رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره عدم تأثیر برائت معاون بر محکومیت مباشر

شماره دادنامه	۹۱۰۹۹۷۰۹۰۷۴۰۰۸۱۶
تاریخ دادنامه	۱۳۹۱/۱۰/۱۹
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱۴ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	عدم تأثیر برائت معاون بر محکومیت مباشر
قاضی	محمدرضا صابر محمد حسین راضی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره عدم تأثیر برائت معاون بر محکومیت مباشر: تحصیل برائت معاون، مانع از محکومیت مباشر نیست.

رأی خلاصه جریان پرونده

به دلالت دادنامه شماره ۹۰۰۰۱۷۵۷/۳/۹۰ صادره از شعبه اول دادگاه نظامی ، سربازان وظیفه ۱ ع.الف. فرزند ن. به اتهام: مخفی نمودن هفت فشنگ جنگی و یک عدد فشنگ مشقی از میدان رزمایش، ۲ م.ح. فرزند ع. به اتهام مخفی کردن یک عدد فشنگ دوشکا و معاونت در مخفی کردن فشنگ توسط ردیف اول، ۳ ب.م. فرزند م. به اتهام معاونت در مخفی کردن فشنگ، تحت پیگرد قرار گرفته و پس از صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست، پرونده جهت رسیدگی و اصدار رأی به شعبه اول دادگاه نظامی ارجاع و شعبه مرجوع الیه، پس از تشکیل جلسه و اخذ و استماع دفاعیات متهمین، ختم رسیدگی را اعلام و به شرح استدلال مقید در دادنامه صدرالذکر، مجرمیت ردیف اول و دوم را حسب اقرار صریح آنان در حد مخفی نمودن فشنگ احراز و مستندا به ماده ۸۰ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح و رعایت مواد ۵ و ۹ قانون یاد شده و اعمال ماده ۲۲ قانون مجازات اسلامی و ارفاق در حق آنان، هر کدام را به ده میلیون ریال جزای نقدی بدل از حبس محکوم و ردیف دوم و سوم (م.ح. و ب.م.) را از اتهام معاونت در مخفی نمودن فشنگ تبرئه کرده است.رأی قابل تجدیدنظر در دیوان عالی کشور اعلام و آقای معاون دادستان در ذیل رأی صادره، پس از ابلاغ مراتب، اعتراض خود را نسبت به حکم برائت اعلام و پرونده را به ضمیمه لایحه اعتراضی به دیوان عالی کشور ارسال و رسیدگی پس از وصول و ثبت به کلاسه فوق به این شعبه محول شده است. ماحصل اوراق پرونده گویای این حقیقت است که سرباز وظیفه ع.الف. ; حسب اقرار صریحش در بازپرسی دادسرای نظامی ، تعداد هفت عدد گلوله جنگی و یک عدد گلوله مشقی از سهمیه خود برای تیراندازی در میدان تیر برداشته و به منزل برده است. در ادامه در توضیحات تکمیلی خود اعلام کرده که من با یک سرباز به نام ب.(م.) از سربازان موزیک، صحبت کردم که فشنگ ها را م.ح. ببرد بیرون. چون ب. در دژبانی بود و او را می شناختند. م.ح. را بازرسی نکردند، م. فشنگ ها را برد در بیرون از پادگان مخفی کرد. بعد نشانی آن را به من گفت و من برداشتم. م. گفت: فشنگ ها را می برم بیرون ولی یکی از آن ها را بر می دارم.متهم م.ح. در بازجویی دادسرا، به صراحت اظهارات متهم الف. را عینا تأیید کرده است و اضافه نموده که سرباز ب.م. در دژبانی در بردن مهمات به بیرون از پادگان همکاری کرده است. (نام برده که عملا و به طور اجرایی اقدام به بردن و خروج فشنگ ها از پادگان و سپس اختفای آن ها نموده است، به اشتباه به عنوان معاونت تفهیم شده است، عضو ممیز). متهم ب.م. نیز اتهام معاونت (از طریق نادیده انگاشتن موضوع خروج فشنگ از پادگان) را پذیرفته است و صراحتا علت عدم بازرسی سرباز وظیفه م.ح. را این گونه عنوان کرده به علت خوبی و لطفی که سرباز وظیفه الف. در روز اول ورود بنده به یگان کرد، می خواستم خوبی او را جبران کنم... ; و در آخر هم، از کار خود اظهار پشیمانی نموده است. متهمین یاد شده نیز در جلسه دادگاه نظامی ، به صراحت کماکان به جرم خویش اقرار و اعتراف نموده اند و دادگاه آخرین دفاع را از متهمین من جمله ب.م. اخذ و استماع نموده است. با ختم جلسه دادرسی، علی رغم اینکه متهم ردیف سوم ب.م. به جرم معاونت در اختفاء فشنگ ها، صراحتا اعتراف نموده، به موجب دادنامه صدرالاشاره، تبرئه شده است. پرونده بیش از این حکایتی ندارد و به شرح آتی اظهارنظر و اصدار رأی می شود.هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای صابر، عضو ممیز و بررسی اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای جعفرزاده دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر اتخاذ تصمیم شایسته و قانونی دارم ; مشاوره نموده، چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

با توجه به جامع اوراق پرونده، اولا اعتراض م. نسبت به دادنامه شماره ۹۰۰۰۱۷۵۷/۳/۹۰ شعبه اول دادگاه نظامی در قسمت مربوط به برائت آقای ب.م. فرزند م. از حیث معاونت در مخفی کردن فشنگ، وارد و موجه است. زیرا متهم یاد شده در دادسرا و دادگاه و در آخرین دفاع مأخوذه، به جرم خویش اقرار و اعتراف نموده و از محتویات پرونده، وحدت قصد و اقتران زمانی بین عمل معاون و مباشر جرم محقق است، بنابراین برائت متهم یاد شده با واقعیت های مضبوط در پرونده و مقررات موضوعه انطباق ندارد و به استناد بند د ; ماده ۶ قانون تجدیدنظر آراء دادگاه ها مصوب ۱۳۷۲، دادنامه معترض عنه درخصوص آقای ب.م. نقض و رسیدگی مجدد به دادگاه هم عرض صادرکننده رأی منقوض ارجاع می گردد. ثانیا اعتراض آقای معاون نسبت به برائت آقای م.ح. از حیث معاونت در اختفاء فشنگ های مورد نزاع، وارد نیست. زیرا متهم یاد شده با احراز بزهکاریش در حد مباشرت در اختفاء فشنگ، به مجازات مباشر همانند ردیف اول محکوم شده و مالا موضوع معاونت که جرم اخف بوده و یا اساسا موضوعیت نداشته است و شخص متهم (م.ح.) مباشرتا فشنگ ها را از پادگان خارج و مخفی کرده است، سالبه به انتفاء می باشد و از این رو مستندا به بند یک ماده ۵ قانون یاد شده، اعتراض در این خصوص رد و دادنامه معترض عنه ابرام می گردد.

رئیس شعبه ۱۴ دیوان عالی کشور عضو معاون

صابر راضی