رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تأثیر حضور وکیل تسخیری بر حضوری محسوب شدن رأی

شماره دادنامه	۹۵۰۹۹۷۰۹۳۷۰۰۰۱۳۸
تاریخ دادنامه	۱۳۹۵/۰۴/۲۱
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	انتقالی
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	تأثیر حضور وکیل تسخیری بر حضوری محسوب شدن رأی
قاضی	مهردادحبیبی حسین علیخانی علی علیا

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تأثیر حضور وکیل تسخیری بر حضوری محسوب شدن رأی: در فرض عدم حضور متهم در جلسه رسیدگی، حضور وکیل تسخیری موجب حضوری محسوب شدن رأی نبوده و رأی صادره غیابی است.

رأی خلاصه جریان پرونده

در این پرونده آقایان ۱- م. ت. ۳۷ ساله ، اهل و ساکن باهرکلات ۲- ل.ع. الف ۲۵ ساله ، اهل و ساکن پاکستان به اتهام مشارکت در وارد کردن ۲۸۳ کیلو و ۴۰۰ گرم تریاک به داخل کشور و عبور غیرمجاز از مرز ... تحت تعقیب قرار گرفته اند . به این شرح که مامورین پاسگاه مرزی ر. در حین دیده بانی و اجرای کمین مشاهده می نمایند که چندین نفر با کوله بار به همراه یک نفر مسلح به سلاح کلاش از سمت خاک پاکستان با عبور از خط مرزی در حال نزدیک شدن به محل کمین می باشند و با تیراندازی متقابل و حضور مامورین کمکی دونفر از کوله بران به اسامی ۱- م. ک.ب. که از ناحیه گردن مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود ۲- ل.ع. تبعه پاکستان دستگیر می گردند و در بررسی اولیه دو کوله حاوی ۶ بسته مواد مخدر مکشوک به تریاک کشف و پس از روشن شدن هوا نیز ده کوله حاوی ۲۶ بسته تریاک کشف می شود (برگ ۱) ، مواد مکشوفه و متهمین تحویل دایره مبارزه با مواد مخدر می گردد (برگ ۲) ، از متهمین تحقیق شده آقای ل.ع. الف. اظهار نموده که م. ک.ب. راه پاک کن بود و مسیر را به من نشان می داده مواد مخدر متعلق به من نیست و از مواد خبری ندارم (برگ ۳) پرونده به دادسرای سرباز ارسال و دادیار جانشین دادستان از ل.ع. الف. تحقیق می نماید نامبرده اظهار داشته اتهام را قبول ندارم ، مواد مخدر را از من نگرفته اند در مرز مرا دستگیر کرده اند برای کشاورزی به ... می آمدیم که مامورین ما را گرفتند ، متوجه تیراندازی شدم ولی فرار نکردم ، از نزدیک مرز همراه متهم دیگر ( ک.ب. ) شدم چون می خواستم از مرز رد شوم (برگ ۷ و ۸) در مرجع انتظامی از آقای م. ت. تحقیق شده که اظهار نموده من به همراه یک نفر تبعه پاکستان به شخصی بنام و. مبلغ ۴۰۰/۰۰۰ ریال پول دادیم که ما را از ... به پاکستان ببرد ، نام آن تبعه پاکستانی غ . ب بود ما در حال خروج بودیم که صدای انفجار و تیراندازی شنیدیم و من گلوله به صورتم اصابت کرد و دستگیر شدم ، مواد مخدر متعلق به من نمی باشد و خبری از آن ندارم (برگ ۱۹) ، در تحقیقات انجام شده در دادیاری نیز اظهار نموده که اتهام را قبول ندارم ، در مرز دستگیر شدم ی. هستم و به همراه ل.ع. به ... می آمدیم ، بخاطر فوت (خدمت) عمویم به پاکستان رفته بودم ، ل.ع. را نمی شناسم فقط و. را می شناسم از من پول گرفت و از مرز ردم داد که در بین راه دستگیر شدم . (برگ ۲۱ و ۲۲) بطور محسوس و غیرمحسوس در مورد اخلاق و رفتار و اشتهار متهم تحقیق شده که اعلام شده م. ت. اخلاق نسبتا خوبی دارد بیکار می باشد ، اهل خرید و فروش مواد مخدر نیست ، (برگ ۳۱) دایره مبارزه با مواد مخدر هنگ مرزی نگور و جکیگور نیز گزارش نموده که نامبرده اخبار واصله که احتمالا صحت دارد حاکی از آن است که م. ت. در کار حمل و نقل مواد مخدر به صورت کوله باری به داخل خاک ... فعالیت دارد (برگ ۳۸) به شرح برگ انگشت نگاری آقای ل.ع. الف. فاقد سابقه کیفری می باشد (برگ ۴۶) در مرجع انتظامی مجددا از متهمین تحقیق شده که ضمن تکرار مطالب قبلی اتهام وارده را تکذیب نموده اند (برگ ۴۸ الی ۵۲) ، به شرح برگ انگشت نگاری متهم م. ت. نیز فاقد سابقه کیفری می باشد (برگ ۵۸) ، آزمایشگاه نمونه های ارسالی از مواد مکشوفه را تریاک اعلام کرده (برگ ۶۰ الی ۶۴) در مقام اخذ آخرین دفاع نیز م. ت. اتهام وارده را انکار نموده است (برگ ۱۵۰) ، در تحقیقات مجدد نیز اتهام وارده را تکذیب نموده است (برگ ۱۸۶) با صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست (برای متهمین به اتهام مشارکت در وارد کردن ۲۸۳ کیلو و ۴۰۰ گرم تریاک به داخل کشور و عبور غیرمجاز از مرز ... پرونده به دادگاه ارسال می گردد (برگ ۱۸۷ و ۱۸۸) آقای س. ب. از طرف آقای م. ت. اعلام وکالت می نماید (برگ ۲۰۴) برای متهم دیگر ( آقای ل.ع. الف. ) نیز وکیل تسخیری انتخاب شده است (برگ ۲۰۶) ، در تاریخ ۱۳۹۴/۲/۱۳ جلسه دادگاه تشکیل و متهم بنام م. ت. ووکیل وی حاضر و اظهارات آنها استماع شده که اتهام وارده را تکذیب نموده اند و آقای ل.ع. و وکیل تسخیری وی حاضر نگردیده اند ، در این جلسه از طرف دادگاه آقای س. ب . به عنوان وکیل تسخیری وی انتخاب می گردد (برگ ۲۲۲ الی ۲۲۵) جلسه دادگاه به این علت تجدید شده است . در تاریخ ۱۳۹۴/۵/۲۵ جلسه دادگاه با حضور آقای م. ت. و وکیل متهمین تشکیل و اظهارات آنها به شرح مطالب قبل استماع و بلحاظ عدم حضور ل.ع. الف. جلسه دادگاه تجدید شده است (برگ ۲۴۸ الی ۲۵۱) در تاریخ ۹۴/۷/۱۲ جلسه دادگاه با حضور متهم آقای م. ت. و آقای س. ب. وکیل وی تشکیل گردیده ولی آقای ل.ع. الف. حاضر نگردیده و اخطاریه وی و وثیقه گذار نامبرده از مرجع ابلاغ اعاده نگردیده است ، آقای س. ب. وکیل تسخیری مشارالیه حاضر است اظهارات نامبردگان استماع که اتهام وارده را تکذیب نموده اند (برگ ۲۶۳ الی ۲۶۵) دادگاه با اعلام ختم رسیدگی مبادرت به صدور رأی نموده است ابتدا اتهام نامبردگان را به حمل و وارد نمودن هر نفر ۲۰ کیلو گرم تریاک به داخل کشور اصلاح و تقلیل و سپس هر یک از متهمین را به تحمل حبس ابد و هفتاد ضربه شلاق محکوم و این مجازات را نیز به تحمل ۱۵ سال حبس تخفیف داده است (برگ ۲۶۶ الی ۲۶۸) آقای س. ب . به وکالت از آقایان م. ت. ( به عنوان وکیل تعیینی) و ل.ع. الف. ( به عنوان وکیل تسخیری)نسبت به این رأی اعتراض نموده است،آقای م. ت. نیزبا ارسال لایحه ای از زندان به این رأی اعتراض کرده است.مفاد لایحه اعتراضیه هنگام شور قرائت خواهد شد.هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای حسین علیخانی عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای مهرداد حبیبی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر نقض دادنامه در خصوص محکومیت م. ت. در خصوص وارد کردن ۲۰ کیلو تریاک و در خصوص ل.ع. الف. پرونده قابل طرح در دیوان عالی کشور نمی باشد دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۵۴۸۵۴۰۰۱۴۴ تجدید نظر خواسته مشاوره نموده چنین رأی میدهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

درخصوص فرجامخواهی آقای م. ت. با وکالت آقای س. ب. نسبت به دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۵۴۸۵۴۰۰۱۴۴ مورخ ۱۳۹۴/۷/۲۷ صادره از دادگاه انقلاب اسلامی شهرستان سرباز که براساس آن به اتهام حمل و وارد کردن بیست کیلوگرم تریاک به داخل کشور جمهوری اسلامی به تحمل پانزده سال حبس و هفتاد ضربه شلاق محکوم گردیده است نظر به اینکه به موجب منطوق ماده ۲۹۷ قانون آئین دادرسی کیفری مصوب سال ۱۳۹۲ و اصلاحات بعدی آن در رسیدگی به موضوع معنون می بایست جلسه دادگاه با تعدد قاضی تشکیل می گردید و این امر در تشکیل جلسه دادگاه رعایت نگردیده است . از این حیث فرجامخواهی وارد تشخیص ومستندا به بند ۴ شق (ب )ماده ۴۶۹ قانون مرقوم این قسمت از دادنامه فرجامخواسته نقض و پرونده جهت تجدید رسیدگی به شعبه هم عرض دادگاه صادر کننده رأی ارجاع می گردد اما در خصوص فرجام خواهی آقای س. ب به عنوان وکیل تسخیری آقای ل.ع. الف نسبت به دادنامه فوق الذکر که براساس آن به اتهام حمل و وارد کردن بیست کیلو گرم تریاک به داخل کشور به تحمل پانزده سال حبس و هفتاد ضربه شلاق محکوم گردیده است .صرفنظر از ایراد فوق و اینکه رسیدگی به موضوع بدون حضور متهم فاقد مجوز قانونی می باشد و در تعیین وکیل تسخیری نیز تشریفات قانونی رعایت نگردیده است ، بلحاظ اینکه محکوم علیه در جلسه رسیدگی حاضر نبوده و در تعیین وکیل تسخیری نیز دخالتی نداشته است ، از این حیث رأی صادره غیابی محسوب می گردد و مستندا به ماده ۴۰۶ قانون آئین دادرسی کیفری مرجع رسیدگی به اعتراض نسبت به آراء غیابی دادگاه صادر کننده رأی مذکور می باشد . لذا موضوع قابلیت طرح در دیوان عالی کشور را ندارد.

رئیس و عضو معاون شعبه چهل و ششم دیوان عالی کشور

علی علیا - حسین علیخانی