رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره اعلام گذشت قیم اولیای دم صغیر از قصاص

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۸۸۰۰۲۳۱
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۹/۱۷
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۶ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	اعلام گذشت قیم اولیای دم صغیر از قصاص
قاضی	ناصردقیقی رحمت الله عروجی محمد حسین احمدی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره اعلام گذشت قیم اولیای دم صغیر از قصاص: در بزه قتل عمد،قیم اولیای دم صغیر در اعلام گذشت از قصاص حقی نداشته و صدور قرار موقوفی تعقیب مرتکب به لحاظ گذشت قیم،فاقد وجاهت قانونی است.

رأی خلاصه جریان پرونده

به دنبال اطلاع کارمند ا. از فوت فردی به نام غ.س. (ص۳) تحقیق از محل قتل نامبرده از جمله از فردی به نام ح. ک. تحقیق شده که به اتهام حمل دو کیلوگرم هروئین در زندان ق. تحمل کیفر می کرده اظهار داشته چون ( غ. س.) ایجاد مزاحمت برای من می کرده می رفت شیشه می آورد و می گفت ... فردا می آمد می گفت پول شیشه ۲۰۰ هزار تومان باید تو بدهی چون من بی ملاقاتم من مکافات زندان را کشیدم می گفت خیلی ها با تو بد هستند به من مواد می دهند که شبانه در حالی که تو خواب هستی روی تو آب جوش بریزم و تیزی که حاوی ایذر است به تو بزنم همین تهدیدها ادامه داشت من حقیقا ترسیدم که این موادی است و ممکن است اینکار را انجام بدهد ... آن شب داشت کراک می کشید دودش را طرف من می فرستاد اذیتم می کرد جوری که هم اتاقی هایم می گفتند تو به او رو می دهی به من می گفت مرخصی دیدی پشت گوشت را دیدی دیگر من به ستوده آمده بودم با هم درگیر شدیم چون من اینقدر از او بدم آمده بود جلوی دهان و گلوی او را آنقدر فشار دادم که وقتی دستم را برداشتم به زمین افتاد و فوت کرد نامبرده در پاسخ به سوال علت و انگیزه درگیری که منجر به قتل او شده را توضیح دهید. بیش از آنکه بیان کرده بود مراتب ایذای او را تشریح کرده است (ص۷ تا ۹ ) آقای ح. ک. در تحقیق بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب ک. به تفصیل ماجرا را بیان کرده و در سوال که نحوه کشتن مقتول را به طور واضح و دقیق تشریح نمائید ج ... با دست راست زیر گلوی او را گرفتم و فشار دادم و با دست چپ نیز دست راست مقتول را گرفتم که تیزی را از جیبش بیرون نیاورد ... چند دقیقه طول کشید زمانی که بدن او شل شد و دیگر مقاومت نکرد او را رها کردم و او بر روی زمین افتاد من می خواستم فقط سرو صدا نکند اگر قصد کشتن ایشان را داشتم می توانستم همان روز اول یک سیلی به ایشان بزنم و بمیرد (ص ۱۳ تا ۱۵) پزشکی قانونی شهرستان ک. پس از معاینه متوفی اعلام علت فوت را به پس از وصول نتایج آزمایشات موکول کرده است (ص۳۵) مرجع مذکور نتیجه آزمایشات را دریافت و علت مرگ را فشار بر عناصر حیاتی گردن توسط جسم رشته ای قابل انعطاف اعلام کرده است (ص۵۱) از زندانیان هم اطاق مقتول و متهم به قتل تحقیق شده است (ص۴۰ تا ۴۷) خانم الف. ی. همسر مقتول به عنوان قیم دو فرزند او به نام های س.متولد ۱۳۸۱/۱۰/۱۴ و م. متولد ۱۳۷۸/۱۱/۲۰ به قیمومیت از فرزندان خود تقاضای قصاص قاتل همسرش را کرده است (ص۶۰ و ۶۲) در گواهی حصر وراثت هم تعداد وراث چهار نفر (همسر، دو فرزند و مادر مقتول ) است (ص۸۱) خانم ص. م. مادر مقتول در شکایت خود فرزندش را زندانی بخاطر مواد مخدر که دو روز قبل از آزادی ح. ک. او را به قتل رسانده و تقاضای قصاص او را کرده است و فرزندان مقتول را ۱۲ ساله (پسر) و ۱۰ ساله (دختر) اعلام و همسر او هم قبل از فوت طلاق گرفته بود لذا از جانب فرزندان هم شکایت و تقاضای قصاص کرده است (ص۱۰۶) با أخذ آخرین دفاع از متهم که ارتکاب قتل را پذیرفته (ص۱۳۶) قرار مجرمیت ح. ک. از جهت ارتکاب قتل عمدی توام با قرار موقوفی تعقیب او (به لحاظ اعلام رضایت همسر مقتول از طرف خود و به قیمومت از دو فرزند او (ص۸۲) صادر (ص۱۳۹) و کیفرخواست تنظیم (ص۱۴۱) و پرونده به شعبه اول دادگاه کیفری استان البرز ارجاع شده است در جلسه مورخ ۱۳۹۴/۴/۲۱ شعبه اول کیفری یک ک. نماینده دادستان نظر خود را اعلام و متهم با تشریح ماوقع به خفه کردن غ. س. با دستان خود اقرار و در آخرین دفاع هم اظهار داشته قبول دارم از کرده خود پشیمانم تقاضای تخفیف و کمک دارم وکیل متهم آقای م. م.ع.الف. نیز دفاعیات خود را مطرح کرده است (ص ۱۶۳ تا ۱۶۵) رضایت نامه رسمی مادر مقتول به نام ص. م. تقدیم شده است (ص۱۴۳) دادگاه محترم با اعلام ختم رسیدگی به شرح ذیل مبادرت به صدور رأی کرده است. رأی دادگاه: در خصوص اتهام انتسابی به متهم آقای ح. ک. متولد ۱۳۵۷ مسلمان تبعه ایران دایر بر: مشارکت در قتل عمدی مرحوم غ. س. (از حیث جنبه عمومی جرم) موضوع شکایت اولیاء دم ۱- ص. م. ۲- خانم الف. ی. با توجه به محتویات پرونده و تحقیقات انجام شده و گزارش زندان در خصوص درگیری در داخل زندان که منتهی به قتل شده است و با توجه به کیفرخواست صادره از دادسرای عمومی و انقلاب ک. و اقرار صریح و مقرون به واقع متهم و سایر قرائن و امارات موجود در پرونده و نظر به اعلام رضایت اولیاءدم، بزه انتسابی به متهمین ثابت می باشد و دادگاه با استناد به مواد ۱۲۵ و ۱۴۰ و ۱۴۱ و ۱۴۴ از قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و ماده ۶۱۲ از قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ متهم را به تحمل سه سال حبس تعزیری محکوم می نماید و با اعمال ماده ۲۷ از قانون مجازات اسلامی ایام بازداشت قبلی احتمالی متهم جزء محکومیت احتساب می شود رأی صادره حضوری و ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در مرجع محترم دیوان عالی کشور می باشد. در تاریخ ۱۳۹۴/۵/۲۹ دادنامه صادر شده به خانم الف. ی. ابلاغ و دو فرزند او به نام های م. و س. با تقدیم لایحه به تاریخ ۱۳۹۴/۶/۱۹ به رأی دادگاه اعتراض کرده اند آن ها ضمن بیان اینکه برادر قاتل با دادن سفته به مبلغ ده میلیون تومان مادرمان را اغفال و سفته هم تبدیل به پول نشده چون به سن قانونی رسیده ام شکایت خود را از قاتل پدرمان اعلام و تقاضای قصاص نفس او را داریم استدعای نقض دادنامه و صدور حکم قصاص داریم. پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای رحمت اله عروجی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای ناصر دقیقی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر نقض به لحاظ اینکه قیم صرفا در امور مالی اختیار دارد و آن هم در بعضی موارد با نظارت مدعی العموم لذا اعلام رضایت قیم در مورد اطفال صحیح نیست در خصوص دادنامه شماره ۰۰۱۷۳-۱۳۹۴/۴/۳۱ تجدیدنظرخواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

با توجه به محتویات پرونده و لحاظ محدوده قانونی اختیارات قیم که صرفا امور مالی مولی علیه است و در قانون مدنی از جمله در ماده ۱۲۳۵ آن بیان شده است و اینکه دو فرزند مقتول به نام های م. و س. هم در وقت رسیدگی و صدور رأی بالغ بوده اند و حق اظهارنظر و درخواست خود را در مورد قتل عمدی پدرشان داشته اند رسیدگی و صدور قرار منع تعقیب آقای ح. ک. متهم به قتل عمدی آقای غ. س. به لحاظ اعلام گذشت قیم صغار (خانم الف. ی. مادر دو فرزند مقتول) توجیه قانونی و شرعی ندارد. نتیجتا اعتراض آقای م. و خانم س. فرزندان مقتول وارد است لذا با استناد به بخش ۲ بند ب ماده ۴۶۹ قانون آئین دادرسی کیفری رأی معترض علیه نقض و رسیدگی مجدد به همان شعبه اول محترم دادگاه کیفری یک استان الف. ارجاع می گردد.

ریس و عضو معاون شعبه ۶ دیوان عالی کشور

رحمت اله عروجی - محمد حسین احمدی