رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره بزه نگهداری شیشه در فرض محکومیت متهم به مشارکت در تولید آن

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۳۷۰۰۰۱۳۹
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۷/۲۵
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۴۶ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	بزه نگهداری شیشه در فرض محکومیت متهم به مشارکت در تولید آن
قاضی	مهردادحبیبی علی علیا حسین علیخانی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره بزه نگهداری شیشه در فرض محکومیت متهم به مشارکت در تولید آن: در فرض محکومیت متهم به مشارکت در تولید شیشه، نگهداری آن که نتیجه عملی تولید بوده، بزه مستقل نیست.

رأی خلاصه جریان پرونده

در این پرونده آقایان ۱- ب. آ. به اتهام تولید ۱۶۶ گرم مواد روان گردان شیشه و مشارکت در نگهداری ۱۶۳ گرم شیشه و استعمال آن و نگهداری آلات استعمال شیشه ۲- الف. ع.ز. به اتهام مشارکت در نگهداری ۱۶۳ گرم شیشه و معاونت در تولید ۱۶۶ گرم شیشه و نگهداری ۲۴۸ گرم شیشه و استعمال آن و نگهداری آلات استعمال شیشه ۳- ف. الف. به اتهام استعمال تریاک و معاونت در تولید ۱۶۶ گرم نگهداری شیشه و مشارکت در نگهداری ۱۶۳ گرم شیشه و حمل و نگهداری ۳ گرم شیشه و عرضه آن برای فروش تحت تعقیب دادسرای عمومی و انقلاب گ. قرار گرفته اند. به این شرح که توسط مأمورین اداره اطلاعات گرمسار لابراتوار (آشپزخانه تولید شیشه) تولید شیشه در منطقه ب.، شهرک ج.، کوچه م. شناسایی و سه نفر به اسامی ۱- الف. ع.ز. ۲- ف. الف. ۳- ب. آ. در رابطه با راه اندازی لابراتوار مذکور دستگیر می شوند و در بازرسی از منزل آقای ع.ز. ۲۴۸ گرم شیشه تولیدی کشف می شود و از آقای الف. نیز ۲۶ گرم شیشه کشف می گردد. از آقای الف. تحقیق که اعلام نموده بیست روز است ب. را می شناسم توسط الف. به خانه آمد و در ساختمان اجاره ای مبادرت به تولید شیشه می نمود، از ب. آ. تحقیق شده که اعلام نموده ف. و الف. پیش من آمدند و قرار گذاشتن که به آن ها شیشه بدهم، در ملاقات بعدی صحبت از درست کردن شیشه شد و به من گفتند در گ. جا داریم و آمدیم گرمسار و در آنجا شروع به کار کردم و ف. قرار شد کار خرید خانه و بیرون را انجام بدهد و الف. بیشترین سرمایه را گذاشته بود و قرار شده بود که سهم هر نفر دو دانگ باشد، از آقای الف. ع.ز. تحقیق شده که اظهار نموده یک روز ف. زنگ زد و ف. صحبت مهندس را کرد و می گفت می خواهم کسی را بیاورم شیشه درست کند و چند روز بعد گفت آوردمش می خواهم کار را شروع کنم و یک روز رفتم با هر دو نفر تهران لوازم را آوردیم، چند روزی هم آنجا رفت و آمد می کردم نیم ساعت یا یک ساعت برای مصرف کردن شیشه. مواد مکشوفه توزین شده که به ترتیب ۲۶ گرم و ۲۴۸ گرم و ۱۴۰ گرم شیشه تحویل انبار گردیده است (برگ ۱ الی ۲۳). پرونده به دادسرا ارسال و سپس به شعبه بازپرسی ارجاع گردیده، توسط پازپرس مربوطه از هر دو نفر از مامورین کاشف پیرامون موضوع و نحوه شناسایی لابراتوار و دستگیری متهمین و کشف مواد روان گردان و وسایل و تجهیزات مربوطه به تولید شیشه تحقیق شده است (برگ ۲۴ الی ۳۱)، از ب. آ. تحقیق شده اعلام نموده که از تهران وسایل و ظروف و قرص تهیه و به گ. آورده اند، وی تولید می کرده و الف. وسیله ها را تهیه می کرده و الف. پول می داد ولی آن ها تولید بلد نبودند (برگ ۳۲) ، الف. ع.ز. نیز اظهار کرده که ب. تولید کننده بود و ف. وسایل را می آورد و تولیدی ها را هم به تهران می برد و خانه را ف. اجاره کرده بود و به اتفاق وسایل و ظروف را از تهران به گرمسار آوردیم و یکی دو میلیون داده ام و در مقابل شیشه گرفته ام و مصرف کرده ام با مامورین همکاری نموده و جای مواد را گفته و شیشه داخل فریزر را من آنجا نگذاشته ام ، ف. پلاستیک را به من داد من داخل یخچال گذاشتم. ف. نیز اعلام نموده که من وسایل مورد نیاز را می آوردم و الف. سرمایه گذار بود، سه گرم را قبول دارم، یکی دو میلیون سرمایه من بود و یکی دو میلیون هم سرمایه الف. (برگ ۳۸ و ۳۹)، سوابق متهمین توسط اداره تشخیص هویت گرمسار اخذ و پیوست شده است که آ. ۱۱ مورد که ۵ مورد مربوط به مواد مخدر و ف. سه مورد که همگی مربوط به مواد مخدر، الف. ع.ز. چهار مورد سابقه که یک مورد آن مرتبط با مواد مخدر است ( برگ۴۷)، در تحقیقات مجدد انجام شده از متهمین در پلیس مبارزه با مواد مخدر ف. الف. اعلام نموده که همگی آمدیم منزل را اجاره کردیم، اجاره منزل توسط من انجام شده است، تولید را آ. انجام می داد، ع.ز. مواد مصرف می کرد و کار تست مواد را او انجام می داد و پول در اختیار من قرار داده بود، تمام کارها توسط آ. انجام می شد، الف. ع.ز. نیز اظهار نموده که روزی یک ساعت به آنجا می رفت و مواد مصرف می کرد، آ. نیز اعلام نموده که اتهام را قبول دارم، با هم به گ. آمدیم، ف. خانه را اجاره کرده است و سرمایه از ف. و الف. بود (برگ ۵۳ و ۵۴). نتیجه آزمایش مواد مکشوفه اخذ و پیوست شده است که به شرح آن نوع مواد شیشه اعلام شده است (برگ ۶۰ و ۶۲ و ۶۴ و ۶۵) در تاریخ ۱۳۹۲/۲/۲۹ در مقام اخذ آخرین دفاع نیز متهمین اعلام نموده اند که: اشتباه کرده ایم مواد تولیدی به ۱۰۰ گرم نمی رسید بقیه سود بود ( ب. آ. برگ ۶۶) ، الف. ع.ز. : از محتویات کیسه داخل فریزر بی اطلاع هستم، پایپ متعلق به من است ( برگ ۶۷ ) مصرف کننده هستم و برای مصرف می رفتم، در تولید نقشی نداشتم، ف. الف. نیز اعلام نموده که با ع.ز. رفتیم یک سری وسایل از خانه آ. آوردیم، آ. تولید می کرد، من وسیله تولید را می آوردم سه گرم مکشوفه متعلق به من است، تریاک مصرف می کنم و در تولید ۱۶۶ گرم نقش داشتم و وسایل آن را من فراهم کرده ام ولی مشارکتی ( در تولید ) نداشتم (برگ ۶۷ و ۶۸). قرار نهایی بازپرسی به شرح برگ ۶۹ صادر می گردد، به شرح برگ ۷۰ دادیار اظهارنظر نظریه خود را اعلام می نماید و با حصول اختلاف بین بازپرس و دادیار اظهارنظر پرونده جهت حل اختلاف به دادگاه ارسال و دادگاه با تایید نظر دادیار مذکور حل اختلاف می نماید (برگ ۷۴ و ۸۰ پرونده) ، بر مبنای آن قرار نهایی صادر می گردد (برگ ۸۶)، پس از صدور کیفرخواست پرونده به دادگاه ارسال می گردد (برگ ۸۷)، یک برگ نتیجه آزمایش مواد پیوست شده است که نوع مواد شیشه اعلام گردیده است (برگ ۸۹)، برای متهمین ف. الف. و آ. وکیل تسخیری انتخاب گردیده است (برگ ۹۸ و ۱۰۰ و ۱۰۴) ، در تاریخ ۱۳۹۲/۱۱/۲۰ جلسه دادگاه تشکیل و اظهارات متهمین و وکلای آنها استماع و سوابق کیفری متهمین استعلام و رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر جهت اخذ توضیح پیرامون نوع و میزان مواد مکشوفه ( برگ۷۲) دعوت می شود (برگ ۱۲۴ الی ۱۲۸)، نهایتا پرونده در تاریخ ۱۳۹۳/۴/۱۷ جهت رفع نقض به دادسرا اعاده می گردد (برگ ۱۴۰ الی ۱۴۲)، در تحقیقات مجدد انجام شده (توسط پلیس) آقای ب. آ. اعلام نموده که از پلاستیک سیاه که از داخل یخچال پیدا شده هیچ اطلاعی ندارد، پنج عدد پایپ متعلق به وی می باشد، برای تولید شیشه به گ. آمده و ۵ مرتبه تولید کرده که تقریبا همه آن ها خراب شده است و احتمالا بدون مصرف بوده، چون بعد از مرحله قرص بوده و در مرحله آخر تولید دارای آمفتامین بوده است، اگر آقای الف. می گوید ۲۴۸ گرم را از منزل برده است شیشه های خراب شده را برده است و آقای الف. هنگام تولید حضور داشت. آقای ف. الف. نیز اعلام نموده که پلاستیک مشکی را که از محتویات آن اطلاع نداشتم به عنوان امانت به آقای ع.ز. دادم، از لباس من سه گرم شیشه کشف شده است (برگ ۱۶۰ الی ۱۶۲) اوراقی مربوط به سوابق متهمین پیوست شده است (برگ ۱۶۵ الی ۱۶۸)، از آقای ص. ث. از مامورین کاشف پیرامون مواد مکشوفه تحقیق شده که اظهار نموده ۳ گرم شیشه از الف. کشف و مقداری هم از بالای کابینت منزل که قرار بود برای فروش ببرد و جمعا ۲۶ گرم بدون لفاف. آقای آ. و ع.ز. مشغول تولید مواد مخدر بودند که دستگیر شدند و آقای ع.ز. اظهار نموده که یک نایلون مشکی از آقای الف. امانت گرفته است ولی از محتویات آن خبر ندارد و در داخل یخچال است که کشف و توزین و مشخص شد ۲۴۸ گرم شیشه می باشد، و مقدار ۵۰ گرم شیشه کشف شده نیز بخشی از ۱۴۰ گرم می باشد، (برگ ۱۷۲ و ۱۷۳) که از داخل لابراتوار کشف گردیده است. در تاریخ ۱۳۹۳/۱۲/۴ جلسه دادگاه تشکیل و اظهارات متهمین مجددا استماع که آقای آ. اعلام نموده همه چیز به گردن من است و می پذیرم، آقای ع.ز. اعلام نموده فقط مصرف شیشه را می پذیرد و الباقی را انکار نموده است و آقای الف. نیز نگهداری سه گرم شیشه را قبول و اظهار نموده که مشارکت در تولید را قبول ندارم ولی خانه را در اختیار این ها گذاشته ام و یکی دو بار هم از تهران وسیله آورده ام و روز آخر فهمیدم که شیشه تهیه می کردند، من یک پلاستیک از محل کشف (منزل) بردم گذاشتم خانه ع.ز. و نمی دانستم داخل آن چیست، آ. گفت خراب شده است ببر جای خنک بگذار و سپس اعلام می نماید که خودم تصمیم گرفته بگذارم جای خنک (۲۲۴ الی ۲۳۰). دادگاه از آخرین دفاع اخذ شده عدول نموده و عمل متهمین را در مواردی با کیفرخواست منطبق تشخیص نداده و برای اصلاح آن و تفهیم اتهام مجدد جلسه رسیدگی تشکیل و در تاریخ ۱۳۹۴/۲/۷ جلسه دادگاه تشکیل و اتهام هر سه نفر مشارکت در تولید ۴۱۴ گرم شیشه و علاوه بر آن اتهام آقای آ. دایر به استعمال و نگهداری پایپ و اتهام ع.ز. نیز به استعمال شیشه و نگهداری پایپ و مباشرت در نگهداری ۲۴۸ گرم شیشه و اتهام آقای الف. دایر به استمعال تریاک و نگهداری و حمل ۳ گرم شیشه تفهیم و آخرین دفاع اخذ گردیده که آقای ب. آ. اعلام نموده که اتهام وارده را قبول دارم، آقای ع.ز. نیز اعلام نموده که فقط استعمال را قبول دارد و پایپ را، اگر گاهی به آن منزل می رفته برای خرید وسایل تغذیه بود و اینکه کار آژانس می کرده و مواد مکشوفه از منزل وی متعلق به آقای الف. است، آقای الف. نیز اظهار نموده که خانه را در اختیار آن ها قرار داده است و به آقای آ. داده است، ۲۴۸ گرم را من بردم گذاشتم خانه ع.ز. ، او هیچ اطلاعی نداشت نه من باز کردم و نه او در فیلم هم دیده اید آن بسته پلمپ بود، یک مرحله همان ۳ گرم را آوردم بیرون و آ. آنجا خواب بود و شیشه ای تولید نکرده است و استعمال تریاک را هم قبول دارم وکیل نامبرده نیز اعلام نموده اقدامات انجام شده با وصف تعاریف مشارکت و معاونت و مصادیق آن تقاضای تخفیف مجازات را دارم. (برگ ۲۴۱ الی ۲۴۵). دادگاه با اعلام ختم رسیدگی مبادرت به صدور رای نموده است و بر اساس آن هر سه نفر به اتهام مشارکت در تولید ۴۱۴ گرم شیشه به اعدام محکوم و آقای الف. ع.ز. مضافا بابت نگهداری ۲۴۸ گرم شیشه نیز به اعدام محکوم و از جهت استعمال شیشه و نگهداری آلات استعمال آن نیز به پرداخت جزای نقدی و شلاق محکوم شده است و آقای آ. نیز بابت استعمال شیشه و نگهداری پایپ به پرداخت جزای نقدی و شلاق محکوم و آقای الف. نیز بابت نگهداری سه گرم شیشه به پرداخت شانزده میلیون ریال جزای نقدی و تحمل ۴ سال حبس و ۵۴ ضربه شلاق محکوم گردیده است و پرونده در اجرای ماده ۳۲ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر به دادستانی کل کشور و یا دیوان عالی کشور جهت تایید حکم اعدام ارسال می گردد. وکیل آقای الف. ع.ز. طی شرحی نسبت به این رأی اعتراض نموده است (برگ ۲۶۹ الی ۲۷۰) ، پرونده در تاریخ ۱۳۹۴/۴/۱۴ توسط دفتر دادگاه مربوطه جهت رسیدگی به دیوان عالی کشور ارسال و پس از ثبت به این شعبه ارجاع گردیده است. لایحه اعتراضیه هنگام شور قرائت و بررسی خواهد شد. هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای حسین علیخانی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای مهرداد حبیبی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر نقض دادنامه در خصوص حکم اعدام (دو فقره) الف. ع.ز. و تأیید دادنامه در خصوص استعمال شیشه و نگهداری پایپ و در خصوص ب. آ. و ف. الف. پرونده قابل طرح در دیوان عالی کشور نمی باشد. در خصوص دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۳۱۷۳۰۰۱۰۳ تجدیدنظرخواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

با تلقی اعتراض آقای ع.س. به وکالت از آقای الف. ع.ز. نسبت به قسمتی از دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۳۱۷۳۰۰۱۰۳ مورخ ۱۳۹۲/۲/۸ شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی سمنان که بر اساس آن به اتهام مشارکت در تولید ۴۱۴ گرم شیشه به اعدام محکوم و بابت مباشرت در نگهداری ۲۴۸ گرم شیشه نیز به اعدام محکوم گردیده و بابت استعمال شیشه به پرداخت ده میلیون ریال جزای نقدی و تحمل ۷۴ ضربه شلاق و از جهت نگهداری یک عدد پایپ به تحمل بیست ضربه شلاق محکوم گردیده است به فرجام خواهی، نظر به اینکه در صورت مشارکت نامبرده در تولید ۴۱۴ گرم شیشه نگهداری ۲۴۸ گرم از شیشه مذکور که نتیجه عملی تولید آن می باشد بزه مستقلی محسوب نمی گردد و از این حیث صدور حکم اعدام فاقد توجیه قانونی است و در مورد مشارکت در تولید ۴۱۴ گرم شیشه نیز با توجه به انکار نامبرده و اظهارات صریح سایر متهمین ( ب. آ. و ف. الف. ) دایر به اینکه مشارالیه هیچ دخالتی در تولید شیشه نداشته است، مجموع اقدامات ارتکابی از جمله حمل وسایل و یا خرید برای لابراتوار مزبور و یا انجام کار آژانس و مصرف و تست مواد تولید شده صرفا می تواند در حد معاونت در جرم مذکور تلقی گردد، از این حیث نیز صدور حکم اعدام منطبق با موازین قانونی تشخیص داده نمی شود لذا مستندا به بند ۴ شق ب ماده ۴۶۹ قانون آئین دادرسی کیفری مصوب سال ۱۳۹۲ و اصلاحات بعدی آن این قسمت ازدادنامه فرجام خواسته (احکام مربوط به اعدام نامبرده) نقض و پرونده جهت تجدید رسیدگی به شعبه هم عرض ارجاع می گردد. در مورد استعمال شیشه و نگهداری پایپ نیز به لحاظ اینکه اعتراض موجهی که موجب نقض این قسمت از دادنامه باشد به عمل نیامده است و اساس محکومیت نامبرده خالی از منقضت می باشد. علیهذا مستندا به بند الف ماده ۴۶۹ قانون آئین دادرسی مرقوم ضمن رد اعتراض دادنامه فوق الذکر از این حیث تایید می گردد. در مورد احکام اعدام صادره برای آقایان ب. آ. و ف. الف. که پرونده در اجرای ماده ۳۲ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر ارسال گردیده است، هر چند که رای صادره فی نفسه اقتضای فرجام خواهی را دارد لکن با توجه به فسخ صریح ماده ۳۲ قانون مرقوم به موجب ماده ۵۷۰ قانون آئین دادرسی کیفری مصوب سال ۱۳۹۲ و اصلاحات بعدی آن و نظر به اینکه هیچ کدام از اشخاص مندرج در ماده ۴۳۳ قانون آئین دادرسی کیفری درخواست فرجام خواهی ننموده اند و دیوان عالی کشور نیز مستندا به ماده ۴۳۵ قانون مذکور صرفا نسبت به آنچه که مورد فرجام خواهی واقع گردیده رسیدگی می نماید. لذا با کیفیت موجود پرونده از این حیث فاقد قابلیت طرح در دیوان عالی کشور می باشد. دفتر مقرر است پرونده جهت اقدام مقتضی قانون به حوزه قضائی مربوطه ارسال گردد.

شعبه ۴۶ دیوان عالی کشور- رئیس و عضو معاون

علی علیا - حسین علیخانی