رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تبدیل حکم برائت به محکومیت، پس از تجویز اعاده ی دادرسی

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۰۰۰۱۷۳
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۲/۲۹
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	تبدیل حکم برائت به محکومیت، پس از تجویز اعاده ی دادرسی
قاضی	سیدرضا سیدکریمی غلامرضاقاصدی رحمت اله احمدی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تبدیل حکم برائت به محکومیت، پس از تجویز اعاده ی دادرسی: پس از تجویز اعاده دادرسی، تبدیل برائت متقاضی به محکومیت در مرحله تجدید دادرسی، مخالف قانون و مصداق مجازات نامتناسب است.

رأی خلاصه جریان پرونده

محتویات پرونده حاکی از این است که آقای س. به موجب دادنامه شماره ۱۱۶۷- ۱۳۹۰/۱۱/۱۶ صادره از شعبه ۱۱۳ دادگاه عمومی جزایی ک. به شرح و استدلال منعکس در متن دادنامه مذکور به جرم تغییر غیرمجاز اراضی زراعی و باغی علاوه بر قلع وقمع بنا با لحاظ تخفیف به پرداخت مبلغ سه میلیون ریال جزای نقدی محکوم گردیده است. نامبرده نسبت به این رأی اعتراض کرده که شعبه چهارم دادگاه تجدیدنظر استان الف. به موجب دادنامه شماره ۷۴۹-۱۳۹۱/۰۷/۲ اعتراض وی را غیرموجه تشخیص و ضمن رد آن دادنامه تجدیدنظرخواسته را عینا تأیید و ابرام نموده است. محکوم علیه نسبت به این رأی تقاضای تجویز اعاده دادرسی نموده که شعبه ششم دیوان عالی کشور بر اساس دادنامه شماره ۷۷۹- ۱۳۹۱/۱۱/۰۷ ضمن موافقت با اعاده دادرسی رسیدگی مجدد را به شعبه هم عرض ارجاع نموده است متعاقب آن شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان الف. حسب الارجاع به عنوان شعبه هم عرض وارد رسیدگی شده و درنهایت به موجب دادنامه شماره ۱۲۶۱- ۱۳۹۲/۰۹/۲۰ با استدلال معموله در متن دادنامه مذکور موضوع را فاقد وصف جزایی دانسته و از حیث مجازات (جزای نقدی) حکم به برائت وی صادر شده است ولیکن از جهت قلع وقمع بنا (ازلحاظ مدنی) تقاضای اعاده دادرسی دارد و دادنامه موضوع اعاده دادرسی را تأیید نموده است. محکوم علیه نسبت به این رأی نیز تقاضای تجویز اعاده دادرسی نموده این بار پرونده امر جهت رسیدگی به شعبه ۳۵ دیوان عالی کشور ارجاع شده است و این شعبه نیز به موجب دادنامه شماره ۸۸۹- ۱۳۹۳/۰۵/۲۹ با این استدلال که قلع وقمع بنا نیز یکی از مجازات های مقرر قانونی مذکور در ماده ۳ قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها می باشد و چون در ما نحن فیه با صدور حکم برائت متقاضی اعاده دادرسی از جنبه کیفری، صدور حکم بر قلع وقمع بنا که نوعی محکومیت کیفری است توجیه قانونی ندارد با اعاده دادرسی موافقت کرده و رسیدگی مجدد را به دادگاه هم عرض ارجاع می نماید. این بار شعبه دوم دادگاه تجدیدنظر استان الف. (دادگاه هم عرض) حسب الارجاع وارد رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی شده است و به موجب دادنامه شماره ۷۰۱۱۴۳- ۱۳۹۳/۰۹/۴ با توجه به مستندات و محتویات پرونده و ادله منعکس در دادنامه های سابق الصدور اتهام مستدعی اعاده دادرسی (آقای س.) را محرز و ثابت تشخیص و ضمن نقض دادنامه موضوع اعاده دادرسی (دادنامه شماره ۱۲۶۱- ۱۳۹۳/۰۹/۲۰ صادره از شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان الف.) حکم به محکومیت وی به پرداخت مبلغ سه میلیون ریال جزای نقدی و قلع وقمع بنای احداثی صادر و اعلام نموده است. حالا ملاحظه می شود محکوم علیه نامبرده با تقدیم لایحه ای خطاب به ریاست محترم دیوان عالی کشور که در هنگام شور قرائت می شود ضمن تکرار مطالب و ارائه مدارک قبلی خود نسبت به این دادنامه نیز تقاضای تجویز اعاده دادرسی نموده که این بار نیز پرونده متشکله پس از ثبت در دبیرخانه دیوان عالی کشور به منظور رسیدگی به درخواست ایشان به این شعبه ارجاع گردیده است. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای غلامرضا قاصدی عضو ممیز و ملاحظه دیگر محتویات اوراق پرونده و با شرکت جناب آقای احمدی عضو دیگر شعبه مشاوره نموده و با استعانت از خداوند متعال با اکثریت چنین رأی می دهد.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

علی ای حال با توجه به این که محکومیت متقاضی در مرحله تجدید محاکمه بر اساس مقررات اعاده دادرسی به شرح دادنامه مورد درخواست اعاده دادرسی به پرداخت جزای نقدی که قبلا از این حیث تبرئه شده بود، برخلاف قانون است. زیرا درخواست اعاده در خصوص درخواست آقای س. نسبت به دادنامه شماره ۱۱۴۳- ۱۳۹۳/۰۹/۰۴ صادره از شعبه دوم دادگاه تجدیدنظر استان الف. قطع نظر از این که این شعبه دیوان عالی کشور ازاین جهت که قلع وقمع بنا یکی از مجازات های مقرر قانونی در ماده سه اصلاحی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب سال ۱۳۸۵ و جزء لاینفک مجازات است. و صدور حکم قلع وقمع بنا با صدور حکم برائت متقاضی از بابت جنبه کیفری جرم موجه نبوده، در نظر قبلی خود طبق دادنامه شماره ۸۸۹- ۱۳۹۳/۰۵/۲۹ باقی دادرسی از سوی محکوم علیه در جهت برائت خود و یا صدور حکم به مجازات متناسب مطرح می گردد نه برای تبدیل برائت به محکومیت. لذا محکومیت متقاضی پس از تجویز اعاده دادرسی و در مرحله تجدید دادرسی به جزای نقدی مخالف قانون و نتیجتا نامتناسب با موضوع بوده و با انطباق درخواست با بند ۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری و ماده ۲۷۴ همین قانون ضمن تجویز اعاده دادرسی رسیدگی مجدد به یکی از شعب هم عرض دادگاه صادرکننده رأی قطعی در استان الف. ارجاع می گردد.

رئیس شعبه ۳۵ دیوان عالی کشور- عضو معاون

سید رضا سید کریمی- رحمت اله احمدی