رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مصداق سوء معاشرت زوج

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۱۲۵۲
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۱۱/۱۳
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱۲ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	مصداق سوء معاشرت زوج
قاضی	قدرت اله طیبی اسلامی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مصداق سوء معاشرت زوج: مسافرت زوج با همسر سابق به خارج از کشور، از مصادیق سوء معاشرت و سوء رفتار با زوجه است.

رأی خلاصه جریان پرونده

خانم ش.ک. فرزند ر. با وکالت آقای م.الف. دادخواستی به طرفیت آقای الف. ف. و به خواسته طلاق تقدیم کرده و توضیح داده است: موکله به موجب سند رسمی به شماره ترتیب ... مورخ ۱۳۹۲/۵/۳ دفتر ثبت ازدواج شماره ... حوزه ثبت تهران به عقد ازدواج دائمی خوانده درآمده است، لیکن سوء اخلاق و رفتار خوانده، ادامه زندگی مشترک را برای موکله غیرممکن ساخته؛ لذا موکله حاضر است مهریه و کلیه حق و حقوق قانونی خود را در قبال طلاق هبه نماید. درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش را دارم. شعبه ۲۷۴ دادگاه خانواده تهران در وقت مقرر با حضور خواهان و وکیل او و خوانده تشکیل شده است. وکیل خواهان اظهار داشته: سوءاخلاق و رفتار خوانده دعوی، امکان ادامه زندگی مشترک را برای موکل غیرممکن ساخته، لذا موکل با بذل مهریه و حقوق خود به زوج درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش دارد. زوجین فاقد فرزند مشترک بوده و جهیزیه اش را تحویل گرفته است. خوانده اظهار داشته: همسرم را طلاق نمی دهم. دادگاه قرار ارجاع امر به داوری را صادر کرده است. داور زوجه به شرح صفحه ۱۷ پرونده و داور زوج به شرح صفحه ۲۲ پرونده نظریه خود را مبنی بر عدم توفیق در صلح و سازش زوجین اعلام کرده اند. مدیریت آزمایشگاه ش. نتیجه آزمایش بارداری خانم ش.ک. را منفی اعلام نموده است. شعبه ۲۷۴ دادگاه عمومی حقوقی تهران به موجب رأی شماره ۸۳۷ - ۱۳۹۳/۵/۲۹ در خصوص دعوی خانم ش.ک. با وکالت آقای م.الف. و به طرفیت آقای الف. ف. و به خواسته صدور حکم طلاق به جهت عسر و حرج حاصله از سوء رفتار زوج، دادگاه اگر چه نحوه سوء رفتار را به تفصیل احراز نکرده است، اما توجه به اینکه حدود یک سال است ازدواج صورت گرفته و زوجه از کلیه حقوق مالی خود گذشت کرده است و زوج مدعی پرداخت مالی به او نشده است، خواسته خواهان را وارد دانسته و به استناد ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی حکم بر الزام زوج به طلاق زوجه را صادر و اعلام کرده، در صورت امتناع زوج دادگاه به تکلیف قانونی خود عمل خواهد کرد. این رأی پس از احراز وجود علقه زوجیت دائم بین طرفین و ارجاع امر به داوری و تحصیل نظر داوران انشاء گردیده است. آقای الف. ف. نسبت به دادنامه یاد شده تجدیدنظرخواهی به عمل آورده است که پس از پاسخ وکیل تجدیدنظرخوانده و قید موارد سوء رفتار زوج نسبت به زوجه به صورت تفصیلی درخواست ابرام رأی را کرده است که شعبه ۲۴ دادگاه تجدیدنظر استان تهران به موجب رأی شماره ۱۳۸۴ - ۱۳۹۳/۸/۱۹ تجدیدنظرخواهی را با توجه به مندرجات پرونده و لایحه تجدیدنظرخواهی و لوایح دفاعیه طرفین وارد دانسته، با این استدلال که دلیلی اصلی طرح دعوی طلاق، سوء معاشرت زوج عنوان شده، در صورتی که دلیل موجهی که ثابت کند زوج سوء رفتار داشته ابراز نشده است؛ لذا با نقض رأی تجدیدنظرخواسته، حکم بر رد دعوی طلاق به درخواست زوجه را صادر و اعلام نموده است. خانم ش.ک. نسبت به دادنامه فوق الذکر فرجام خواهی به عمل آورده است که پس از پاسخ، پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است. لایحه اعتراضیه به هنگام شور قرائت می شود.

هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای اسلامی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره ۱۳۸۴ - ۱۳۹۳/۸/۱۹ شعبه ۲۴ دادگاه تجدیدنظر استان تهران مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواهی وارد و پرونده دارای نواقص تحقیقاتی است. زیرا:

ضرورت داشته با توجه به لایحه وکیل زوجه در مقام پاسخ به تجدیدنظرخواهی که به طور مفصل موارد سوء رفتار زوج نسبت به زوجه قید و منعکس شده است، دادگاه تجدیدنظر با ارجاع امر به واحد مددکاری اجتماعی مستقر در دادگاه های تجدیدنظر استان تهران از مددکار اجتماعی می خواست تا با دعوت از زوجین و پس از استماع توضیحات و اظهارات آنان در خصوص نحوه رفتار زوج با زوجه و نحوه تأمین معیشت زوجه و اختلافات قبلی آنان، با مراجعه به محل سکونت زوجین در ایام زندگی مشترک از مطلعین و همسایگان و بستگان زوجین در مورد جهات اختلاف زوجین تحقیق و نظریه خود را در مورد علت اختلافات زوجین و نحوه رفتار زوج با زوجه اعلام دارد، سپس با تعیین وقت رسیدگی و دعوت شخص زوجین و با توجه به لایحه فرجام خواهی که موارد متعدد سوء رفتار زوج نسبت به زوجه بیان شده است، توضیحات نامبردگان را استماع نموده و در صورت لزوم در آن موارد بررسی و تحقیق نموده (ازجمله مسافرت زوج با همسر سابق به خارج از کشور که در صورت وقوع از مصادیق سوء معاشرت و سوء رفتار است.) سپس نسبت به صدور رأی مقتضی اقدام گردد. بنا به مراتب فوق و نقص تحقیقات، به استناد بند الف ماده ۴۰۱ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب، رأی فرجام خواسته را نقض و رسیدگی مجدد به پرونده، به شعبه ۲۴ دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران ارجاع می گردد.

رئیس و مستشار شعبه ۱۲ دیوان عالی کشور

طیبی - اسلامی