رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره محکومیت متهم به پرداخت ارش عمل جراحی

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۱۰۵۰۰۰۲۶
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۱/۲۲
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۳۲ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	محکومیت متهم به پرداخت ارش عمل جراحی
قاضی	عبدالحمیدمرتضوی بریجانی رضا فرج اللهی محمد رضاالهی منش

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره محکومیت متهم به پرداخت ارش عمل جراحی: محکومیت متهم به پرداخت ارش عمل جراحی، برای درمان صدمه بدنی وارده به مجنی علیه، فاقد وجاهت قانونی است.

رأی خلاصه جریان پرونده

سرباز وظیفه س. به اتهام ایراد صدمه بدنی عمدی نسبت به شکات م. و ر. تحت تعقیب دادسرای نظامی واقع و حسب دادنامه صادره از شعبه اول دادگاه نظامی یک استان چ. محکومیت یافته است. بدین شرح که :۱- در تاریخ ۱۳۹۲/۰۶/۲۱ متهم به لحاظ اختلاف قبلی با م. با میله گرد به آقای م. حمله ور شده و موجب آسیب بدنی وی گردیده است. شاکی در مرحله تحقیقات اظهار داشته است: سرپرست نگهبانی بودم که سرباز س. بدون هماهنگی افسر نگهبان از ایستگاه خارج شد و من سابقه خروج وی را در دفتر ثبت کردم که ایشان با دیدن سابقه با میله گرد با من درگیر و مرا مورد صدمه قرار داد و دستم شکست و شاکی هستم. (صفحات ۲، ۵، ۸) صورت جلسه اولیه استوار م. به شرح صفحه ۱ پرونده و افسر نگهبان به شرح صفحه ۱۱ حکایت از مصدومیت شاکی و حمله ور شدن از سوی متهم دارد. پزشکی قانونی به شکستگی استخوان زند اسفل راست که در اثر اصابت جسم سخت ایجاد شده اظهار نظر نموده است .(ص ۹) از متهم ر. در این خصوص تحقیق شده است. اظهار داشته است؛ ایشان و استوار م. در ایستگاه بودند و ایشان مرا تحریک می کرد که چرا از ایستگاه خارج شدی و می گفت من همه کاره هستم و حالت خشم به من دست داده و این کار را انجام دادم.(ص ۱۲) در درگیری قبلی ایشان دماغ مرا شکسته بود و هیچ اعتنایی به آن نشد و من دست ایشان را شکستم. (ص ۱۶) در تحقیقات بعدی بازپرس نیز افزود به خاطر تحریک خودش و درگیری قبلی که چهار روز قبل بود با او درگیر شدم و (ص ۳۲) در دادگاه نیز اظهار داشته است، من یک لحظه عصبانی شدم و میله ای که آنجا بود برداشتم و به درب کیوسک زدم و چون باز مقاومت کرد از جلو به دستش زدم و دست وی شکست. (ص ۱۱۴) ۲- حین رسیدگی به اتهام اول، حسب گزارش مورخ ۱۳۹۲/۰۸/۲۹ مأمورین پاسگاه انتظامی ه. ناگهان صدای شلیک تیر شنیده شد که پس از حضور مأموران در جلو دژبانی مشاهده نمودند که وظیفه ر. به زمین افتاده و اظهار تألم می نماید و شخصی به هویت الف.ش. از پشت سرباز وظیفه س. را مهار و اسلحه وی را اخذ و تحویل مأمورین داده و سرباز وظیفه س. به علت خصومت شخصی مبادرت به تیراندازی به سوی م. با اسلحه کلاش شماره ... نموده است. (ص ۳۳) از شاکی سرباز وظیفه ر. تحقیق شده اظهار داشته است: پس از بازگشت از گشت و ورود به پاسگاه و اقامه نماز در جلوی درب ورودی پاسگاه آقای ر. به طرف من تیراندازی کرد و سریعآ پشت جان پناه رفتم ولی ایشان جلو آمد و دو تیر جنگی شلیک نمود که از ناحیه پشت ران ها مورد اصابت گلوله قرار گرفتم که پس از تیراندازی یک نفر شخصی که قصد آمدن به پاسگاه را داشت از پشت سرباز وظیفه ر. را گرفت و اسلحه وی راگرفتند. (ص ۳۸) لذا از ر. به دلیل این که مرا با تیر جنگی مجروح ساخته است شاکی هستم. (ص ۹۵) در دادگاه نیز اضافه نمود قبلا با هم درگیر شدیم چون رئیس پاسگاه تذکر داده بود حل شد و حوالی ظهر بود که متهم گلنگدان کشید و بعد یک تیر به پای من زد من فرار کردم پشت کیوسک رفتم و یک تیر دیگر زد از او شاکی و درخواست دیه دارم. (ص ۱۱۵) پزشکی قانونی صدمات وارده را بر اثر اصابت جسم فلزی پرتابه ای شتابدار و از نوع ۱- جراحت مدور ران راست (نافذه) ۲- جراحت ران چپ (نافذه) ۳- خرد شدگی استخوان ران چپ که تحت عمل جراحی قرار گرفته و بدون عیب بهبود یافته است ارش عمل جراحی را ۲% دیه کامل ۴- دچار نقض عضو ناشی از کوتاهی اندام ران چپ که ارش آن را دو درصد دیه کامل انسان تعیین نموده است. از ناظرین و گواهان تحقیق شده است. سر اکیپ گشت انتظامی اظهار داشته است: در اتاق تجسس در حال مراقبت از متهم جلب شده بودم که صدای شلیک تیر شنیدم به محوطه پاسگاه رفتم اسلحه در دست سرباز ر. دیدم عقب کشیدم و یک ارباب رجوع که پشت سر او بود اسلحه را از دستش گرفت و به بنده داد و ر. را به تحت نظرگاه برده و با اورژانس تماس گرفتیم. (ص ۶۳) جانشین پاسگاه اظهار داشته است در محل کار بودم که صدای تیراندازی به گوش رسید به محل رفتم دیدم وظیفه ر. به زمین افتاده و وظیفه س. روبرو ایستاده و فرد مشخصی به نام ش. وی را مهار کرد و مأمورین اسلحه را از وی گرفتند .(ص ۶۵) ح. افسر نگهبان اظهار داشته است؛ وقتی که به سمت جلوی پاسگاه دویدم ارباب رجوع الف. ش. اسلحه کلاش وظیفه ر. را به مأمورین داد و وظیفه ر. جلوی درب یگان افتاده بود و از ناحیه ران دچار خونریزی شده بود که با اورژانس تماس گرفتم. (ص ۶۷) آقایان الف. و ف. و ب. به شرح صفحات ۶۸ ، ۶۹ ، ۷۰ اظهارات تقریبا مشابهی داشته اند. آقای الف. ش به عنوان گواه اظهار داشته است، با یکی از کارشناسان دادگستری تماس حاصل و در حال صحبت بودم که دیدم سربازی که اسلحه کلاش در دست داشت یک لحظه گلنگدن را کشید و یک تیر روی زمین افتاد و مجدد کشید که یک تیر شلیک کرد و سربازی که جلوی نگهبانی ایستاده بود به پشت کیوسک نگهبانی رفت و سربازی که داخل کیوسک بود مجروح گردید. (ص۴۷) متهم س. در این خصوص اظهار داشته است: ساعت ۱۲:۴۵ بود که او با وضعیت ناقص به سوی من می آمد می خندید و زیر لب چیزی می گفت که من کنترل خود را از دست دادم و از عصبانیت گلنگدن را کشیدم می خواستم او دور شود و یک تیر به گوشه ای انداختم و قصد ترساندن داشتم و کمی هم برای مجروح کردنش بود که تیر را به پایین بدنش انداختم. (ص ۳۵) ناخودآگاه مجروح شد و عمدی نبود. (ص ۵۶) و در دادگاه نیز اظهار داشته است: یک روز من لامپ آسایشگاه را روشن کردم و ر. از گشت آمده بود استراحت کند که شروع به اهانت کرد و سرش را به بینی من زد و در روز حادثه دیدم به طرف من می آید و با دمپائی بود و وضعیت لباس او ناقص بود، احساس کردم می خواهد درگیر شود به او گفتم جلو نیا و اعتنا نکرد و حدود چهار پنج متری یک تیر زدم تا بترسد اعتنا نکرد و رفت پشت کیوسک و من به خاطر دفاع از اسلحه و جان خودم و ارباب رجوع اقدام به تیراندازی کردم و تیر را به کنار او زدم که به پای او خورد. (ص ۱۱۴) پرونده پس از تکمیل تحقیقات با صدور قرار مجرمیت و کیفر خواست به دادگاه ارسال شده است. شعبه اول دادگاه نظامی یک با حضور شاکی ر. و متهم تشکیل جلسه داده و پس از استماع اظهارات شاکی و دفاعیات متهم با اعلام ختم دادرسی مبادرت به انشاء رأی نموده است و در خصوص اتهام آقای س. دایر به ایراد صدمه بدنی عمدی منجر به شکستگی استخوان م. و تیراندازی بر خلاف مقررات منجر به مجروح شدن آقای ر. به استناد مواد ۴۱ و ۱۳۲ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح ومواد ۵۵۹ ، ۴۴۹ ، ۴۵۰ ، ۴۵۲ ، ۴۶۲ ، ۴۸۸ ، ۵۴۹ ، ۶۱۴ ، ۷۱۳ قانون مجازات اسلامی و اعمال مواد ۲۷ ، ۳۸ ، ۱۳۴ همین قانون و نیز مواد ۱۹، ۴۶، ۴۸، ۴۹، ۵۱ قانون مرقوم حکم به محکومیت وی به پرداخت چهار پنجم از یک پنجم از یک دوم دیه کامل مرد مسلمان در حق م. د. بابت شکستگی استخوان اسفل دست راست که بدون عیب بهبود یافته است و پرداخت سه دهم دیه کامل بابت سه عدد جراحت نافذه و چهار پنجم از یک سوم از یک دوم دیه کامله بابت خردشدگی استخوان ران چپ که بدون عیب بهبود یافته و پرداخت دودرصد دیه کامل بابت ارش عمل جراحی ران چپ و دو درصد دیه کامل بابت ارش نقص عضو ناشی از کوتاه شدن اندام ران چپ در حق ر.م. صادر و نیز از لحاظ جنبه عمومی بزه نیز علاوه بر پرداخت قیمت سه تیر فشنگ کلاشینکف موضوع ماده ۱۳۲ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح، در خصوص ضرب اول به تحمل سه سال و نیم حبس تعزیری درجه ۵ و در خصوص ضرب مرحله دوم به تحمل سه سال و نه ماه حبس تعزیری درجه ۵ محکوم نموده و اجرای سه سال از احکام حبس مرحله اول و دوم را به مدت چهار سال تعلیق نموده است. رأی صادره پس از ابلاغ از سوی محکوم علیه در موعد مقرر و ابطال تمبر قانونی مورد تجدیدنظر خواهی واقع و پرونده پس از وصول به دیوان عالی کشور به این شعبه ارجاع شده است. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای مرتضوی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای الهی منش دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر ابرام دادنامه تجدیدنظر خواسته را خواهانم در خصوص دادنامه شماره ۱۳۶ تجدیدنظر خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

از ناحیه سرباز وظیفه س. اعتراض مؤثری که موجبات نقض دادنامه صادره را فراهم سازد به عمل نیامده است. رأی دادگاه وفق محتویات پرونده، ادله موجود و مطابق قانون اصدار یافته است لکن ارش عمل جراحی انتساب به متهم نداشته باحذف آن از دادنامه صادره لهذا به استناد بند یک ماده ۵ قانون تجدیدنظر آراء دادگاه ها ابرام می گردد.

رئیس شعبه ۳۲ دیوان عالی کشور- عضو معاون

رضا فرج اللهی- عبدالحمید مرتضوی