رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره امتناع اولیای دم از استحلاف متهم
رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره امتناع اولیای دم از استحلاف متهم: در صورت عدم وجود دلایل کافی برای اثبات بزه قتل، چنانچه اولیای دم سوگند متهم را قبول نداشته باشند و از استحلاف امتناع نمایند، دادگاه حکم به توقف دعوی صادر می کند.
رأی خلاصه جریان پرونده
آقایان ۱- م. ۲ – د. ۳ – خانم ش. به اتهام مشارکت در قتل عمدی مرحومه ش.الف. با شکایت اولیای دم، مورد تعقیب قرار گرفته اند و پرونده در شعبه ۱۰۵ دادگاه عمومی جزایی ... مطرح و دادگاه اعلام نموده نظر به این که مرحومه در روستا در خانه محل زندگی خود دچار آتش سوزی شده و در اثر شدت آتش سوزی فوت نموده و قبل از فوت اعلام کرده است(صفحه ۱۵) که مرا متهمان آتش زده اند و امر آخر که مثبت اتهام باشد از ناحیه اولیای دم ارائه نشده و آن امر را کافی در اثبات اتهام ندانسته اند، از طرفی وکیل یکی از اولیاء(به نام م.) حاضر به سوگند متهمان نشده و بقیه اولیای دم هم با ابلاغ مع ذلک در دادگاه حاضر نشده اند و تقاضای سوگند ننموده اند، لهذا در دادنامه شماره ۰۰۰۵۲۹-۱۳۹۲/۰۵/۰۲ رأی به برائت متهمان صادر نموده و رأی صادره مورد اعتراض وکیل اولیای دم واقع و پرونده به این شعبه از دیوان عالی کشور ارسال شده است.
هیئت شعبه در تاریخ فوق الذکر تشکیل پس از قرائت گزارش آ فاضل و نظر دادیار محترم مشاوره نموده چنین رأی می دهند:
نظریه دادیار
بسمه تعالی- صرف نظر از این که در صورت جلسه مورخ ۱۳۹۲/۰۲/۰۴ دادگاه نخستین در برگ ۶۱۸ به جای تعبیر و واژه احلاف، تعبیر اجراء مراسم قسامه به کار رفته که ناشی از اشتباه است؛ اولا: به حکایت صورت جلسه مذکور م. وکیل بانو س. احد از اولیای دم، صرفا به وکالت از مشارالیها گفته است موکلم حاضر به قسم دادن متهمان نیست و نامبرده از سایر اولیای دم وکالتی نداشته است. ثانیا: به حکایت همان صورت جلسه سایر اولیای دم در دادگاه حضور نداشته و درباره احلاف متهمین اظهاری از آنان و یا احیانا وکیلشان ضبط و ثبت نگردیده است. ثالثا: درصورتی که اولیای دم حاضر به احلاف متهمان یمینا واحدا نباشند، بنا به فتاوای فقهای عظام و فتوای رهبر معظم انقلاب باید قرار توقف دعوی صادر شود نه رأی برائت. بنا به مراتب درخواست نقض دادنامه فرجام خواسته را دارم.
رأی شعبه دیوان عالی کشور
با توجه به محتویات پرونده و تحقیقات انجام شده و این که از سوی اولیای دم درخواست احلاف منکر نشده است، چنانچه دادگاه دلایل ابرازی را کافی نداند و مورد نیز از موارد لوث نباشد و دادگاه با تحلیل قرائن و امارات موجود، موضوع را قابل اثبات با قسامه نداند، باید قرار توقف دعوی مطابق فتاوی برخی از فقهای عظام من جمله رهبر معظم انقلاب صادر گردد و صدور رأی برائت در وضعیت فعلی موجه نیست. لذا دادنامه تجدیدنظرخواسته شماره ۰۰۵۲۹-۱۳۹۲/۰۵/۰۲ صادره از شعبه ۱۰۵ دادگاه عمومی جزایی ... مستندا به بند ۲ شق ب ماده ۲۶۵ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری نقض و پرونده جهت رعایت مقررات مورد اشاره و صدور رأی قانونی به همان دادگاه ارجاع می گردد.
شعبه ۲۷ دیوان عالی کشور - رئیس و مستشار
مرتضی فاضل - عزیزالله رزاقی