رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مفهوم دعاوی خانودگی

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۶۱۰۰۰۰۲
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۱/۰۹
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	مفهوم دعاوی خانودگی
قاضی	حمیدرضاموحدی عنایت حیاتی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مفهوم دعاوی خانودگی: امکان طرح دعوی در دادگاه محل سکونت زوجه در اختلاف بین زوجین تجویز شده است؛ بنابراین شامل مواردی که اشخاصی غیر از زوج علیه زن طرح دعوی می کنند نمی شود، زیرا دعاوی مذکور منصرف از دعاوی خانوادگی است.

رأی خلاصه جریان پرونده

محتویات پرونده محاکماتی کلاسه ۱۱۷۴-۹۱ شعبه ۲۶ دادگاه خانواده شیراز دلالت دارد که خواهان آقای س. در مورخ ۱۳۹۲/۰۹/۴ دادخواستی به خواسته ملاقات فرزند- بدوا صدور دستور موقت مبنی بر ملاقات فرزند مشترک و سپس رسیدگی و صدور حکم به طرفیت همسرش خانم ز. تقدیم محاکم خانواده تهران نموده و جهت رسیدگی به شعبه ۲۴۳ دادگاه خانواده ارجاع شده است. پس از شروع به رسیدگی و دستور ابلاغ دادخواست و ضمائم و استماع اظهارات وکیل خواهان به شرح صورت جلسه دادرسی مورخ ۱۳۹۲/۰۹/۲۵ و صدور دستور موقت جهت ملاقات فرزند مشترک به مدت ۳ ساعت طی دادنامه شماره ۱۴۵۰- ۱۳۹۲/۰۹/۲۷ با توجه به عدم ابلاغ اوراق اخطاریه خوانده و توجها به اظهارات وکیل خواهان و مفاد لایحه تقدیمی خوانده به شماره ۳۰۵۷- ۱۳۹۲/۱۰/۱ و ضمیمه آن صفحات ۴۰ و ۴۱ که به موجب آن محل اقامت خود را شهرستان شیراز اعلام داشته است. دادگاه مبادرت به صدور قرار عدم صلاحیت به شایستگی رسیدگی محاکم خانواده شیراز می نماید و جهت رسیدگی به شعبه ۲۶ ارجاع می شود. شعبه مرجوع الیه با تشکیل جلسه دادرسی و دعوت طرفین و استماع اظهارات وکیل خواهان به شرح صورت جلسه تنظیمی مورخ ۱۳۹۳/۰۴/۲۴ سپس با ختم رسیدگی به شرح دادنامه شماره ۵۵۰- ۱۳۹۳/۰۴/۲۵ با استدلال مندرج در رأی و مستند به ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی حکم به الزام خوانده به برقراری ملاقات و رفع مانع جهت ملاقات خواهان با فرزندش از ساعت ۹ صبح لغایت ۹ شب روزهای جمعه هر هفته در شیراز صادر و اعلام می نماید. با اعتراض تجدیدنظرخواهی خواهان نسبت به رأی صادره درخصوص محل ملاقات پرونده جهت رسیدگی به شعبه ۲۲ تجدیدنظر استان فارس ارجاع می شود به موجب دادنامه شماره ۱۲۱۷- /۱۳۹۳۹۳/۲۶ به این استدلال که به استناد ماده ۱۰۰۵ قانون مدنی اقامتگاه زن شوهردار همان اقامتگاه شوهر می باشد و هر چند تجدیدنظر خوانده در شیراز سکونت دارد. این موضوع نافی صلاحیت دادگاه تهران نیست مستند به ماده ۳۵۲ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی رأی را نقض و پرونده جهت حل اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال و حسب دستور به این شعبه ارجاع شده است. هیئت شعبه درتاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای عنایت حیاتی عضو ممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده و چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

نظربه اینکه مطابق ماده ۱۲ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ طرح دعوی در محل سکونت زوجه در اختلاف بین زوجین تجویز شده است. و علی الاصول اقامتگاه قانونی زن شوهردار مطابق با ماده ۱۰۰۵ قانون مدنی. در واقع مربوط به جائی است که اشخاصی غیر از زوج علیه زن طرح دعوی می کند و منصرف از دعاوی خانوادگی می باشد. که زوجین علیه یکدیگر طرح می نمایند. لذا استدلال شعبه ۲۲ دادگاه تجدیدنظر استان فارس در منحصر نمودن طرح دعوی زوج در اقامتگاه قانونی زوجه مطابق ماده مذکور صحیح تشخیص داده نمی شود به استناد ماده ۲۸ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی با نقض آن مقرر می دارد که پرونده جهت ادامه رسیدگی به مرجع مربوطه اعاده گردد.

شعبه اول دیوان عالی کشور - مستشار و عضومعاون

حمیدرضا موحدی - عنایت حیاتی