رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مجازات افراد بالغ زیر ۱۸سال

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۲۵۰۰۱۱۱۱
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۷/۰۶
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۵ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	مجازات افراد بالغ زیر ۱۸سال
قاضی	احمدی عنایت حیاتی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مجازات افراد بالغ زیر ۱۸سال: قصاص و مجازات های حدی برای افراد بالغ زیر ۱۸ سال حسب مورد با نظر دادگاه یا پزشکی قانونی درصورتی که در رشد و کمال آن ها شبهه ایجاد شود یا حرمت آن را درک نکنند قابل تبدیل به مجازات های تعزیری مراقبتی است.

رأی خلاصه جریان پرونده

به موجب دادنامه شماره ...-۱۶/۰۹/۸۸ صادره از دادگاه کیفری استان قم آقای م. به اتهام قتل عمدی مرحوم الف. به وسیله جرح با چاقو و هم چنین ایراد جرح عمدی با چاقو نسبت به آقای خ. از طریق حصول علم متعارف مستند به قرائن و امارات احصایی ازجمله اقرار و اعتراف متهم در مراحل اولیه تحقیقات و کشف آلت قتاله و اقرار متهم به قتل رساندن مقتول و مجروح نمودن آقای خ. با آلت مکشوفه مجرم شناخته شده و به استناد بند ب ماده ۲۰۶ و بند ۴ ماده ۲۳۱ و بند ۲ ماده ۴۸۰ و مواد ۲۰۵ و ۲۶۵ و ۴۸۱ و تبصره ذیل ماده ۴۸۱ و تبصره ماده ۶۱۴ همگی از قانون مجازات اسلامی سابق حکم بر قصاص نفس نامبرده به ارتکاب قتل عمدی مرحوم الف. و پرداخت دیه مجموعا چهار نفر شتر و پنج دینار در حق آقای خ. و تحمل یک سال حبس از بابت جنبه عمومی ایراد جرح عمدی با چاقو به آقای خ. صادر گردیده که این رأی مورد اعتراض و تجدیدنظرخواهی وکلای متهم و اولیای دم مقتول قرارگرفته و شعبه ۲۷ دیوان عالی کشور برابر دادنامه شماره ۱۷۲۵-۰۹/۱۲/۸۸ دادنامه تجدیدنظرخواسته را در قسمت محکومیت متهم یادشده به قصاص نفس ابرام نموده است. پس از قطعی شدن رأی خانم ... به وکالت از محکوم علیه با تقدیم لایحه ای که حین شور قرائت خواهد شد از ریاست محترم دیوان عالی کشور درخواست تجویز اعاده دادرسی نموده که پرونده پس از ثبت در دبیرخانه دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است. وکیل متقاضی در لوایح تقدیمی ضمن دفاعیات ماهوی در بی گناهی موکل خود و عدم دلیل بر انتساب بزه قتل عمد به وی اظهار داشته جرم در تاریخ دوم فروردین ماه سال ۱۳۸۸ که موکل کمتر از هجده سال سن داشته واقع شده و موکل ازنظر عقلی به بلوغ نرسیده بود و ماهیت جرم ارتکابی و حرمت آن را درک نمی کرد و در رشد و کمال عقل وی شبهه بوده است و تقاضای اعمال ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ را دارد و فتوکپی شناسنامه محکوم علیه را ارائه نموده که متولد سی ام فروردین ماه سال ۱۳۷۰ می باشد.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

نظر به این که مطابق ماده نودویک قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ در جرائم موجب حد یا قصاص هرگاه افراد بالغ کمتر از هجده سال ماهیت جرم انجام شده و یا حرمت آن را درک نکنند و یا در رشد و کمال عقل آنان شبهه و تردید وجود داشته باشد به مجازات پیش بینی شده در آن قانون محکوم می شوند و با توجه به این که در مانحن فیه موقع وقوع جرم متقاضی کمتر از هجده سال شمسی سن داشته و در زمان صدور حکم به لحاظ حاکمیت قانون مجازات اسلامی سابق موارد فوق موردتوجه و بررسی قرار نگرفته و وکیل وی ادعا دارد متقاضی در زمان وقوع قتل فاقد رشد عقلانی بوده و حرمت و ماهیت جرم را درک نمی کرده است و با عنایت به این که در صورت بررسی و احراز یکی از موارد فوق مجازات مقرر قانونی ایشان خفیف تر از مجازات مورد محکومیتش خواهد بود، لذا درخواست با بند ۷ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری منطبق بوده و ضمن تجویز اعاده دادرسی رسیدگی مجدد به یکی از شعب هم عرض دادگاه صادرکننده رأی موردنظر در استان قم ارجاع می گردد.

اعضای معاون شعبه سی وپنجم دیوان عالی کشور

احمدی حیاتی