رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره افراد مجاز به تجدیدنظرخواهی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۱۰۵۰۰۰۸۷)

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۱۰۵۰۰۰۸۷
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۳/۲۶
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۲ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	افراد مجاز به تجدیدنظرخواهی
قاضی	رضا فرج اللهی علی علیا

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره افراد مجاز به تجدیدنظرخواهی: شاکی خصوصی صرفا از حیث برائت متهم یا ضرر و زیان ناشی از جرم حق تجدیدنظرخواهی دارد و تجدیدنظرخواهی وی از سایر موارد قابل پذیرش نیست.

رأی خلاصه جریان پرونده

کارمند ع.ن. فرزند ق. به اتهام تیراندازی منجر به قتل مرحوم م.ب. فرزند ق. تحت تعقیب دادسرای نظامی استان کرمان قرار گرفته است. شرح موضوع تفصیلا در گزارش مورخ ۱۵/۶/۱۳۹۱ این شعبه منعکس است و نیازی به تکرار آن نمی باشد. متعاقب نقض دادنامه شماره ۹۰۰۹۹۷۹۰۷۰۱۰۰۳۵۶ مورخ ۶/۱۲/۹۰ شعبه اول دادگاه نظامی یک استان کرمان به علت (اختصارا) فقدان عنصر عمدی بودن فعل متهم و عدم انطباق آن با بند ب ماده ۲۰۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰، پرونده به شعبه دیگر دادگاه نظامی یک ارسال شده، شعبه دوم حسب ارجاع عهده دار رسیدگی شده، با حضور اولیای دم و وکیل مدافع آنان و متهم تشکیل جلسه داده. وکیل اولیای دم تقاضای قصاص متهم را کرده است، متهم در مقام دفاع از خود اظهار نموده به علت عدم تعادل دستش روی ماشه رفته و دو تیر شلیک شده است. دادگاه اظهارات قبلی وی را یادآور شده، سعی کرده قضیه را به گونه دیگری بیان کند و از این که سلاح روی رگبار بوده یا تک تیر اظهار عدم اطلاع کرده، دادگاه اظهارات قبلی او را که بیان نموده سلاح روی رگبار بوده و ناگهان دستش به ماشه خورده را به او تذکر داده و هم چنان بر موضع فعلی خود اصرار ورزیده است. دادگاه قرار معاینه محل صادر کرده در تاریخ ۱۲/۱۰/۹۱ دادرس دادگاه به اتفاق سرهنگ ر. و سروان م. و وکیل مدافع اولیای دم و آقای ی. به محل حادثه عزیمت کرده اند، بعد از توضیح متهم سرهنگ ر. به بازسازی صحنه پرداخته و در کم ترین زمان دو تیر فشنگ در شرایطی که روی رگبار بوده شلیک شده است و کارشناس مذکور در گزارش نهایی خود به عدم رعایت مقررات به کارگیری سلاح تصریح کرده است. دادگاه از وکیل اولیای دم سئوال کرده در صورت عدم احراز عمدی بودن قتل مطالبه دیه می کنند یا خیر، وکیل مدافع تقاضای دیه در صورت عدم احراز عمدی بودن کرده است. دادگاه در خاتمه رسیدگی با توجه به تحقیقات معموله، کیفرخواست صادره (کیفرخواست ادعانامه دادستان است) شکایت اولیای دم مقتول، اظهارات ضد و نقیض متهم (با ذکر جهات تناقض آن) نظریه هیئت کارشناسان موضوع تبصره ۵ ماده ۳ قانون به کارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح در موارد ضروری مندرج در اوراق ۱۱۲ و ۱۱۴ که تیراندازی کارمند ن. را غیرموجه تشخیص و منطبق با موازین قانونی نداسته اند. بازسازی صحنه و نظریه کارشناس بر عدم رعایت مقررات به کارگیری سلاح از ناحیه متهم، نظریه پزشکی قانونی، صدور برگ جریمه برای مقتول قبل از حادثه توسط گشت پلیس و مدافعات بلا وجه نماینده حقوقی فرمانده انتظامی استان کرمان بزهکاری وی را احراز کرده به استناد ماده ۴۱ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح و قانون به کارگیری سلاح و رعایت مواد ۱۸ و ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی وی را به تحمل یک سال حبس و پرداخت یک فقره دیه کامل مرد مسلمان و یک سوم آن به لحاظ وقوع قتل در ماه ذیقعده در حق اولیای دم مرحوم م.ب. فرزند ق. محکوم کرده است. رأی صادره حضورا به وکیل اولیای دم و نماینده حقوقی کرمان ابلاغ شده، هر دو اعلام کرده اند اعتراض دارند. آقای م.ت. به وکالت از اولیای دم طی لایحه ای تقاضای تجدیدنظر کرده و با وجود اعلام تمکین از رأی دادگاه در صورت شبه عمد تشخیص داده شدن عمل متهم، هم چنان بر عمدی بودن قتل پافشاری کرده و نماینده حقوقی ف . ان . کرمان نیز مطالب قبلی خود را به خصوص لزوم جلب مجدد نظریه هیئت کارشناسی تکرار کرده و خواستار تجدیدنظر و تقلیل حبس متهم یا تبدیل آن را کرده است. پرونده به دفتر دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است .

رأی شعبه دیوان عالی کشور

در مورد اعتراض وکیل مدافع اولیای دم با توجه به این که قسمت ب بند ۲ ماده ۱۱ قانون تجدیدنظر آرای دادگاه ها مصوب ۱۳۷۲ شاکی خصوصی صرفا از جهت برائت یا از حیث ضرر و زیان دارای حق تجدیدنظرخواهی است و در مانحن فیه متهم به حبس و دیه محکومیت حاصل کرده است، اعتراض وی قابلیت طرح در دیوان عالی کشور را ندارد. در مورد اعتراض نماینده حقوقی فرماندهی انتظامی کرمان از ناحیه وی اعتراض موجهی که مستلزم خدشه مورد نقض بر رأی صادره باشد به عمل نیامده و با افزودن بند ب ماده ۲۹۱ و بند ب ماده ۴۸۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱/۲/۱۳۹۲ به مستندات رأی و این که از لحاظ رعایت اصول دادرسی، دادنامه فاقد اشکال است اعتراض معترض را مردود اعلام دادنامه تجدیدنظرخواسته را ابرام می نماید.

رئیس شعبه سی و دوم دیوان عالی کشور عضو معاون

فرج اللهی علیا