رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره لزوم تحقیق از بزه دیدگان مبتلا به بیماری روانی

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۰۸۸۰۰۰۱۱
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۱/۲۴
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۶ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	لزوم تحقیق از بزه دیدگان مبتلا به بیماری روانی
قاضی	احمدی رحمت الله عروجی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره لزوم تحقیق از بزه دیدگان مبتلا به بیماری روانی: اگر بزه دیده از بیماری روحی و روانی رنج ببرد دادگاه باید با طرح سئوالات مناسب با وضعیت وی، تصمیم مقتضی را صادر نماید و عدم توجه به این مسئله از موجبات نقض رأی است.

رأی خلاصه جریان پرونده

حسب محتویات پرونده آقای ص.ق. فرزند ع.، ۲۶ ساله، به اتهام آدم ربایی و تجاوز به عنف و تهدید با چاقو و معرفی خود به عنوان مأمور دولت (موضوع شکایت مجنی علیه خانم الف.ک. و پدر و مادرش آقای ع.ک. و خانم ز.گ.) تحت تعقیب کیفری قرار گرفته است. اجمالا این که خانم ز.گ. طی شکایتی اعلام نموده در مورخه ۳۰/۱۱/۹۱ هنگامی که قصد داشتم دخترم به نام الف.ک. که مشکلات روحی و روانی و اختلال حواس دارد را جهت بستری در بیمارستان روانی شهید رجایی منتقل نمایم خودرویی به شماره ... با دو سرنشین وی را ربوده که پس از گزارش به کلانتری و استعلام مشخص گردید که راننده آقای ص.ق. می باشد و از دیروز تا الآن از ایشان بی اطلاعیم (ص ۱). متهم دائما تهدید می کرد که مأمور اطلاعات می باشم ... از ایشان به جرم اغفال و آدم ربایی و توهین و تهدید شاکی می باشم (ص ۴). به گزارش مرجع انتظامی مقارن ساعت ۹ شب بستگان فقدانی مادرش ز.گ. و برادرش س.ک. فقدانی را به این پلیس معرفی نمودند از فقدانی درخصوص علت فقدان سئول گردید که بیان داشت خانواده ام با من درگیر شدند و من حوصله نداشتم از خانه خارج شدم و به خانه خاله ام رفته بودم ... به نظر می رسد فقدان تعادل روحی کامل ندارد (ص ۷). در مواجهه حضوری متهم و شکات در آگاهی، آقای ص.ق. اظهار داشت: اولین بار این خانم (الف.ک.) را جلوی خانه آن ها دیدم من با ماشین مسافرکشی می نمایم ایشان گفت مرا کلانتری ببر من او را به کلانتری ۱۲ آوردم ... مأموری به من گفت برو پدر و مادر این خانم را بیاور من هم به همراه این خانم به درب خانه پدر الف. رفتیم پدر الف. را سوار کردیم که با هم برگشتیم به سمت کلانتری من کسی را تهدید ننمودم و نگفتم که مأمور هستم و فقط راننده تاکسی بودم (ص ۲۵). خانم الف.ک. فرزند ع.، ۲۶ ساله در بازپرسی اظهار داشته: من فقط یک شب بیرون بودم و هیچ مشکلی ندارم و کسی با من کاری نکرده است و همه این حرف ها تهمت است پدر و مادرم آدم های بی خودی هستند و مرا زدند ایشان آقای ق. خود را مأمور معرفی کرد و گفت می خواهم کمکت کنم و من به او پناه آوردم ولی هیچ کاری با من نکرده است (ص ۳۱). آقای ع.ک.، ۷۰ ساله اظهار داشته: از آقای ق. که دخترم را ربوده و یک شب هم با او بوده و احتمال تجاوز خیلی متصور است و خود را به دخترم به عنوان مأمور کلانتری معرفی و او را برده و معلوم نیست ایشان باکره است یا خیر شکایت دارم (ص ۳۲). به گزارش پزشکی قانونی از خانم الف.ک. در مورخه ۸/۱۲/۹۱ معاینه به عمل آمده پرده بکارت از نوع حلقوی و دارای پارگی در ساعت ۳ و ۶ و ۹ می باشد که در اثر فشار یا دخول جسم سخت مانند آلت تناسلی در حالت نعوظ بیش از سه هفته قبل حادث شده است در معاینه از دبر خراشیدگی، پارگی و کبودی مشهود نبود ... (ص ۳۸)

شعبه اول دادگاه کیفری استان کهکیلویه و بویراحمد پس از رسیدگی طی دادنامه شماره ۰۰۰۲۰-۱۸/۲/۹۲ به اتفاق آراء به شرح آتی انشاء حکم نموده است:

رأی دادگاه

در خصوص اتهامات آقای ص.ق. فرزند ع. مبنی بر ۱- آدم ربایی ۲- تجاوز به عنف ۳- تهدید با چاقو ۴- معرفی به عنوان مأمور دولت موضوع شکایت شکات ع.ک. و ز.گ. و خانم الف.ک.، هیئت دادگاه با ملاحظه محتویات پرونده، با عنایت به کیفیت شکایت شکات و اظهارات آنان در خصوص نحوه سوار شدن الف.ک. بر خودروی متهم، انکار هرگونه رابطه از سوی متهم به وسیله الف.ک. و اظهارات ع.ک. و ز.گ. در دادگاه که من حیث المجموع هیچ دلیل و بینه شرعی که مثبت تحقق ارکان بزه های استنادی باشد در پرونده از سوی شکات ارائه نشده و دلیل و بینه شرعی بر وقوع بزه های موصوف وجود ندارد. با عنایت به انکار قاطع متهم در کلیه مراحل تحقیقات و اظهارات وکیل مدافع وی، مستندا به بند الف ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری، حکم به برائت متهم صادر و اعلام می نماید. رأی صادره حضوری و ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دیوان عالی کشور می باشد .

دادنامه صادره در مورخه ۲۵/۲/۹۲ به شکات ابلاغ که نامبردگان به شرح لایحه تقدیمی به تاریخ ۷/۳/۹۲ درخواست تجدیدنظر نموده اند. متقاضیان در لایحه خود اجمالا عنوان نموده اند دادگاه علی رغم دلایل و مستندات مبنی بر جعل عنوان ص.ق. و تهدید ما و دخترم و سایر اسناد و مدارک مربوط به تجاوز به عنف و رابطه نامشروع و گواهی پزشکی قانونی در این خصوص در غیاب خانم الف.ک. حکم بر برائت کامل متهم صادر نموده است ... پس از ارسال پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه (۶) ارجاع شده است .

هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای احمدی عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای میرشریفی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر: نقض به جهت نقص تحقیقات دادنامه شماره ۰۰۰۰۲۰-۱۸/۲/۱۳۹۲ تجدیدنظرخواسته ; مشاوره نموده، چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

با توجه به محتویات پرونده به ویژه وضعیت روحی و روانی خانم الف.ک. فرزند ع. و سهل و آسان بودن فریب و اغفال او، و راننده مسافرکش بودن آقای ص.ق. ایجاب می کرده شعبه محترم اول دادگاه کیفری استان کهکیلویه و بویراحمد در رسیدگی خود اظهارات الف.ک. را هم استماع می کرد و با طرح سئوالات متناسب با وضعیت او به ویژه با لحاظ این که متهم او را سوار کرده و به جاهایی برده و حتی به درب منزل خانواده او رفته و طبعا با این تحقیقات ماوقع محرز و رأی مقتضی صادر می شد نتیجتا اعتراض شاکیان وارد است، لذا با استناد به بند ۲ قسمت ب ماده ۲۶۵ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری رأی معترض علیه نقض و رسیدگی مجدد به همان شعبه محترم ارجاع می گردد.

رئیس شعبه ششم دیوان عالی کشور مستشار

عروجی احمدی