رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره نحوه اعمال مقررات تکرار جرم در جرایم مرتبط با مواد مخدر

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۳۷۰۰۰۱۳۸
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۷/۲۵
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۴۶ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	نحوه اعمال مقررات تکرار جرم در جرایم مرتبط با مواد مخدر
قاضی	مهردادحبیبی علی علیا علی اصغرجمالو

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره نحوه اعمال مقررات تکرار جرم در جرایم مرتبط با مواد مخدر: تکرار مذکور در ماده ۹ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر شامل بندهای ۱ تا ۵ ماده ۸ بوده و نسبت به بند ۶ ماده ۸ خروج موضوعی دارد.

رأی خلاصه جریان پرونده

آقای م. گ.ر. ۲۹ ساله، اهل و ساکن ز. مجرد و دارای سابقه کیفری به اتهامات الف- حمل و نگهداری ۹۹/۵۰ گرم هروئین ب- نگهداری یک عدد پایپ ج- استعمال هروئین تحت تعقیب قرار گرفته است بدین شرح که پلیس مبارزه با مواد مخدر شهرستان ل. در پی گزارش واصله مبنی بر فعالیت متهم در امر توزیع مواد مخدر از دادستان شهرستان استدعای صدور دستور نموده که دادستان تفویض نمایندگی جهت تفتیش محل سکونت متهم را اعطا نموده است مأمورین مقارن ساعت ۱۰ مورخ ۱۳۹۲/۶/۱۹ از منزل متهم بازرسی نموده که دو عدد ترازوی توزین مواد به همراه آلات بسته بندی از قبیل قیچی، پلاستیک بسته بندی، نخ بسته بندی مواد و تعداد کیل های میزان مواد در داخل جاکفشی منزل و ۲۵ بسته هروئین کوچک و یک عدد بزرگ در داخل کیف زنانه که وزن آن ۲۷ گرم تعیین گردیده و تعداد ۸۸ بسته دیگر به میزان ۷۲/۵۰ گرم در دو قسمت دیوار حیاط منزل کشف می نمایند و متهم و برادرش به نام ا. دستگیر می گردند. متهم در تحقیقات اولیه نزد مأمورین ضمن اقرار اظهار می دارد، اشتباه کردم، مواد را از شخصی به نام ... که حدودا ۶۰ ساله است تهیه می کنم، آدرس او را بلد نیستم، موادها (موادهای مکشوفه) تمام از خودم هستند. (ص۴) برادر متهم نیز در این مرحله اظهار داشته من اصلا با او (برادرم) مواد نمی فروشم، او خودش تنهایی مواد می فروشد و من نیز خیلی به او گفته ام مواد نفروش (ص ۵) پرونده پس از ارسال به دادسرا به شعبه چهارم دادیاری ارجاع گردیده، دادیار اتهام حمل و نگهداری ۲۷ گرم هروئین که داخل کیف زنانه بوده و هفتاد و دو گرم و پنجاه سانت هروئین که داخل دیوارهای منزل بوده است و یک عدد پایپ و استعمال هروئین را به متهم تفهیم نموده است، متهم در دفاع اظهار می دارد ۲۷ گرم هروئین که داخل کیف زنانه پیدا شده است و ۷۲ گرم و ۵۰ سانت هروئین که داخل دیوارهای منزل بوده است که (و) یک عدد پایپ مال خودم می باشد هروئین (را) سه ماه پیش ترک کرده ام سه روز (استکه) دوباره می کشیدم (ص۹) متهم تحت قرار بازداشت موقت، به زندان معرفی شده و پاسخ آزمایش مواد مکشوفه به شرح برگ های ۱۴ و ۱۵ پرونده ضمیمه و ماهیت مواد مکشوفه هروئین اعلام شده است. برگ انگشت نگاری متهم ضمیمه پرونده شده است که وی دارای سه فقره سابقه مرتبط می باشد (ص۱۸) متهم در جلسه اخذ آخرین دفاع در مورخ ۱۳۹۲/۷/۳۰ در دادسرا اظهار نموده من این جنس که داخل کیف زنانه بوده خودم گذاشته بودم و مال من بوده و قبول دارم ولی باقی موادی که داخل دیوارها جاساز بوده مال من نبوده و من هیچ اطلاعی نداشتم و به خاطر اینکه تحت فشار مأموران من را گذاشتند بازپرسی اولی همه مواد را گردن گرفتم ولی در صورتی که ۲۷ گرم از این مواد مال من بوده است و پایپ هم مال خودم بوده است و دوا می کشیدم (ص۲۸) وی در مواجهه حضوری با مأمور کاشف نیز اظهارات اخیر خود را تکرار و اضافه نموده من مواد خود را از ف. ک. می گرفتم و هر دفعه یکصد گرم هروئین جهت مصرف خودم می گرفتم و یک ماه و خورده ای خودم مصرف می کردم و من ترک کرده بودم و حدود ۱۰ روز بود می کشیدم (ص۲۲) دادیار در خصوص اتهامات موصوف قرار مجرمیت و در خصوص اتهام تهیه و توزیع مواد مخدر قرار منع تعقیب صادر که پس از موافقت معاون دادستان کیفرخواست تنظیم و پرونده را به دادگاه ارسال کرده است. در این مرحله ابتدا متهم، آقای م. س. وکیل پایه ۲ دادگستری را به وکالت تعیین و سپس با تقدیم لایحه ای وی را عزل نموده و متعاقب آن آقای ح. ک. با تقدیم وکالتنامه و ابطال تمبر وکالتی اعلام قبول دفاع از متهم نموده است دادگاه بدوا به جهت اینکه در صورت جلسه مواد علاوه بر درج کشف ۲۷ گرم هروئین در کیف زنانه و ۷۲/۵۰ گرم در دو قسمت دیوار حیاط منزل، ۷۲ گرم در داخل دیوار پشت بام منزل درج گردیده درحالیکه در کیفرخواست تنها ۹۹/۵۰ گرم هروئین درج شده موضوع را مبهم دانسته و پرونده را جهت رفع نقض به دادسرا عودت داده است. دادیار پس از تحقیق از احدی از مأمورین کاشف طی شرحی میزان مواد را همان ۹۹/۵۰ گرم اعلام و پرونده را به دادگاه ارسال کرده است. دادگاه با حضور نماینده دادستان، متهم و وکیل مدافع وی تشکیل جلسه داده و به موضوع رسیدگی کرده و متهم همان اظهارات پایان خود در دادسرا را تکرار کرده و اظهارات اولیه خود نزد مأمورین و دادیار دادسرا را ناشی از فشار مأمورین اعلام کرده است و اظهار نموده به خاطر تهدیدهای مأمورین در منزلمان این حرف ها را زدم چون ترسیده بودم و به بازپرس هم این حرف ها را زدم قبول دارم که این متن ها را نوشته ام به خاطر استعمال مواد تو حال طبیعی نبودم و همه مواد را گردن گرفتم وگرنه مادرم به خطر می افتاد چون مقداری از مواد داخل کیف مادرم بود و آن ۷۲/۵ گرم هروئین مال من نبود. دادگاه از وی سؤال کرده. با توجه به اینکه شما در صفحه ۲۲ نوشته اید من مواد خود را از ف. ک. می گرفتم و هر دفعه ۱۰۰ گرم هروئین جهت مصرف خودم می گرفتم چه می گویئد؟ وی پاسخ داده، من این حرف ها را قبول ندارم و در حال طبیعی نبودم که قبول کردم داشتم دیوانه می شدم و ترسیده بودم، قبول دارم که نوشته ام هر دفعه ۱۰۰ گرم می خریدم، وکیل متهم نیز در راستای اظهارات موکلش از وی با تقدیم لایحه و بیان دفاعیات حضوری دفاع کرده است. وی در دفاع از موکل اظهار نموده: مأمورین دق الباب کرده اند که موکل به سبب هراس مواد را در کیف مادر خود گذاشته لذا چون خانم گ. (مادر متهم) تهدید شده موکل از فرط نگرانی دچار حواس پرتی شده لذا همه را چشم بسته پذیرفته است. دادگاه با اخذ آخرین دفاع از متهم و با اعلام ختم رسیدگی با عنایت به گزارش مأمورین و صورت جلسه کشف مواد، برگ توزین مواد و اقرار صریح متهم (در مراحل اولیه تحقیق در دادسرا) و دفاعیات بلاوجه وی (در مراحل بعدی) و سابقه قبلی متهم بزهکاری وی را محرز دانسته و مستندا به بند ۶ ماده ۸ و بند ۲ ماده ۱۹ و ماده ۲۰ قانون مبارزه با مواد مخدر و اصلاحیات آن متهم را به اعدام و مصادره اموال ناشی از جرم از باب حمل و نگهداری مواد و پرداخت ده میلیون ریال جزای نقدی و تحمل ۷۴ ضربه شلاق از باب استعمال و ضبط پایپ و پرداخت پانصد هزار ریال جزای نقدی از باب حمل و نگهداری پایپ محکوم نموده است رأی صادره به وکیل محکوم علیه ابلاغ شده و طی لایحه ای نسبت به آن اعتراض نموده است. وکیل در لایحه اعتراضیه به نوعی سعی در تعلق مواد مکشوفه در دیوار منزل را به مستأجر سابق منزل نموده که هنگام شور بررسی خواهد شد. پرونده به دفتر دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع گردیده است. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای علی علیا عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای مهرداد حبیبی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر نقض دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۳۶۴۰۹۰۰۲۰۴ تجدیدنظرخواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

در خصوص اعتراضی آقای ح. ک. از سوی آقای م. گ.ر. نسبت به دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۳۶۴۰۹۰۰۲۰۴ مورخ ۱۳۹۴/۲/۲۸ صادره از شعبه انقلاب شهرستان ل. که محکوم علیه به اتهام حمل و نگهداری ۹۹/۵۰ گرم هروئین به اعدام محکوم گردیده است هر چند بر اساس مجرمیت مشارالیه و تعلق مواد مکشوفه به وی تردید وجود ندارد و دفاعیات وکیل در این خصوص مؤثر نیست و مع الوصف از آنجائیکه مقدار مواد مخدر کمتر از ۱۰۰ گرم بوده و متهم موفق به توزیع یا فروش آن نگردیده و از حیث وجود سابقه نیز دادنامه شماره ۸۹/۹۵۹ – ۱۳۸۹/۱۰/۲۲ که دلالت بر محکومیت مشارالیه به جهت نگهداری دو گرم هروئین دارد را نمی توان سابقه تلقی و خروج از گستره تبصره یک ماده ۸ را استنتاج کرد زیرا تکرار مذکور در ماده ۹ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر شامل بندهای ۱ تا ۵ ماده ۸ بوده و نسبت به بند ۶ ماده مرقوم خروج موضوعی دارد و از این حیث صدور حکم اعدام برای متهم منطبق با قانون نبوده و به همین لحاظ با وارد دانستن فرجام خواهی مستندا به بند ۴ شق ب ماده ۴۶۹ قانون آئین دادرسی کیفری مصوب چهارم اسفند ماه ۱۳۹۲ و اصلاحیه بعدی آن ضمن نقض رأی فرجام خواسته رسیدگی مجدد پرونده را به شعبه هم عرض دادگاه صادرکننده رأی محول می نماید.

رئیس و عضو معاون شعبه ۴۶ دیوان عالی کشور

دکتر علی اصغر جمالو - علی علیا