رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۰۰۰۲۷۰)

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۰۰۰۲۷۰
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۳/۲۳
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر
قاضی	سیدرضا سیدکریمی غلامرضاقاصدی رحمت اله احمدی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر: چنانچه مجازات جرمی در قانون، حبس، شلاق و جزای نقدی باشد و دادگاه بدوی صرفا متهم را به مجازات حبس و جزای نقدی محکوم نماید، افزودن مجازات شلاق توسط دادگاه تجدیدنظر بدون اعتراض شاکی خصوصی و دادستان، مصداق تشدید مجازات است.

رأی خلاصه جریان پرونده

محتویات پرونده حاکی از این است که ک. به موجب بخشی از دادنامه شماره ۷۰۱۱۱۷- ۱۳۹۳/۰۹/۲۹ صادره از شعبه ۱۰۴ دادگاه عمومی جزایی حوزه قضایی ک. به جرم رباخواری به شرح و استدلال منعکس در متن دادنامه مذکور علاوه بر رد مبلغ پانصد و پنجاه میلیون ریال (ربای مأخوذه) به صاحب مال و پرداخت معادل ۱/۳ مال مورد ربا به تحمل یک سال حبس تعزیری محکوم گردید. لیکن دادگاه بدوی به لحاظ حسن سابقه و وضع خاص نامبرده اجرای حبس مذکور را به مدت دو سال در حق وی تعلیق نموده است. دو متهم دیگر پرونده هم که منظور نظر این گزارش نیستند به تحمل مجازات هایی محکوم شده اند. محکوم علیهم نسبت به این رأی اعتراض کرده اند که شعبه دوم دادگاه تجدیدنظر استان ک. بر اساس دادنامه شماره ۲۰۱۰۸۹- ۱۳۹۳/۱۲/۲۷ اعتراض آنان را غیرموجه تشخیص و رد نموده است، مع الوصف با این استدلال که مطابق ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی (ماده استنادی در حکم بدوی) علاوه بر مجازات های فوق الذکر مجازات شلاق نیز در نظر گرفته شده و با اضافه نمودن هفتادوچهار ضربه شلاق تعزیری به مجازات های هر یک از محکوم علیهم دادنامه تجدیدنظر خواسته را تأیید نموده است. محکوم علیه فوق الذکر با تقدیم لایحه ای خطاب به ریاست محترم دیوان عالی کشور که در هنگام شور قرائت می شود و اجمالا متضمن بیان شرح ماوقع و دفاعیات ماهوی و تأکید بر این که وی (متقاضی تجویز اعاده دادرسی) فردی مذهبی، متشرع و مقید به رعایت مسائل دینی و معتقد به روزی حلال می باشد و همیشه وجوهات شرعی خود را پرداخت کرده و افرادی از کسبه داخل پاساژ که در جریان معاملات فی مابین او و ن. بوده اند، حاضرند به نفع وی شهادت بدهند نسبت به دادنامه مذکور تقاضای تجویز اعاده دادرسی نموده است. پرونده متشکله پس از ثبت در دبیرخانه دیوان عالی کشور به منظور رسیدگی به درخواست ایشان به این شعبه ارجاع گردیده است. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای غلامرضا قاصدی عضو ممیز و ملاحظه دیگر محتویات اوراق پرونده مشاوره نموده و با استعانت از خداوند متعال چنین رأی می دهد.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

در خصوص درخواست تجویز اعاده دادرسی ک. نسبت به دادنامه شماره ۲۰۱۰۸۹- ۱۳۹۳/۱۲/۲۷ صادره از شعبه دوم دادگاه تجدیدنظر استان ک. اگرچه نامبرده در لایحه تقدیمی به طرح و تکرار دفاعیات ماهوی و سیر جریان پرونده از دیدگاه خویش که تأثیری در مقام ندارد پرداخته است، لکن ازآنجاکه به تصریح ماده ۲۵۸ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری و تبصره ۳ ماده ۲۲ قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب، در امور کیفری موضوع مجازات های تعزیری یا بازدارنده مرجع تجدیدنظر نمی تواند مجازات مقرر در حکم بدوی را تشدید کند مگر اینکه دادستان یا شاکی خصوصی درخواست تجدیدنظر کرده باشد و در ما نحن فیه شعبه محترم دوم دادگاه تجدیدنظر استان ک. با اضافه کردن مجازات هفتادوچهار ضربه شلاق تعزیری به محکومیت های متقاضی تجویز اعاده دادرسی عملا مجازات مقرر در حکم بدوی را بدون اعتراض شاکی خصوصی و دادستان تشدید نموده است. لذا مجازات مقرر در دادنامه مذکور از این حیث نامتناسب بوده و مشمول بند ۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری می باشد؛ علی هذا این مرجع ضمن پذیرش تجویز اعاده دادرسی و موافقت با آن با استناد به ماده ۲۷۴ قانون مرقوم رسیدگی مجدد را به دادگاه هم عرض صادرکننده حکم قطعی ارجاع می نماید.

رئیس شعبه ۳۵ دیوان عالی کشور- اعضاء معاون

سید رضا سید کریمی- غلامرضا قاصدی- رحمت اله احمدی