رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره شروع به جرم ربا

شماره دادنامه	۹۵۰۹۹۷۰۹۲۵۳۰۰۶۷۸
تاریخ دادنامه	۱۳۹۵/۰۲/۲۹
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۸ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	شروع به جرم ربا
قاضی	محمدی ولی بلاغی سید مصطفی قائم مقامی سیدعلی اصغر لطیفی رستمی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره شروع به جرم ربا: صرف توافق جهت اخذ مبلغ اضافه در معامله،شروع به جرم ربا محسوب می گردد.

رأی خلاصه جریان پرونده

به دلالت بخشی از دادنامه شماره ۱۰۰۸۵۱- ۹۳/۱۰/۱۵ شعبه ۱۰۱ دادگاه جزائی س. مستدعی اعاده دادرسی به اتهام دریافت ربا به میزان ۱۱۵/۵۴۹/۰۰۰ تومان موضوع کیفرخواست دادسرا تحت پیگرد قرار گرفته و باتوجه به اظهارات م. الف. پرداخت کننده ربا و تحقیقات دادسرا و نظریه کارشناسی که با اخذ مدارک و مستندات اعلام نموده آقای ح. به آقای الف. ۵۸۹/۰۰۰/۰۰۰ ریال پرداخت کرده و اقای الف. جمعا ۱/۷۷۴/۴۹۰/۰۰۰ ریال پس داده است و با عنایت به دفاعیات بلاوجه متهم مبنی بر پرداخت ۲۸۷/۸۵۰/۰۰۰ تومان به آقای الف. برای شراکت در امر تجارت و عدم ارائه مدرک مستند به کارشناس و اینکه دفاع متهم و وکلای ایشان مبنی بر عدم تعیین سود، نافی ربای قرضی نیست و سایر قرائن و امارات موجود واستدلالات مذکور با حصول علم بزهکار شناخته با ذکر مستند قانونی به تحمل شش ماه حبس تعزیری و پنجاه ضربه شلاق و پرداخت ۱۱۵/۵۴۹/۰۰۰ تومان جزای نقدی و رد همین مبلغ در حق صاحب مال محکوم شده که شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان مرکزی دادنامه تجدیدنظرخواسته را با رد اعتراض تأیید و قطعی نموده است. طی دو مرحله درخواست اعاده دادرسی حسب الارجاع در شعبه محترم ۱۴ دیوان عالی کشور بررسی و منتهی به صدورقرار رد گردیده و اینک برای سومین مرحله وکلای مدافع محکوم علیه با تقدیم لایحه ای دیگر به دیوان عالی کشور که هنگام شور قرائت خواهد شد اجمالا ضمن پرداختن به ماهیت پرونده و اینکه موکل از ناحیه دوست (آقای م.الف. ) دسیسه صورت گرفته و آراء صادره بر اساس چک های بلامحلی است که تحویل موکل گردیده و مجموع عناصر مادی یا (توافق طرفین - شرط مازاد- قبض و اقباض) باید تحقق یابد تا مشمول ماده۵۹۵ باشد و صرف توافق به اینکه شخص وجهی را در قبال اخذ وجه، اضافی به دیگری بدهد مشمول ماده مذکو ر نمی شودو درمانحن فیه نحوه پرداخت مازاد مشخص نمی باشد که کدام یک از اقساط بابت اصل و کدام یک بابت بهره است و تا زمانی که وجه اضافی دریافت نگردد ربا محقق نمی شود و موکل مبلغی در قبال شراکت به اقای الف. پرداخته و قرار بوده وجهی بابت سود ناشی از مشارکت دریافت نمایدکه قبل از سررسید چکهای دریافتی اقدام به طرح دعوی ربا خواری نموده و صرف دریافت سند را نمی توان ربا دانست و عمل مرتکب در چنین مواردی حداکثر شروع به جرم ربا محسوب میگردد که در این مورد نص قانونی وجود ندارد ضمن ارائه استشهادیه درمورد شرکت طرفین پرونده در امور تجارتی تحت عنوان مضاربه مستند به ماده۴۷۴ قانون آئین دادرسی کیفری مجددا تقاضای اعاده دادرسی نموده که پرونده ابتداء به شعبه محترم چهاردهم دیوان عالی کشور سپهر به این شعبه ارجاع شده است. هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش اقای سید مصطفی قائم مقامی عضو ممیز وملاحظه اوراق پرونده ونظریه کتبی آقای ولی بلاغی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر رد درخواست اعاده دادرسی در خصوص دادنامه شماره۶۰۱۴۷۷-۹۳/۱۲/۲۳ اعاده دادرسی خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

مطالب معنونه در لایحه اخیر مستدعی اعاده دادرسی غالبا شامل مضامین ماهوی است که در جریان رسیدگی مورد توجه و تجزیه و تحلیل قرار گرفته، با وصف اینکه دادگاه بدوی درمتن رأی بر اساس نظریه کارشناسی اخذ مبلغ مازاد بر وجه پرداخت شده را احراز نموده و از طرفی شراکت محکوم علیه در پرونده امر در قالب عقود و قراردادها اثبات نگردیده و بعد از قطعیت رأی نیز دلیل معتبر و مدرک مستندی ارائه نشده مورد تقاضای اخیر نیز با شقوق ذیل ماده۴۷۴ قانون آئین دادرسی کیفری قابل انطباق نبوده و درخواست وکلای مدافع آقای ر. ح. محکوم به رد است. بدیهی است چنانچه دادستان مجری حکم ضمن بررسی محتویات پرونده احراز نمایند که حداقل بخشی از مبلغ مورد اتهام اخذ نشده و صرفا درحد توافق قبلی باقی مانده می توانند از اختیار بند پ ماده۴۷۴ قانون مذکور استفاده نمایند.

شعبه ۳۸ دیوان عالی کشور- رئیس و مستشار و عضو معاون

سید علی اصغر لطیفی رستمی - سید مصطفی قائم مقامی - سید اسمعیل محمدی