رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تغییر عنوان اتهام

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۱۰۵۰۰۲۸۵
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۷/۱۱
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۲ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	تغییر عنوان اتهام
قاضی	عبدالحمیدمرتضوی بریجانی محمد رضاالهی منش رضافرج اللهی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تغییر عنوان اتهام: اگر دادگاه عنوان اتهامی مندرج در کیفرخواست را تغییر دهد،مکلف است اتهام جدید را به متهم تفهیم تا وی از اتهام انتسابی مطابق مقررات دفاع کند.

رأی خلاصه جریان پرونده

آقایان ۱- ع. ز.پ. متولد ۶۲ اهل و ساکن شیراز باسواد متاهل و دارای سابقه محکومیت کیفری به اتهام خرید مقدار ۵۰ کیلو و ۲۰۰ گرم تریاک ۲- الف. ز.پ. متولد ۶۵ اهل و ساکن شیراز با سواد متأهل به اتهام معاونت در حمل ۵۰ کیلو و ۲۰۰ گرم تریاک به همراه متهم دیگر ( ع. ر. ) تحت تعقیب قرار گرفته اند، بدین شرح که مأموران پلیس مبارزه با مواد مخدر اصفهان در تاریخ ۱۳۹۳/۵/۱۳ با متوقف ساختن خودروی سند شماره ... که ع. ز.پ. و الف. ز.پ. سرنشین آن بودند خودروی کامیون نیز در محل حاضر و متوقف شده است و از آن ۵۱ کیلوگرم تریاک و ۶ گرم شیره تریاک کشف شده است.(ص ۳) مواد مکشوفه توزین شده است.(ص ۵) آزمایشگاه نوع آن را تریاک اعلام کرده است.(ص ۶) آقای ع. ر. در خصوص مواد مخدر مکشوفه از کامیون که وی رانندگی آن را به عهده داشته اظهار نموده است : مواد متعلق به ع. می باشد و مواد مکشوفه داخل جیبم متعلق به خودم می باشد.(ص ۸) ع. ز.پ. در تحقیقات به عمل آمده در مرجع انتظامی اظهار داشته است : من هیچ اطلاعی از مواد مخدر مکشوفه از خودرو کامیون ... ندارم خودرو سمند قولنامه خرید دارم ولی هنوز به نام من نشده است و برای انتقال خودرو سمند به سمت نجف آباد می رفتم. دلیل شکسته شدن سیم کارت ح. دستگیری را در اثر فشار دست اعلام کرده است.(ص ۱۲) در دادسرا نیز اظهار داشته است : سابقه در خصوص نگهداری ۱۰ کیلوگرم تریاک دارم و به ۲/۵ سال حبس محکوم شدم، و داشتم برای سند خودرو ام به اصفهان می آمدم که دستگیر شدم و برادرم هم همراهم بوده است. اتهام معاونت در حمل مواد مخدر را قبول ندارم و آقای ر. را نمی شناسم .اگر خط هایی که به نام من می باشد تماسی با ر. گرفته باشد قبول دارم. در مواجهه حضوری ع. اظهار داشته است همین دو نفر مواد را در س. به من تحویل دادند و با یک خو درو سمند از شیراز تا محل دستگیری جلوی کامیون بنده حرکت می کردند و ع. هنگام حرکت خط موبایل مکشوفه را به من داده متهم ع. اظهار داشته است قبول ندارم ایشان را نمی شناسم و الف. نیز اظهار داشته قبول ندارم و تاکنون او را ندیدم.(ص ۳۶) در ادامه آقای ع. ز.پ. اظهار داشته است : تماس هایی را که برای من ثبت شده است را قبول ندارم. (ص ۱۱۱) سابقه متهم ( ع. ) که حاکی از محکومیت وی به اتهام حمل ۱۰ کیلوگرم تریاک می باشد ضمیمه شده است.(ص ۱۱۲) در دادگاه نیز اظهار داشته است من چرا قبول کنم. از شیراز با برادرم الف. با ماشین سمند حرکت کردیم به نجف آباد برای تعویض پلاک. من گناهی نداشتم.(ص ۱۶۸) الف. ز.پ. در مرجع انتظامی اظهار داشته است : با برادرم ع. با سمند از شیراز به اصفهان حرکت کردیم بین راه یک شخص ناشناس را سوار کردیم و در ایست بازرسی نمی دانم به چه علت دستگیر شدیم. برای سند ماشین و خرید وسایل جرثقیل می آمدیم و صاحب ماشین چند بار زنگ زده بود. س: هنگام دستگیری اقدام به شکستن سیم کارت نمودید چرا ؟ چون سیم کارت ندیدم بودم چون برای مسافری بود که از ماشین پیاده شد و سیم کارت شکستم. (ص ۱۰) در دادسرا نیز عمدتا اظهارات قبلی را تکرار نموده است و اضافه نموده است من اصلا رشیدی را نمی شناسم و حرف های او را نیز قبول ندارم. س - اگر از خط تلفن من یا برادرم تماسی با آقای ر. باشد قبول می کنم ولی اگر از خط داخل اتومبیل ما پیدا شده باشد ربطی به ما ندارد. من مشخصات ظاهری مسافری که سوار نمودید چه بوده است ؟ ج - جوان ۲۸ الی ۲۹ ساله با موهای مشکی بود .(ص ۳۸) در خصوص پرینت مکالمات ضمیمه شده به پرونده نیز اظهار داشته است این خط های تلفن مال من نمی باشد و من تماس با رشیدی نداشتم. س- چرا خط موصوف تماس زیادی با شماره متعلق به ا. و ر. داشته است ؟ نمی دانم.(ص ۱۰۹) در دادگاه اظهار نموده است اتهام معاونت در حمل مواد را قبول ندارم. به قصد تعویض پلاک به اصفهان می رفتیم و در س. هم یک مسافر سوار کردیم.(ص ۱۶۷) پس از صدور قرار مجرمیت به اتهام حمل پنجاه کیلو و دویست گرم تریاک برای متهم ر. و معاونت در آن برای متهمان الف. و ع. ز. (ص ۱۱۶) دادیار اظهارنظر اتهام ع. را با خرید تریاک منطبق دانسته است که پس از رفع نقص و تفهیم اتهام جدید و صدور کیفرخواست به اتهام خرید تریاک برای ع. و معاونت درحمل برای الف. پرونده به دادگاه ارسال شده است.(ص ۱۳۰) شعبه دوم دادگاه انقلاب اسلامی اصفهان پس از تشکیل جلسه با حضور نماینده دادستان، متهمان و وکلای آنان و استماع اظهارات و دفاعیات حاضرین و اخذ آخرین دفاع از متهمان با اعلام ختم دادرسی در تاریخ ۱۳۹۳/۷/۱۴ مبادرت به انشاء رأی نموده است و در خصوص اتهام الف. ز.پ. دایر به معاونت در حمل ۵۰ کیلو و ۲۰۰ گرم تریاک و ع. ز.پ. دایر به خرید ۵۰ کیلو و ۲۰۰ گرم تریاک که در حال حمل توسط ر. ، کشف شده است با این استدلال که حسب گزارش انتظامی ع. ز.پ. از توزیع کنندگان عمده مواد مخدر بوده به همراه برادرش اقدام به راه پاک کنی می نموده اند و ع. با خودرو تریلی مواد را حمل می نموده است و کشف سیم کارت شکسته که توسط الف. شکسته شده است و پرینت مکالمات انجام شده بین سه متهم و سابقه قبلی متهم ع. مبنی بر حمل ۱۰ کیلوگرم تریاک با اصلاح اتهام متهمین از خرید مواد و معاونت در آن به مشارکت در ارسال مواد و با احراز اتهام به استناد بند ۴ ماده ۴ و بند ۴ و۵ ماده ۵ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر حکم به محکومیت ع. و الف. ز.پ. به مجازات اعدام و مصادره اموال ناشی از جرم صادر نموده است علاوه بر آن حکم به ضبط خودروی سمند شماره ... و تلفن های همراه مکشوفه صادر نموده است. پس از آن وکیل محکوم علیهم ها نسبت به رأی صادره اعتراض و پرونده پس از وصول به دیوان عالی کشور به این شعبه ارجاع شده است. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای مرتضوی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای محمدرضا الهی منش دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر باتوجه به محتویات پرونده تقاضای نقض دادنامه فرجام خواسته را دارم. در خصوص دادنامه شماره ۱۱۷۵ فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد :

رأی شعبه دیوان عالی کشور

گرچه عنوان اتهامی که در کیفرخواست ذکر می شود، مانع از تعیین عنوان صحیح قانونی آن توسط دادگاه نیست اما چنانچه دادگاه بخواهد از این اختیار خود حسب ماده ۲۸۰ قانون آئین دادرسی کیفری استفاده نماید مکلف است اتهام جدید را به متهم تفهیم تا از اتهام انتسابی مطابق مقررات دفاع کند و سپس مبادرت به صدور رأی نماید در پرونده مطروحه اتهام تفهیم شده به متهمان معاونت در حمل مواد و خرید آن بوده که در صدور رأی تغییر یافته است. به علاوه مجازات مقرر و پیش بینی شده در بند ۴ ماده ۴ و بند ۴ و ۵ ماده ۵ ضمن متفاوت بودن، شرایط تحقق آنها نیز متفاوت است و هیچ گاه بر یک فعل قابل اعمال نمی باشند و دادگاه باید عنوان دقیق اتهامی را با بند و ماده مربوط تطبیق داده، ضمن اینکه مجازات اعدام مقرر در بند ۵ ماده ۵ منوط به تکرار جرم با شرایط مشابه در صدور این بند می باشد که مراتب فوق از ناحیه دادگاه رعایت نشده است لذا با نقض دادنامه صادره به استناد مواد ۴۶۹ و۴۷۰ قانون آئین دادرسی کیفری رسیدگی به آن به شعبه هم عرض ارجاع می گردد.

رئیس و عضو معاون شعبه ۳۲ دیوان عالی کشور

رضا فرج اللهی - عبدالحمید مرتضوی