رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره طرح شکایت کیفری و تحقق افترا
رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره طرح شکایت کیفری و تحقق افترا: صرف طرح شکایت کیفری و عدم اثبات ادعای شاکی، مصداق بزه افترا نیست.
رأی خلاصه جریان پرونده
به موجب دادنامه شماره ۱۲۵۸- ۱۳۹۳/۱۰/۲۳ شعبه ۱۰۴ دادگاه عمومی جزایی س. آقایان ع. و ن. شهرتین م. و م. ز. و الف. الف. و ع. و ش. با وکالت آقای م.الف. به اتهام افتراء نسبت به شاکی و مستندا به ماده ۱۷۷ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری رأی بر برائت صادر شده است و به موجب دادنامه شماره ۱۵۹- ۱۳۹۴/۳/۳ شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان ک. دادنامه بدوی نقض و با استناد به ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ هر یک از متهمان به تحمل یک سال حبس که نیمی از آن به مدت دو سال تعلیق شده، محکوم شده اند .آقای ع. ل. وکیل دادگستری به وکالت از محکوم علیهم ضمن پرداخت هزینه دادرسی و با ارسال لایحه به دیوان عالی کشور ، مستندا به بند ۶ ماده ۲۷۲ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری خواستار اعاده دادرسی گردیده است و در توضیح بیان نموده که: ۱- بند ۶ ماده ۲۷۲ به لحاظ عدم تناسب جرم با کیفر ۲- مردود بودن آقای م. ه. قاضی مرحله بدوی از نظر قانونی به لحاظ اظهارنظر وی با دستور جلب به دادرسی و مجاز نبودن به اظهارنظر در مرحله تجدیدنظر ۳- جرم افترا (بر فرض وقوع) در تاریخ ۱۳۹۱/۱۲/۱۵ بوده و این تاریخ قبل از لازم الاجراء شدن قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲ می باشد و باید به قانون وصول برخی از درآمدهای دولت استناد می شد و این مهم مد نظر قرار نگرفته است . ۴- حق تظلم خواهی که حق هر ایرانی است از موکلین من سلب شده و به اتهام تظلم خواهی محکوم به مجازات افتراء شده اند . ۵- موکلین بیش از پنجاه سال سن دارند ولی از مجازات های جایگزین حبس در مورد آنان استفاده نشده و کیفر متناسب با جرم نیست. پرونده ، پس از ثبت در دبیرخانه دیوان عالی کشور ، در مورخ ۱۳۹۴/۳/۱۹ به این شعبه ارجاع گردیده است و به شرح آتی اظهارنظر و اتخاذ تصمیم می نماید. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای سید مجتبی قرشی عضو ممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد :
رأی شعبه دیوان عالی کشور
تقاضای آقایان ع. و ن. م. و م. ز. و الف. الف. با وکالت آقای ع. ل. مبنی بر تجویز اعاده دادرسی نسبت به دادنامه شماره ۱۵۹- ۱۳۹۴/۳/۳ صادر شده از شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان ک. موجه می باشد زیرا با صرف نظر از وجود جهات رد قانونی جهت اصدار رأی توسط آقای م. ه. در دادگاه تجدیدنظر استان ک. به لحاظ اظهارنظر ماهوی ایشان در جایگاه ریاست شعبه ۱۰۴ دادگاه جزائی س. در دادنامه شماره ۵۶۹- ۱۳۹۳/۵/۱۱ (موضوع بند د ماده ۴۶ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری) با توجه به این که عمل محکوم علیهم شکایت به مرجع قضائی بوده و بر فرض عدم توانائی در اثبات ادعای خود به لحاظ این که اقدام آنان بر اساس تکلیف قانونی و فاقد عنصر معنوی خاص چنین جرمی بوده از مصادیق افتراء و جرم نبوده و منطبق با بند چ ماده ۴۷۴ قانون آئین دادرسی کیفری می باشد. بنابراین با استناد به ماده ۴۷۶ قانون مذکور ضمن تجویز اعاده دادرسی نسبت به دادنامه مذکور ، پرونده را جهت رسیدگی مجدد به دادگاه هم عرض دادگاه صادر کننده حکم قطعی ارجاع می نماید.
رئیس و عضو معاون شعبه ۳۳ دیوان عالی کشور
محمد نیازی - سید مجتبی قریشی