شهرستان دشتی تقدیم نموده و دادگاه به موجب رأی شماره ۵۲۹ ۸/۷/۹۱ به اعتبار محل اقامت خوانده قرار عدم صلاحیت خود را به صلاحیت محاکم عمومی حقوقی تهران صادر نموده و متعاقبا شعبه ۲۴۱ دادگاه عمومی حقوقی تهران به موجب رأی شماره ۷۰۶ ۸/۴/۹۲ به اعتبار محل اقامت خوانده در شهرستان قدس قرار عدم صلاحیت خود را به شایستگی محاکم شهرستان قدس صادر و سرانجام شعبه دوم دادگاه حقوقی شهرستان قدس به موجب رأی شماره ۹۱۷ ۱۶/۵/۹۲ به اعتبار محل اقامت خواهان مستندا به مواد ۴ و ۱۲ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۹۱ قرار عدم صلاحیت خود را به شایستگی دادگستری شهرستان دشتی صادر نموده است. هیأت شعبه اگرچه ملاک صلاحیت دادگاه تاریخ تقدیم دادخواست بوده و دعوی خواهان که در تاریخ ۲۶/۶/۹۱ با تقدیم دادخواست اقامه گردیده از حیث صلاحیت دادگاه از شمول حاکمیت قواعد مربوط به صلاحیت مقرر در قانون حمایت خانواده مصوب سال ۹۱ خارج می باشد ولی ازآنجایی که طبق دادنامه شماره ۴۸۲ ۱۶/۷/۸۸ شعبه اول دادگاه حقوقی شهرستان دشتی که به موجب آن گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق بین متداعیین صادر گردیده، حضانت فرزند مشترک آنان تا سن هفت سالگی بر عهده خواهان به عنوان مادر طفل واگذار گردیده و هرگاه در وضع طفل یا والدین تغییری حاصل شود که تغییر در حضانت طفل را ایجاب نماید این تغییر در حضانت طفل به لحاظ سبق تصمیم علی الاصول بایستی توسط همان دادگاهی که قبلا در خصوص مورد اتخاذ تصمیم نموده به عمل آید که مقتضای قانونی این امر هم تجدیدنظر در تصمیم قبلی اتخاذی از طرف همان دادگاه خواهد بود چنانچه تبصره ذیل ماده ۱۹ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۵۳ که با اصل مسلم آیین دادرسی مدنی مطابقت داشته و فسخ صریح آن هم در قوانین موضوعه مشهود نبوده و مؤید این امر می باشد و درخواست فعلی خواهان مبنی بر واگذاری حضانت دائم فرزند مشترک به ایشان درواقع به معنای تجدیدنظر در تصمیم قبلی دادگاه صادرکننده دادنامه فوق الذکر در خصوص مورد بوده که رسیدگی به این درخواست مطروحه و تجدیدنظر در تصمیم سابق اتخاذی در مورد حضانت فرزند مشترک متداعیین حسب مفاد تبصره ماده ۱۹ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۵۳ با همان دادگاهی که تصمیم قبلی را در خصوص مورد اتخاذ نموده یعنی شعبه اول دادگاه حقوقی شهرستان دشتی بوده و محل اقامت خوانده در حوزه قضایی شهرستان قدس از حیث صلاحیت دادگاه مؤثر در مقام نخواهد بود بنابراین و با توجه به مراتب اشعاری رسیدگی به درخواست خواهان با توجه به عنوان خواسته آن با لحاظ سبق تصمیم در صلاحیت شعبه اول دادگاه حقوقی شهرستان دشتی بوده فلذا در اجرای تبصره ماده ۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی ضمن تأیید رأی شماره ۹۱۷ ۱۶/۵/۹۲ شعبه دوم دادگاه حقوقی شهرستان قدس از حیث نتیجه و صرف نظر از استدلال منعکس در آن و نقض رأی شماره ۵۲۹ ۸/۷/۹۱ شعبه اول دادگاه حقوقی شهرستان دشتی و تأیید صلاحیت این دادگاه در رسیدگی به درخواست مطروحه فی مابین محاکم مرقوم حل اختلاف می گردد مقرر می دارد پرونده پس از ثبت نتیجه و کسر از موجودی به مرجع ذی ربط اعاده گردد.

رئیس شعبه ۸ دیوان عالی کشور مستشار عضو معاون

عباسیان ناصح کریمپور نطنزی