رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مطالبه هم زمان نحله و اجرت المثل

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۰۶۸۰۰۸۸۲
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۸/۰۷
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۸ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	مطالبه هم زمان نحله و اجرت المثل
قاضی	حسن عباسیان کریمپور نطنزی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مطالبه هم زمان نحله و اجرت المثل: امکان استحقاق هم زمان زوجه برای نحله و اجرت المثل وجود ندارد و با صدور حکم در خصوص یکی، دیگری منتفی می شود.

رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۲۶/۱۱/۹۲ آقای ح.ر. بطرفیت همسرش خانم م.خ. دادخواستی به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق به لحاظ اختلافات و عدم تفاهم اخلاقی فی مابین تقدیم نموده که در شعبه ششم دادگاه عمومی خانواده شهرستان زنجان ثبت و مورد رسیدگی قرار می گیرد در جلسه دادرسی مورخ ۶/۲/۹۳ که با حضور زوجین تشکیل گردیده زوج اظهار داشته در سال ۹۲ عقد موقت یک ساله داشتم و وقتیکه حامله شدند رفتیم با مهریه ۱۴ سکه طلا دائم گردید و ۸ ماه زندگی مشترک داشته ایم ولی با توجه به اینکه وی مرا فریب داده و اصلا بنا نبود بچه دار شویم و بدون اطلاع من حامله شده و گفتند برویم دائمی کنیم و سقط نماید. نمی توانم با وی زندگی نمایم. زوجه اظهار داشت من قصد طلاق ندارم و حامله هستم و ۷ ماه می باشد و از شوهر قبلی طلاق گرفته ام و دو دختر دارم و باید سرپناه بدهد. سپس دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر نموده و زوجین هر یک داور خود را معرفی کرده اند داور زوجه نظریه کتبی خود را تقدیم و طی آن رد خواسته طلاق زوج را درخواست نموده است. نظریه داور زوج در پرونده مشهود نیست. سرانجام دادگاه با اعلام ختم رسیدگی به موجب دادنامه شماره ۲۰۲- ۶/۲/۹۳ با اعلام اینکه مساعی دادگاه در جهت انصراف زوج از طلاق موثر واقع نشده مستندا به مواد ۱۱۳۳ و ۱۱۴۶ قانون مدنی و ماده ۲۶ قانون حمایت خانواده گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق از نوع رجعی صادر و زوج را مکف نموده که مهریه به میزان چهارده عدد سکه طلا و مبلغ ده میلیون ریال به عنوان نحله و مبلغ ده میلیون ریال بابت نفقه ایام عده نقدا به زوجه پرداخت نماید و طبق اقرار زوجه نامبرده حامله بوده و در خصوص حضانت و ملاقات و نفقه آن بعد از وقوع حمل اخذ تصمیم می گردد و عده طلاق تا وضع حمل بوده و اعتبار گواهی صادره سه ماه بعد از قطعیت رأی می باشد. پس از ابلاغ دادنامه صادره زوجه نسبت به آن تجدیدنظرخواهی نموده و ضمن مخالفت خود با طلاق تقاضای اجرای شرط تنصیف دارائی زوج را نموده است و زوج در لایحه جوابیه اعلام نموده که در مدت زندگی مشترک خود با زوجه چیزی به دست نیاورده است. شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان زنجان به موضوع رسیدگی و طی دادنامه شماره ۳۲۰-۹۳ مورخ ۲۲/۳/۹۳ اعتراض تجدیدنظرخواه را غیر موجه تشخیص و ضمن رد آن دادنامه تجدیدنظرخواسته را تأیید نموده است. دادنامه اخیرالذکر در تاریخ ۸/۴/۹۳ به زوجه ابلاغ شد و نامبرده در تاریخ ۲۲/۴/۹۳ با تقدیم دادخواست و لایحه فرجامی نسبت به آن فرجام خواهی نموده که پس از تبادل لوایح و وصول پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است. لوایح طرفین به هنگام شور قرائت می گردد.

هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای ح.عباسیان عضوممیزوملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواهی خانم م.خ. نسبت به دادنامه شماره ۳۲۰-۹۳ مورخ ۲۲/۳/۹۳ شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان زنجان که در جهت تأیید دادنامه بدوی متضمن گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق انشاء گردیده وارد و موجه نیست زیرا زوج فرجام خوانده به شرح دادخواست تقدیمی صدور گواهی عدم امکان سازش و تجویز طلاق زوجه اش را درخواست نموده و مطابق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی و حاکمیت قاعده فقهی الطلاق بید من اخذ بالساق اختیار دارد هر وقت که بخواهد زوجه اش را طلاق دهد و مخالفت و عدم رضایت زوجه فرجام خواه در خصوص مورد مؤثر در مقام نمی باشد النهایه در این گونه موارد که زوج متقاضی طلاق زوجه اش بوده طبق ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ مکلف است که کلیه حقوق شرعی و قانونی زوجه را قبل از اجرا و ثبت طلاق به صورت نقد در حق زوجه تأدیه دارد که در پرونده حاضر دادگاه ضمن صدور گواهی عدم امکان سازش زوج فرجام خوانده را مکلف نموده که مهریه مافی القباله به تعداد چهارده سکه طلا و مبلغ ده میلیون ریال به عنوان نحله و مبلغ ده میلیون ریال بابت نفقه ایام عده در حق زوجه پرداخت نماید عمده اعتراض فرجام خواه راجع به نفقه معوقه و اجرت المثل ایام زندگی مشترک می باشد که هیچ یک وارد نیست زیرا زوجه در مراحل دادرسی بدوی و تجدیدنظر نسبت به نفقه معوقه خود هیچ ادعایی مطرح ننموده تا مورد توجه و رسیدگی قرار گیرد و بعلاوه زوجین بدلالت محتویات پرونده فقط چند ماه دارای زندگی مشترک بوده اند و برای همین مدت هم مبلغ ده میلیون ریال به عنوان نحله برای زوجه تعیین و در دادنامه بدوی مورد لحاظ قرارگرفته است که با تعیین نحله، اجرت المثل ایام زندگی مشترک منتفی خواهد بود بنابراین دادنامه های بدوی و فرجام خواسته با توجه به جامع اوراق پرونده و اظهارات و مدافعات طرفین و اقدامات و رسیدگی های معموله موجها و منطبق بر موازین شرعی و مقررات قانونی اصدار یافته و از حیث ماهوی و از جهت رعایت اصول و قواعد دادرسی ایراد و اشکال موثر در تخدیش بر آراء صادره مترتب نبوده و اعتراضات فرجام خواه در حدی نیست که خدشه ای بر دادنامه فرجام خواسته وارد و موجبات نقض آن را فراهم سازد فلذا ضمن رد اعتراض فرجام خواه مستندا به ماده ۳۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه فرجام خواسته ابرام می گردد.

رئیس شعبه ۸ دیوان عالی کشور - عضو معاون

عباسیان - کریم پور نطنزی