رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مطالبه ثمن از وکیل در فروش

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۸۵۰۰۰۳۱
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۲/۰۱
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۲۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	مطالبه ثمن از وکیل در فروش
قاضی	رحمت الله سعیدی علی خوشوقتی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مطالبه ثمن از وکیل در فروش: اعطای وکالت در فروش مال با حق اخذ ثمن توسط وکیل؛ شامل اختیار تملک ثمن توسط وی نیست؛ بنابراین در صورتیکه وکیل مورد وکالت رابه خودش منتقل کند، ملزم به پرداخت ثمن معامله به موکل است.

رأی خلاصه جریان پرونده

درتاریخ ۱۳۹۲/۷/۱۵ آقای م. ر.م. بوکالت از خانم ها ز. و ف. ن.پ. دادخواستی بطرفیت آقای الف. ن. ب. به خواسته مطالبه ثمن معامله بانضمام هزینه دادرسی وحق الوکاله وکیل بدادگستری کرمان تسلیم کرده وتوضیح داده موکلین طی وکالت نامه رسمی شماره ... دفترخانه شماره... کرمان به خوانده وکالت داده بودند که ملک موصوف را اداره نمایدخوانده نیزمطابق سندشماره... دفترخانه شماره... کرمان اقدام به انتقال ملک موصوف به خود نموده است وازتادیه ثمن معامله به موکلین امتناع ورزیده تقاضای صدورحکم برالزام خوانده به پرداخت ثمن معامله بانضمام خسارات دادرسی وحق الوکاله وکیل را خواستارم رسیدگی به شعبه سوم دادگاه عمومی کرمان محول شده و مرجع مرقوم طرفین را بدادرسی دعوت کرده .درجلسه مورخ ۱۳۹۳/۲/۱۵ وکیل خواهانها بیان نموده خواسته بشرح دادخواست تسلیمی مطالبه ثمن هشت سهم از۹۶ سهم اراضی قریه ج.پلاک ... اصلی موضوع سندرسمی ... ۱۳۹۱/۶/۱۳ میباشد بدین توضیح که موکلین که ازوراث مرحوم حاج الف. ن.پ. می باشند و مالک رسمی هشت سهم فوق بوده اند خوانده با لطائف الحیل اقدام به اخذوکالتنامه رسمی جهت مراجعه به ادارات ذیربط جهت تفکیک ومشخص نمودن اراضی موکلین مینمایداما متاسفانه دروکالتنامه مذکور که صرفا یک وکالت کاری بوده،وکالت جهت فروش وانتقال نیزنوشته شده وموکلین نیزبه جهت کهولت سن و اعتماد آنرا امضاء مینمایند خوانده با استفاده از این وکالتنامه اقدام به انتقال کل هشت سهم موکلین باعقد بیع به خودش نموده است بدون اینکه ثمن معامله را به موکلین پرداخت نماید ضمن تقاضای ارجاع امربکارشناسی جهت مشخص نمودن قیمت معامله صدور حکم مورد استدعاست ودادگاه قرارکارشناسی صادرکرده که کارشناس منتخب پس از مطالعه پرونده ،مراجعه بطرفین واخذ مدارک ومستندات آنها و معاینه محل قیمت هشت سهم ازنود و شش سهم اراضی متنازع فیه را درهنگام انتقال به خوانده تعیین نماید قرارصادربه مرحله اجرا درنیامده ودادگاه دروقت فوق العاده مورخ ۱۳۹۲/۴/۴ توضیحات وکیل خواهانها را استماع و سپس ازکارشناسی عدول و بااعلام ختم رسیدگی طی دادنامه شماره ۰۰۲۳۸ ۱۳۹۲/۴/۲۹ چنین رای داده است بانگرش در مندرجات پرونده و با مداقه درمتن وکالتنامه رسمی تفویض نظربه اینکه خواهانها درهرصورت بعنوان شخص عاقل و بالغ و رشید با تنظیم وکالت رسمی بلاعزل این اذن را به خوانده داده اند که موضوع وکالت را به هرشخص ولوبه هرقیمتی واگذار نماید وخوانده نیزخارج از موضوع وکالت عملی انجام نداده است ودرواقع خواهانها با تنظیم چنین وکالتی باید عواقب آن و نتایج ناشی ازآن رانیزپیش بینی می نمودندلذا ازنظر دادگاه دعوی خواهانها غیرثابت تشخیص وحکم به بیحقی خواهانها صادر واعلام مینمایدبا ابلاغ دادنامه صادره و انقضاء مهلت تجدیدنظرفرجام خواهی شده که پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و پس از وصول در دستور کار این شعبه قرارگرفته است اعتراضات فرجام خواه هنگام شور قرائت وپرونده بررسی میشود.هیئت شعبه درتاریخ بالا تشکیل است .پس از قرائت گزارش عضو ممیزو اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای میدهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

باملاحظه دادنامه فرجام خواسته ومبانی صدورآن و محتویات پرونده اعتراضات فرجامخواهان نسبت به دادنامه شماره ۰۰۲۳۸ ۱۳۹۳/۴/۱۹ شعبه سوم دادگاه عمومی کرمان وارد و دادنامه معترض عنه واجد ایراد است زیرا هرچند دروکالتنامه رسمی شماره . ...... دفتر اسناد رسمی شماره ... کرمان اختیارفروش مورد وکالت بهرمبلغ و بهرشخص ولو بشخص وکیل (خوانده ) با اخذ ثمن معامله تفویض گردیده ولی اختیار تملک ثمن بوکیل مذکور داده نشده با این ترتیب با فروش موضوع وکالت لاجرم وکیل مزبور که بوکالت از خواهان مورد وکالت رابخودش منتقل کرده ملزم به پرداخت ثمن معامله به موکلین خود درحدود وکالتنامه تنظیمی ودرراستای مواد۶۶۷ و ۶۶۸ قانون مدنی خواهدبود بنابمراتب دادنامه فرجام خواسته که برخلاف موازین قانونی و حقوق خواهانها وبدون توجه به دلایل و مدافعات معموله صادرگردیده باستناد بند ۲ و ۳ وقسمت آخر بند۵ ماده ۳۷۱ قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب درامورمدنی مخدوش تشخیص و نقض میشود و رسیدگی مستندابه بند ج ماده ۴۰۱ قانون مرقوم به شعبه دیگردادگاه عمومی کرمان ارجاع میگردد. شعبه۲۵دیوان عالی کشور- رئیس و مستشار

رحمت اله سعیدی - علی خوشوقتی