رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مطالبه خسارت تأخیر تادیه نسبت به اجرت عمل

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۹۱۰۰۱۰۴
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۳/۲۰
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	مطالبه خسارت تأخیر تادیه نسبت به اجرت عمل
قاضی	محمدرضاسلطانیان حسن غفار پور

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مطالبه خسارت تأخیر تادیه نسبت به اجرت عمل: مطالبه خسارت تأخیر تادیه در موردی مصداق دارد که طلب دین و وجه رایج است؛ بنابراین شامل اجرت عمل که نیاز به رسیدگی قضائی دارد، نمی شود.

رأی خلاصه جریان پرونده

آقای ع.الف. ز. در تاریخ ۱۳۹۲/۶/۱۳ با تقدیم دادخواست به دادگستری شهرستان زاهدان علیه شرکت ت.( ن ) و شرکت س. اقامه دعوی کرده و درخواست رسیدگی با خواسته مطالبه مبلغ ۳۳۶۰۲۸۷۲۰ / ۱ ریال بابت مانده حساب کارکرد دستمزد داربست از تاریخ ۱۳۹۱/۵/۱۰ لغایت صدور حکم با احتساب هزینه دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه وبا استناد به تأییدیه شروع به کار ناظر پروژه و نرخنامه اتحادیه داربست فلزی و تأییدیه متراژ کار انجام شده توسط نماینده شرکت ن. و س. و ناظر پروژه و دستور ادامه کار داربست و صورت وضعیت کارکرد را نموده است بشرح متن دادخواست مدعی گردیده که بدستور مدیریت شرکت ن. و ناظر پروژه اقدام به نصب داربست برج شماره .... ... از تاریخ ۱۳۹۱/۵/۱۰ لغایت ۱۳۹۲/۵/۳۱ ( که همچنان ادامه دارد ) نموده پس از گذشت چند ماه و نصب داربست اکثر برجها شرکت ن. اظهار داشته که هزینه داربست در تعهد شرکت س. میباشد که با مراجعه به شرکت اخیر اقدام به اعزام نماینده در چند نوبت کرده و در نهایت از پرداخت هزینه مذکور خود داری می نمایند با گذشت زمان که هنوز داربست بسته و ادامه دارد هر دو شرکت از پرداخت هزینه خود داری می نمایند تقاضای رسیدگی و صدور حکم را دارم ۰ با جری تشریفات قانونی و تعیین وقت رسیدگی طرفین به دادرسی دعوت شده و جلسه اول دادرسی مورخه ۱۳۹۳/۳/۵ با حضور خواهان و عدم حضور خوانده تشکیل گردیده و خواهان خواسته خود را بشرح دادخواست تقدیمی دانسته است شرکت تعاونی ...... طی نامه شماره .... مورخه به دادگاه اعلام داشته که آقای ع.الف. ز. عضو هیئت مدیره شرکت بعنوان مدیر پروژه.... از ابتداء تا اتمام پروژه و وصول مطالبات و حضور در مراجع قضائی نماینده تام الاختیار شرکت می باشد و امضای ایشان مورد تأیید شرکت میباشد ۰ آقای ع.الف. ز. با تقدیم لایحه ( برگ چهل و یک پرونده ) مرقوم داشته که قرار داد نصب داربست برجهای .... در تاریخ ۱۳۸۹/۸/۱ با امضاء آقای م. ر. ع. بعنوان کارفرما مؤسسه( ن.) منعقد گردیده دستور اجرای داربست برج شماره... با توجه به نرخنامه اتحادیه با هماهنگی مسئولین شرکت توسط ناظر پروژه داده شده با اتمام نصب داربست برج نهم و نپرداختن دستمزد گزارش کتبی به مؤسسه داده شده لیکن در پی نویس اشاره شده که موضوع مربوط به تعاونی ن. و شرکت س. میباشد و مراتب گزارش بنام شرکت س. بخواسته مسئولین شرکت ن. بوده است ۰ دادگاه با اعلام کفایت در رسیدگی مبادرت به صدور دادنامه شماره ۹۳۰۵۷۳ مورخه ۱۳۹۳/۶/۴ نموده و بشرح رأی صادره ۰۰۰ با توجه به اوراق و محتویات پرونده و اظهارات خواهان ملاحظه رونوشت اجاره بها صورت وضعیت کار کرد داربست و رونوشت مصدق قرار داد فی مابین دادخواهی را موجه تشخیص و حکم به محکومیت خوانده ردیف اول ( شرکت ن.) به پرداخت ۳۳۶۰۲۸۷۲۰ / ۱ ریال بابت اصل خواسته و مبلغ ۹۰۴۰۰۰۰ ریال خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ ۱۳۹۲/۶/۳ بر اساس شاخص بانک مرکزی در حق خواهان را صادر می نماید و در خصوص خوانده ردیف دوم ( شرکت س.) با توجه به اینکه خواسته خواهان متوجه ایشان نبوده حکم به رد دعوی صادر و اعلام میگردد این رأی غیابی است ۰ دادنامه مرقوم در تاریخ ۱۳۹۳/۶/۲۴ به شرکت ن. ( خوانده ردیف اول ) و مورخه ۱۳۹۳/۶/۲۴ به شرکت س. و ابلاغ گردیده خواهان بشرح لایحه ( برگ ۶۳ پرونده ) اعلام میدارد که هزینه پرداختی ۰۰۰/ ۶/۸۰۰ ۲ریال بوده لیکن در رأی ۰۰۰/ ۹۰۴۰ ریال قید شده و تقاضای اصلاح رأی را می نماید که در این راستا دادنامه شماره ۹۳۰۸۹۲ مورخه ۱۳۹۳/۸/۲۴ صادر گردیده و رقم ۹۰۴۰۰۰۰ ریال به مبلغ ۰۰۰/ ۲۶/۸۰۰ ریال اصلاح میگردد که این دادنامه در تاریخ یازدهم آذر ماه نود و سه به شرکت ن. ( شرکت تعاونی ..... ) ابلاغ شده و آقای ح. آ. با ارائه وکالت نامه شماره .... مورخه ۱۳۹۳/۱۱/۷ بوکالت از شرکت تعاونی ..... استان دادخواست فرجام خواهی در تاریخ ۱۳۹۳/۱۱/۱۱ تسلیم دفتر دادگاه بدوی نموده که در تاریخ ۱۳۹۳/۱۱/۱۴ ثبت فرجام خواهی شده است وکیل فرجام خواه بشرح لایحه فرجام خواهی مرقوم داشته ۰۰۰ خواهان در پرونده ع.الف. ز. تعرفه شده و این در حالی است که اگر کاری انجام شده یک طرف قرار داد شرکت ا..... بوده قرار دادی نیز که خواهان در برگ چهلم پرونده ارائه کرده یک طرف قرار داد شرکت ساختمانی ا.... با نمایندگی آقای ع.الف. ز. بوده لذا اگر حقوقی هم متصور باشد این حقوق برای شرکت ساختمانی یا تعاونی ا. است ۰ خواهان بر اساس قرار دادی که در برگ چهلم پرونده ارائه کرده مدعی است که اجرای داربست برج های .... را بعهده گرفته در اینخصوص باید اذعان داشت که مؤسسه ......استان سیستان و بلوچستان شخصیت حقوقی مستقل از شرکت تعاونی .... ..ف. استان دارد و از این حیث قرار داد ابرازی ارتباطی به شرکت موکل ندارد ۰ و در ماهیت امر اینکه اولا نرخنامه اتحادیه که ابراز گردیده برای موکل مسئولیت ایجاد نمی کند ثانیا ملاحظه صدر صورت وضعیت کار کرد و ذیل آن حکایت از این امر دارد که این صورت وضعیت توسط شرکت تعاونی ا. صادر گردیده و بر فرض ثبوت برای شرکت مذکور ایجاد حق می نماید ثالثا قرار داد ارائه شده هیچگاه برای آقای ع.الف. ز. ایجاد حق نمی کند و شرک موکل را در برابر شخص حقیقی آقای ز. متعهد نمی سازد چون طرفین قرار داد از حیث شخصیت متفاوت می باشند ۰ واقعیت اینست موکل جهت اجرای تمامی یک بلوک از پروژه ....زاهدان با شرکت آ.س قرار داد منعقد می نماید بر اساس بند الف ماده ۲ قرار داد نصب داربست بعهده شرکت آ. س. قرار داشته که کپی مصدق قرار داد مؤید این ادعا می باشد و از آنجائی که طی یک مرحله بنا به تقاضای شرکت آ. س. مبنی بر اینکه مبلغ یکصد میلیون ریال از حساب و صورت وضعیت وی کسر شده و به فرجام خوانده پرداخت شود این نامه برای فرجام خوانده ایجاد حق کرده که ادامه پرداخت نیز باید توسط موکل انجام گیرد در حالی که موکل تعهدی در قبال فرجام خوانده ندارد ۰ لذا جهت اینکه هیچ دلیل و مدرک و قرار دادی که موکل در آن تعهد نموده باشد به دادگاه ارائه نشده تقاضای نقض رأی و صدور حکم مقتضی را دارد ۰ با جری تشریفات قانونی و انجام تبادل لوایح لایحه ای از سوی فرجام خوانده واصل که تحت شماره ۹۳۱۰۰۴۴۳ مورخه ۱۳۹۳/۱۲/۶ ثبت دفتر دادگاه بدوی گردیده فرجام خوانده در مقام دفاع مرقوم داشته ۰۰۰ اولا اینجانب برابر نامه شماره ۸۰ / ۸۹ مورخه ۱۳۸۹/۷/۲۵ و ۷۴ / ۸۹ مورخه ۱۳۸۹/۷/۲۰ نماینده تام الاختیار شرکت تعاونی عمرانی ساختمانی ا. بوده ثانیا اقامه دعوی بطرفیت شرکت مسکن ... ( ن.) قانونی بوده زیرا شرکت ن. نام جدید همان مؤسسه ..... می باشد و هر دو شخصیت واحد دارند و نامه شماره .... مورخه ۱۳۸۹/۵/۱۲ خطاب به اداره کل تعاون استان مؤید آنست ثالثا مبلغ قرار داد فی ما بین برابر بند یک بصورت توافقی و هر متر مربع ده هزار ریال تعیین گردید و این قرار داد برای کل پروژه برج ..... منعقد گردید که شروع کار از بلوک ... بوده و در خصوص بلوکهای دیگر مبلغ دستمزد برابر نرخنامه اتحادیه خواهد بود ۰ رابعا قرار داد منعقده با شرکت ن. یا همان مؤسسه .....هیچ ارتباطی با هر شرکت ثالث دیگری فی المثل شرکت س. ندارد ۰ قرار داد شرکت ا. قرار داد مستقل از قرار داد شرکت س. با شرکت ن. دارد با انجام پروژه توسط شرکت ا. انجام این قسمت از قرار داد از زمره تعهدات شرکت س. حذف گردیده و ادعای عدم توجه موجه نمی باشد در حال حاضر نیز شرکت ا. در حال اجرای تعهدات قرار دادی خود با شرکت ن. در محل پروژه .... بوده و شرکت س. بیش از یکسال است که شهرستان زاهدان را ترک نموده است ۰ خامسا در مراجعه به شرکت ن. جهت وصول مطالبات مدیران شرکت ن. اعلام کردند که از شرکت س. طلبکار هستیم و با مدیران آن شرکت هماهنگ می کنند تا طلب شما از محل بدهی ایشان به شرکت ن. پرداخت شود که این امر با توجه به هماهنگی و بدستور مدیر شرکت ن. انجام گرفت ۰ تصویر هفت فقره چک که توسط شرکت تعاونی مسکن .....استان بابت وجه داربست بنام اینجانب و شرکت ا. صادر و وجه آن پرداخت گردیده جهت ملاحظه تقدیم میدارم اگر شرکت ن. در قبال شرکت متبوع تعهدی نداشته چرا چک صادر کرده است النهایه درخواست احقاق حق دارم ۰ هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی میدهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

بر رسیدگی دادگاه بدوی و دادنامه ی صادره اشکال وارد است محکمه هنگامی ختم رسیدگی را اعلام و مبادرت به صدور رأی می نماید که قانونا و با رعایت مواد ۱۹۴ و ۲۰۰ از قانون آئین دادرسی مدنی به همه ادله طرفین رسیدگی و نفیا یا اثباتا در باره آنها اظهار نظر کند و یا اگر در کشف و احراز واقع هر گونه تحقیقی و یا اقدامی را لازم بداند بتجویز ماده ۱۹۹ از قانون مرقوم آنرا انجام دهد در ما نحن فیه اولا بدلالت برگ چهلم پرونده طرف قرار داد با مؤسسه ..... شخص حقیقی بوده لیکن امضاء این قرار داد ممهور به مهر شرکت گردیده و از سوئی بعضی از مستندات ابرازی حکایت از وجود رابطه حقوقی فی مابین شرکت ا. یا مؤسسه مذکور دارد و در اینخصوص لازم است بررسی شود درتنظیم قرار داد و اجرای آن طرف قرار داد واجد چه شخصیتی است و چه تعهداتی در قبال یکدیگر دارند ثانیا ادعا شده که شرکت تعاونی مسکن ..... ( شرکت ن. شخصیت مستقل از مؤسسه.... سیستان و بلوچستان دارد و تصویر نامه شماره... مورخه ۱۳۹۳/۶/۱۲ اداره ثبت ( برگ ۸۳ پرونده ) مؤید آنست در این ارتباط لازم بوده از اداره کل تعاون استان و سازمان ثبت استعلام جامع بعمل آورده تا معلوم گردد تغییر نام چه آثار حقوقی را بهمراه داشته است ثالثا آنچه خواهان بعنوان رقم مطالبات در ستون خواسته ذکر نموده در حکم صادره بعنوان محکوم به قید شده لیکن در این خصوص بررسی همه جانبه از حیث میزان کار کرد کیفیت ارائه صورت وضعیت ها و میزان پرداخت و تعیین رقم بدهی انجام نشده تا با توجه به فنی بودن موضوع چنانچه اقتضاء داشته باشد پس از احراز ذینفع بودن فرجام خوانده و توجه دعوی به فرجام خواه و اخذ توضیح از فرجام خوانده نظر کارشناس رسمی نیز جلب شود بعلاوه مطالبه خسارت تأخیر در موردی مصداق دارد که طلب دین و وجه رایج بوده نه اجرت که محتاج به رسیدگی قضائی دارد لذا رسیدگی ناقص است و مستندا به بند ۵ ماده ۳۷۱ و ماده ۳۹۶ از قانون آئین دادرسی مدنی دادنامه فرجام خواسته نقض و طبق بندهای الف مواد ۴۰۱ و ۴۰۵ از قانون مزبور رسیدگی بعدی به دادگاه صادر کننده رأی یا شعبه قائم مقام قانونی آن ارجاع میشود. رئیس و عضو معاون شعبه ۳ دیوانعالی کشور

حسن غفار پور - رضا سلطانیان