رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره نحوه تعیین مجازات در فرض مختلف بودن مواد مخدر مکشوفه

شماره دادنامه	۹۵۰۹۹۷۰۹۴۲۵۰۰۱۷۱
تاریخ دادنامه	۱۳۹۵/۰۶/۲۸
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	انتقالی
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	نحوه تعیین مجازات در فرض مختلف بودن مواد مخدر مکشوفه
قاضی	غلامحسین آماده غلامحسین ذات عجم محمدعلی اسفنانی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره نحوه تعیین مجازات در فرض مختلف بودن مواد مخدر مکشوفه: چنانچه انواع مختلف مواد مخدر مکشوفه از مصادیق مندرج در یک ماده باشد، تعدد جرم محقق نشده و تعیین مجازات جداگانه برای هر نوع از آنها، فاقد وجاهت قانونی است.

رأی خلاصه جریان پرونده

مأمورین کلانتری ۱۲ شهرستان الف. با کسب اطلاعات و با مجوز قضائی در تاریخ ۹۴/۷/۱۲ محل سکونت آقای ع.ش.م. را بازرسی و از بازرسی بدنی، زن او بنام ف.ش.م. مقدار تقریبی ۶۶ گرم هروئین و ۱۶ گرم شیشه کشف می نمایند. از ع.ش.م. تحقیق او می گوید سابقه ۳ گرم هروئین دارم وبه زندان رفته ام مواد مکشوفه مال من است و به همسرم تعلق ندارد وزن مواد ۶۱/۹۰ گرم هروئین و ۱۴/۳۰ شیشه تعیین می شود در دادسرا مأمور کاشف می گوید وقتی وارد منزل شدیم، سرگرد ز. گفت که همسر متهم را بازرسی کنیم به او گفتم خانم اگر چیزی داری بده او هم از داخل لباس زیر خود یک جوراب زنانه مشکی درآورد وبمن داد او خیلی مضطرب بود و مدام التماس می کرد او نوع مواد را نمی دانست فقط می دانست مواد مخدر است. گفت این مواد مال شوهرم است به متهم ع.ش.م. بعد از استماع اظهارات شاهد کاشف اتهام نگهداری ۶۱/۹۰ گرم هروئین و ۱۴/۳۰ گرم شیشه تفهیم می شود می گوید من زمان بازرسی بدنی همسرم درکنار او نبودم و ندیدم مواد را چه کسی به مأمور داد و اقرار هم را در کلانتری قبول ندارم قرار بازداشت موقت نامبرده صادر می شود(پرونده در غیاب بازپرس به دادیار ارجاع شده و اقدامات قضائی انجام شده که برخلاف ماده ۹۲ قانون آئین دادرسی کیفری است عضو ممیز)حسب گزارش متهم سه فقره سابقه بازداشت دارد که دوفقره آن درسال ۹۰ و باتهام جرائم مواد مخدر است با حضور بازپرس شعبه اول دادسرای عمومی وانقلاب الف. پرونده به بازپرسی ارجاع اتهام مجددا به متهم تفهیم می شود می گوید اتهام را قبول ندارم مجددا از متهم در پلیس مبارزه با مواد مخدر تحقیق او می گوید وقتی مأمورین آمدند فرصت امحاء نداشتم مواد را به زنم دادم تا نگهداری نماید درتاریخ ۹۴/۷/۲۶ بازپرس مجددا اتهام نگهداری مواد مکشوفه به متهم تفهیم می نماید متهم در دفاع می گوید از طریق مخبرین خودم متوجه شدم مأمورین دارند می آیند رفتم به منزل موادی را که مأمورین کشف کردند را در جورابی گذاشتم و به همسرم که نمی دانست اینها مواد است، دادم تا نگهداری کند گفتم مقداری پول است فکر کرد راست می گویم او هم در لباس خود گذاشت او بی گناه است از همه چیز بی خبر می باشد در تاریخ ۹۴/۸/۸ بین متهم وهمسرش ف.ش.م. در بازپرسی مواجهه داده می شود ف. می گوید من نمی دانستم ع.ش.م. در کار مواد است. مدت کمی بود ازدواج کرده بودیم یک روز منزل بودم او با اضطراب آمد جورابی در دستش بود گفت مقداری پول است آن بسته را در لباس زیر من گذاشت کمی بعد مأمورین وارد شدند به من گفتند اگر چیزی به تو داده اند به ما بده من هم بسته را به آنان دادم گفتم مال ع. است خود ع. هم حضور داشت نمی دانستم چیست. من اصلا تابحال مواد ندیده ام متهم ع.ش.م. می گوید تمامی اظهارات همسرم مورد تائید است قبول دارم مواد مخدر مال من است اما چون مرطوب است دو مرتبه توزین شود در جلسات قبل فکر کردم اگر گردن زنم بیاندازم چون زن است اور را آزاد می کنند با من هم کاری ندارند. همسرم هیچ نمی داند او بدبخت است فریب خورد فکر کرد من راست می گویم درتوزین مجدد وزن هروئین ۵۴ گرم وشیشه همان۱۴/۳۰ گرم اعلام می شود اتهام نگهداری ۵۴ گرم هروئین و ۱۴/۳۰ گرم شیشه تفهیم میشود متهم می گوید قبول دارم تقاضای مساعدت دارم بازپرس قرار جلب بدادرسی متهم را صادر ودر خصوص همسرش خانم ف.ش.م. قرار منع تعقیب صادرمی کند با قرارهای صادره موافقت وکیفرخواست صادر می شوددر تاریخ ۹۵/۲/۲۲ شعبه اول دادگاه انقلاب شهرستان الف. تشکیل می شود نماینده دادستان از کیفرخواست دفاع می کند اتهام به متهم تفهیم می شود او در دفاع می گوید قبول دارم مواد مکشوفه را از فردی که نمی توانم اورا معرفی کنم پانصد وچهل هزارتومان خریداری کردم جهت توزیع خریداری کرده بودم ولی موفق به فروش آن نشدم سه فقره سابقه مواد مخدر دارم سپس وکیل متهم از او دفاع می کند دادگاه با اعلام ختم دادرسی مبادرت بصدور رأی شماره ۶۶ مورخ ۹۵/۲/۲۵ می نماید. متن رأی صادره بدین شرح است : رأی دادگاه ; به شرح کیفرخواست شماره ۹۵۵-۹۴۱ اصداری از دادسرای عمومی وانقلاب شهرستان الف. آقای ش.م. متولد ۱۳۷۲ باسواد متاهل دارای سابقه محکومیت کیفری شغل آزاد اهل وساکن لرستان شهرستان الف. ( فعلا بازداشت در زندان مرکزی الف. با قرار تامین کیفری بازداشت موقت ) با وکالت تسخیری آقای ع.ب. به نشانی لرستان ... متهم می باشد به ۱- نگهداری مقدار پنجاه وچهار ( ۵۴) گرم مواد مخدر از نوع هروئین ۲- نگهداری مقدار چهارده گرم وسی سانت ( ۱۴/۳۰) مواد روان گردان از نوع شیشه حسب صورتجلسه مرجع کاشف بدین شرح که مقارن ساعت ۱۶:۲۰ مورخه ۱۳۹۴/۰۷/۱۲ در راستای اجرای دستور دادستان محترم شهرستان الف. پیرو درخواست کلانتری ۱۲ نیروی انتظامی شهرستان الف. مبنی براینکه فردی با هویت ع.ش.م. درمنزل خود واقع در خیابان ... اقدام به خرید وفروش مواد مخدر می نماید که باعث نارضایتی اهالی محل وهمسایگان و مسئولین شهر گردیده لذا کسب مجوز قانونی در قالب طرح مبارزه با مواد مخدر در معیت پرسنل ذی ربط با رعایت کلیه موازین شرعی وقانونی وارد منزل نامبرده گردیده وپس از بازرسی اتاقها با مشکوک شدن به همسر فرد مذکور ( خانم ف.ش.م. ) پس از بازرسی بدنی شخص فوق مقدار شصت و یک گرم ونود سانت (۶۱/۹۰) مواد مخدر از نوع هروئین وچهارده گرم وسی سانت ( ۱۴/۳۰) مواد روان گردان از نوع شیشه ازداخل لباس زیر وی کشف می گردد که پس از انتقال متهم وهمسرش به کلانتری وادامه تحقیقات در دادسرا آقای ع.ش.م. با اظهاراتی بدین شهر بیان میدارد که مواد مکشوفه متعلق به خودم بوده وبه علت کم بود وقت آنها را به عنوان پول وخرجی ماهانه به همسرم داده تا مخفی کند و ایشان هیچ اطلاعی از مواد مکشوفه نداشته، که متعاقب آن با تشکیل جلسات دادرسی وتوزین مجدد مواد حسب درخواست متهم پرونده ( مواد مخدر هروئین از مقدار شصت ویک گرم ونود سانت به مقدار پنجاه وچهار گرم تقلیل می یابد ولی مقدار مواد روان گردان به همان مقدار قبلی چهارده گرم وسی سانت اعلام میشود). دادگاه با توجه به گزارش مراجع انتظامی صورتجلسات بازرسی وتشخیص وتوزین مواد وکشف مواد از منزل متهم به شرح فوق الاشعار واقادیر صریح متهم درتمامی جلسات دادسرا ونیز جلسه اخیر دادرسی به مورخه ۹۵/۰۲/۲۲ بدین مضمون که اعتیاد به موادمخدر ندارم اتهام خود را قبول دارم مواد مکشوفه را از یک فرد ناشناس که نمی توانم او را معرفی کنم جمعابه مبلغ پانصد وچهل هزار تومان جهت توزیع خریداری کرده ام ولی موفق به فروش آن نشدم اشتباه کردم تقاضای کمک دارم " وسایر قرائن ومدارک مضبوط در پرونده دفاعیات وکیل نامبرده وکیفرخواست صادر شده از دادسرا ارتکاب بزهای موصوف ( نگهداری مواد مخدرو روان گردان ) انتسابی از ناحیه متهم نامبرده را محرز ومسلم تشخیص داده فلذا با عنایت به ضرورت رعایت قواعد مربوط به تعدد جرم مستندا به ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ومواد ۱و۸ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر والحاق موادی به آن مصوب ۱۳۷۶ با آخرین اصلاحیه مصوب ۱۳۸۹ مجمع تشخیص مصلحت نظام راجع به اتهام ردیف اول (نگهداری ۵۴ گرم هروئین ) نامبرده را با نظر به وجود جهات تخفیف از جمله جوان بودن فقد سابقه کیفری هم ردیف با بند ۶ ماده ۸ قانون فوق الذکر و وضعیت تاهل وخاص نامبرده با استناد به مفاد تبصره ۱ بند ۶ از ماده ۸ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر وعنایت به اینکه مقدار مواد مکشوفه بیش از یکصدگرم نبوده ومتهم حسب اوراق ومندرجات پرونده موفق به توزیع یا فروش آن نیز نشده نامبرده را با یک درجه تخفیف به مجازات حبس ابد ومصادره اموال به استثناء هزینه تامین زندگی متعارف برای خانواده محکوم می نماید ودرخصوص اتهام ردیف دوم ( نگهداری چهارده گرم وسی سانت شیشه ) به تحمل هشت سال حبس وتحمل ۷۴ ضربه شلاق تعزیری وپرداخت مبلغ چهل میلیون ریال ( ۴۰/۰۰۰/۰۰۰/ ریال ) جزای نقدی درحق صندوق دولت محکوم مینماید شایان ذکر است به لحاظ اعمال قاعده تعدد جرم تنها مجازات اشد فوق قابل اجر است و چنانچه مجازات اشد به یکی از علل قانونی تقلیل یابد یا تبدیل یا غیر قابل اجرا شود، مجازات اشد بعدی اجرا می گردد النهایه با التفات به اینکه حسب استعلامات انجام گرفته اموالی از نامبرده شناسائی نشده این دادگاه دراین خصوص با تکلیفی مواجه نیست در راستای ماده ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ مواد مخدر مکشوفه طبق صورتجلسه تحویل وآزمایش انبار پلیس مبارزه با موادمخدر شهرستان الف. به شماره قبض ... امحاء ومعدوم میگردد. رأی صادره حضوری وظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر (فرجام خواهی ) در دیوان محترم عالی کشور می باشد پس از ابلاغ رأی وکلای محکوم علیه نسبت به آن اعتراض و فرجام خواهی کرده اند خلاصه مطالب لایحه دفاعیه ابرازی این است که مواد مخدر دفعا از موکل کشف شده اند اگر چه از دو جنس هستند لیکن هردو نوع جزء موارد مندرج در ماده ۸ قانون مبارزه با مواد مخدر هستند. لذا تعدد جرم مصداق ندارد همچنین تقاضای اعمال ماده ۳۸ قانون مذکور وتخفیف در مجازات موکل را دارد سپس پرونده به دیوانعالی کشور ارسال وجهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است هیئت شعبه درتاریخ بالاتشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای غلامحسین ذات عجم عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده ونظریه کتبی آقای محمد علی اسفنانی دادیار دیوانعالی کشوراجمالا مبنی بر درخصوص دادنامه فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواهی محکوم علیه آقای ع.ش.م. با وکالت آقایان ج.ر. و م.د. نسبت به دادنامه شماره ۶۶ مورخ ۹۵/۲/۲۵ صادره از شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی شهرستان الف. از این حیث وارد است که مواد مخدر مکشوفه از مصادیق مندرج در ماده ۸ قانون مبارزه با مواد مخدر هستند و تعیین مجازات جداگانه برای هرنوع از آنان، مغایر با ماده استنادی است و از موارد تعدد جرم نیست. بنابراین باستناد بند ۴ ماده ۴۶۹ قانون آئین دادرسی کیفری رأی فرجام خواسته نقض ورسیدگی مجدد به دادگاه هم عرض ارجاع می شود.

شعبه پنجاه ویکم دیوان عالی کشور - رئیس و عضو معاون

غلامحسین آماده - غلامحسین ذات عجم