رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره شرط تحقق بزه تصرف عدوانی

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۲۵۰۰۰۸۴۰
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۵/۲۸
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	شرط تحقق بزه تصرف عدوانی
قاضی	سیدرضا سیدکریمی رحمت اله احمدی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره شرط تحقق بزه تصرف عدوانی: تحقق بزه تصرف عدوانی، مشروط به استمرار و تداوم ید غاصبانه متجاوز در ملک متعلق به غیر، به منظور تصرف یا ذیحق معرفی کردن خود یا دیگری است.

رأی خلاصه جریان پرونده

به موجب دادنامه شماره ۳۹۶-۱۳۸۸/۱۲/۰۸ صادره از شعبه ۱۰۲ دادگاه عمومی جزایی شهرستان ... آقای س.ن. مدیر عامل شرکت ... از اتهام تصرف عدوانی با برداشت غیرمجاز مخلوط کوهی از معدن مورد بهره برداری شرکت ... به مدیریت عامل آقای الف.ع. به لحاظ عدم کفایت دلیل تبرئه گردیده است که با تجدیدنظرخواهی شاکی پرونده در شعبه ۴ دادگاه تجدیدنظر استان ... رسیدگی و طی دادنامه شماره ۱۳۹۰-۱۳۹۲/۱۱/۰۶ رأی بدوی نقض و به استناد ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، حکم به محکومیت متهم به اتهام مذکور به تحمل ده ماه حبس و رفع تصرف و خودداری از برداشت غیرمجاز از معدن صادر شده است. محکوم­ علیه با وکالت آقای ه.ح. قبلا یک­بار درخواست اعاده دادرسی نموده که شعبه ۳۷ دیوان عالی کشور برابر دادنامه شماره ۴۰۳-۱۳۹۲/۰۲/۰۳ درخواست ایشان را مردود اعلام کرده است. آقای ر.الف. به وکالت از نام­برده، مجددا با تقدیم لایحه ای به انضمام مدارکی از سازمان صنایع و معادن استان ... مبنی بر انتزاع ید شاکی از معدن بر اساس رأی مورخ ۱۳۸۸/۱۰/۲۸ شورای معادن و گزارش کارشناس بر برداشت مواد معدنی از حریم حد فاصل معادن مذکور و درون محدوده معدن شرکت ... و نامه سازمان محیط زیست در مورد عدم فعالیت شرکت ... در منطقه، از ریاست محترم دیوان عالی کشور درخواست تجویز اعاده دادرسی نموده که پرونده پس از ثبت در دبیرخانه دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع شده است. وکیل متقاضی در لایحه تقدیمی توضیح داده است که حسب مدارک تقدیمی، اگر برداشتی از طرف شرکت ... انجام گرفته باشد این برداشت در حریم و محدوده معدن شاکی بود نه از خود معدن شاکی و دلیلی بر این که افراد شرکت متقاضی از معدن شاکی مواد برداشت کرده باشند وجود ندارد. پرونده محاکماتی مطالبه و با بررسی بدل پرونده ملاحظه می گردد آقای الف.ع. مدیر عامل شرکت ... از شرکت ... به مدیر عاملی آقای س.ن. به اتهام برداشت مواد معدنی از معدن ایشان و تخریب معدن و تصرف عدوانی به دادسرای عمومی و انقلاب ... شکایت کرده که مأمور انتظامی در اجرای دستور دادیار دادسرای ... از محل بازدید و گزارش داده بنا به اظهار شخصی به نام الف.خ.، شرکت ... در محدوده معدن شرکت شاکی مخلوط کوهی برداشت کرده است. آقای الف.خ. و آقای م.ه. شهادت داده اند به همراه کارشناسان سازمان صنایع و معادن از محل بازدید و معلوم شد شرکت ... از محدوده شرکت شاکی مواد برداشت می نمایند و... آقای س.ن. در دادسرا اتهام را رد کرده و تقاضا نموده جهت بررسی اتهام وی از طرف سازمان صنایع و معاون کارشناسی شود. دادسرای عمومی ... علیه وی به­ اتهام تصرف عدوانی با برداشت غیرمجاز مواد معدنی در محدوده شرکت شاکی، کیفرخواست صادر نموده که پرونده پس از صدور کیفرخواست در شعبه ۱۰۲ دادگاه عمومی جزایی شهرستان ... و سپس در شعبه ۴ دادگاه تجدیدنظر استان ... تحت رسیدگی قرار گرفته و منجر به صدور آرای مورد اشاره در بالا گردیده است. آقای ر.الف. به وکالت از محکوم ­علیه با تقدیم لایحه ای از ریاست محترم دیوان عالی کشور درخواست تجویز اعاده دادرسی نموده که پرونده پس از ثبت در دبیرخانه دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.

هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش عضو ممیز و قرائت لوایح متقاضی و بررسی اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

نظر به این که مستفاد از ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی تحقق بزه تصرف عدوانی موضوع این ماده منوط به استمرار و تداوم ید غاصبانه متجاوز در ملک متعلق به غیر به منظور تصرف و یا ذی حق معرفی کردن خود و یا دیگری است و چون در مانحن فیه متقاضی، ید غاصبانه خود را در آن معدن که مالکیت آن متعلق به دولت بوده ادامه نداده بلکه صرفا اقدام به برداشت و بردن مواد معدنی به طور غیرمجاز نموده که با این وصف اتهام وی منصرف از شمول مقررات ماده مذکور و از مصادیق برداشت و بردن غیرمجاز مواد معدنی از معدن متعلق به دیگری می باشد. لذا کیفر مورد حکم، متناسب با عمل ارتکابی متقاضی نبوده و به استناد بند ۶ ماده ۲۷۲ و ماده ۲۷۴ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری ضمن تجویز اعاده دادرسی، رسیدگی مجدد به یکی از شعب هم عرض دادگاه صادرکننده رأی مورد درخواست اعاده دادرسی در استان ... ارجاع می شود.

شعبه ۳۵ دیوان عالی کشور - رئیس و عضو معاون

سید رضا سید کریمی - رحمت اله احمدی