رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تغییر عنوان مجرمانه
رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تغییر عنوان مجرمانه: شرط تغییر عنوان مجرمانه در مرجع تجدیدنظر، تفهیم اتهام جدید به متهم است.
رأی خلاصه جریان پرونده
آقای الف. با وکالت آقای ... به اتهام استفاده از سند مجعول تحت تعقیب قرارگرفته و به موجب دادنامه شماره ۵۰۰۴۷۰-۰۹/۰۵/۹۰ شعبه ۱۰۲ دادگاه عمومی جزایی شهرستان .. و مستندا به ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری و اصل ۳۷ قانون اساسی و فقد دلیل کافی بر توجه اتهام به وی، حکم برائت وی صادر گردیده است. این رأی مورد تجدیدنظرخواهی اداره کل تأمین اجتماعی استان خوزستان واقع گردیده است و رأی صادره به موجب دادنامه شماره ۴۳۲-۰۹/۱۱/۹۰ و شماره ۳۳۲-۲۹/۰۱۱/۹۲ شعبه سیزدهم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان نقض و نامبرده به تحمل شش ماه حبس و رد مال تحصیل شده با استناد به ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی محکوم شده است و جرم وی تحصیل مال نامشروع از طریق امتیاز بازنشستگی پیش از موعد تشخیص و حکم مذکور قطعیت یافته است. آقای ... وکیل محکوم علیه ضمن پرداخت هزینه دادرسی و با ارسال لایحه به دیوان عالی کشور و با اعلام این که: ۱- کلیه کارکنان شرکت ... از سختی کار و بازنشستگی پیش از موعد بهره مند شده اند. ۲- موضوع مشمول اعتبار امر مختومه است زیرا ادعای سازمان تأمین اجتماعی نخست در شعبه ... دیوان عدالت اداری مطرح و حکم بر الزام سازمان به بازنشستگی موکل صادر شده، لذا نمی توان آن را عملی مجرمانه و متقلبانه تلقی و به موجب حکم دیگری موکل را محکوم نمود. ۳- تحصیل اسناد (به تاریخ ۰۹/۰۲/۹۲ دایر بر سخت و زیان آور بودن مشاغل کارگزینی و ضبط اوقات و به فرض این که موکل در این بخش شاغل بوده باز هم مستحق بازنشستگی پیش از موعد بوده و اگر سازمان اعتقادی به شمول قانون بدین شغل ندارد چرا دو نفر از همکاران موکل را بازنشسته کرده اند؟ ۴- به موجب ماده ۹۷ قانون تأمین اجتماعی برای کسی که اولین بار مرتکب این جرم گردد حبس پیش بینی نشده بنابراین و مستندا به بندهای ۵ و ۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری درخواست اعاده دادرسی نموده است که پرونده در مورخ ۲۵/۰۴/۹۳ به این شعبه ارجاع گردیده است که به شرح آتی اظهارنظر و اتخاذ تصمیم می نماید.
رأی شعبه دیوان عالی کشور
در خصوص درخواست آقای الف. با وکالت آقای ... مبنی بر اعاده دادرسی نسبت به دادنامه شماره ۴۳۲-۰۹/۱۱/۹۰ صادره از شعبه سیزدهم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان با توجه به این که اولا: مبنای قانونی محکومیت نامبرده و مستند آن در این دادنامه ذکر نشده و مفاد ماده ۲۱۴ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری رعایت نشده است. ثانیا: جرم اعلام شده علیه متهم در متن شکایات شاکی استفاده از سند مجعول است و همین جرم در مراحل دادرسی به متهم تفهیم و بر همین اساس قرار مجرمیت و کیفرخواست صادر شده اما مرجع تجدیدنظر بدون ذکر و توضیح علت با تغییر عنوان مجرمانه، نسبت به جرم تفهیم نشده بدون تعیین ماده قانونی تعیین مجازات کرده و مفاد بند ج ماده ۱۴ (اصلاحی ۲۸/۰۷/۸۱) قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب و ماده ۱۶ آیین نامه اصلاحی آن را رعایت نکرده است. ثالثا: در مورد فعل انتسابی به متهم با توجه به جایگاه قانونی شاکی (که اداره کل تأمین اجتماعی استان خوزستان است) و موضوع اعلامی، قانون خاص یعنی قانون تأمین اجتماعی مصوب ۰۳/۰۴/۱۳۵۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی و خصوصا ماده ۹۷ آن حاکم بوده و در این ماده قانونی مجازات حبس فقط در صورت تکرار جرم تجویزشده است و تغییر عنوان اتهامی به صدور حکم به مجازات حبس آن هم بدون ذکر مستند قانونی آن غیرموجه بوده و مشمول بند ۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی موصوف می باشد، تقاضای نامبرده را موجه دانسته و با استناد به ماده ۲۷۴ قانون آیین دادرسی یادشده ضمن تجویز اعاده دادرسی نسبت به دادنامه فوق الذکر، رسیدگی مجدد را به دادگاه هم عرض دادگاه صادرکننده حکم قطعی ارجاع می نماید.
اعضای معاون شعبه سی وسوم دیوان عالی کشور
اعتماد قرشی