رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره پرداخت تفاضل دیه برای قصاص

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۰۹۲۰۰۲۰۱
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۷/۲۵
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۷ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	پرداخت تفاضل دیه برای قصاص
قاضی	احمدقاسمی حسین انتظاری محمد سلطان همتیار

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره پرداخت تفاضل دیه برای قصاص: در بزه قتل عمد،اگر قاتل بدوا حق خود را مبنی بر اخذ فاضل دیه اسقاط نموده و بعدا دوباره آن را تقاضا نماید، اولیای دم مکلف به پرداخت هستند.

رأی خلاصه جریان پرونده

به موجب دادنامه شماره ۷۰۰۰۶۸ ۱۳۹۳/۵/۱۸ شعبه ۱۱۳ دادگاه کیفری استان تهران در خصوص اتهام آقای ف.الف. ن. دایر بر ارتکاب یک فقره قتل عمدی مرحوم ح خ.ر. و ورود و اقامت غیرمجاز و ارتکاب عمل زنا با مرحومه حکم بر محکومیت متهم به تحمل یکصد ضربه تازیانه حد الهی بزه زنا و یک بار قصاص نفس در حق اولیاء دم مرحوم ح خ.ر. بدون نیاز به پرداخت دیه و تحمل یک سال حبس تعزیری با احتساب ایام بازداشت و اخراج از خاک مقدس ایران صادر که مورد اعتراض وکیل تسخیری متهم واقع و این شعبه حسب دادنامه مورد اشاره در صدر گزارش با اعلام نقائص به شرح مضبوط در دادنامه با نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته رسیدگی را به دادگاه هم عرض محول و در خصوص محکومیت تجدیدنظرخواه به تحمل حبس و اخراج از ... به اتهام ورود و اقامت غیرمجاز دادنامه مذکور را تأیید نمود پس از آن پرونده جهت رسیدگی به شعبه ۷۱ دادگاه کیفری تهران ارجاع دستور تعیین وقت رسیدگی و احضار متهم و وکیل وی و اولیاء دم و نماینده دادستان صادر در تاریخ ۱۳۹۴/۳/۱۹ در وقت مقرر جلسه دادگاه با حضور نماینده دادستان و متهم ف.الف. ن. و وکیل تسخیری وی به نام آقای ک. و. تشکیل اولیاء دم به اسامی م. خ. و م. و ح. خ. در جلسه حاضر خانم پ. خ. لایحه ارسال و تقاضای قصاص متهم را نموده نماینده دادستان با توجه به کیفرخواست و محتویات پرونده و با عنایت به رأی صادره از شعبه ۱۱۳ و رأی صادره از دیوان عالی کشور و با توجه به چهار بار اقرار به زنای متهم در جلسه دادرسی قبلی مجازات متهم را خواستار شد اولیاء دم همگی تقاضای قصاص قاتل را نمودند و در خصوص فاضل دیه اظهار داشتند حاضر به پرداخت تفاضل دیه در صورت دستور می باشیم متهم ف.الف. ن. ۲۳ ساله اهل افغانستان دارای همسر عقدی در خصوص اتهامش به قتل خانم ح خ.ر. و زنا اظهار می دارد قبول دارم ولی هم جرم های من سر من کلاه گذاشتند و به من گفتند قبول کن و چهار نفر هم بودیم در توضیح قتل بیان می دارد برای برقراری رابطه جنسی به منزل مرحوم رفتیم چهار نفر و من رابطه برقرار کردیم و پول خودم را دادم که بیست و پنج هزار تومان بود آن ها رفتند نخواستند پول بدهند بحث کردند سه نفر مرحوم را با دستمال کشتند و خفه کردند متهم در قبال سؤال دادگاه که قبلا اقرار کرده ای اظهار می دارد هر چه شما بگویید قبول دارم درست است و اضافه کرده صحنه بازسازی درست است فشار و تهدیدی نبوده قبول دارم در آگاهی بازسازی نمودم متهم مطالبی را که در بازپرسی گفته است را درست دانسته به وی پیشنهاد شده حقیقت را بگوید جواب داده واقعیت همین پرونده است که من اقرار دارم نامبرده در قبال سؤال دادگاه که اگر اولیاء دم تقاضای قصاص نمایند آیا شما تفاضل دیه را می خواهید جوابا اظهار می دارد بله می خواهم وکیل متهم مدافعات را به شرح لایحه تقدیمی اعلام کرده متهم جهت عرض تسلیت و ندامت به پای اولیاء دم افتاده با حالت گریه تقاضای بخشش نمود متهم مبادرت به قرائت سوره محمد در دادگاه نموده که ریاست دادگاه به وی اظهار داشته تو که مسلمان هستی و قرآن را به این زیبایی با صوت تلاوت می کنی چرا یک انسان را کشتی پاسخ می دهد اشتباه کردم و قبول دارم و شخصا مرتکب این قتل شدم متهم در قبال اخذ آخرین دفاع اظهار می دارد تکلیف مرا زودتر روشن کنید حاضرم دیه مقتوله را پرداخت نمایم اولیاء دم اظهار داشتند در این رابطه بعدا نظرمان را اعلام می نماییم فعلا در حال حاضر تقاضای قصاص داریم سرانجام شعبه ۷۱ دادگاه کیفری استان تهران به موجب دادنامه شماره ۱۰۰۰۴۲ ۱۳۹۴/۳/۲۳ در خصوص اتهام ف.الف. ن. تبعه افغانستان ۲۳ ساله بدون سابقه کیفری دائر به مباشرت در قتل مرحومه ح خ.ر. و زنای غیرمحصن با کثریت چهار نفر با توجه به اقرار متهم در صفحه ۸۸ پرونده ضمن اقرار به قتل که گفته است مدتی می باشد که با مقتوله رابطه جنسی داشته و مجددا در برگ ۱۱۴ به صورت جزئی انکار و مجددا اقاریر قبلی را تکرار و صحنه قتل را بازسازی و اعمال ارتکابی را تشریح و در جلسه دادرسی شعبه ۱۱۳ دادگاه کیفری استان نیز ارتکاب قتل و زنا را پذیرفته و خود را مستحق قصاص دانسته و اعلام داشته دیه مربوط به تفاضل را کسی ندارم که به او بدهم لذا دیه نمی خواهم و وکیل وی صرفا از لحاظ این که دادگاه در رابطه با فاضل دیه به دادنامه قبلی اعتراض و ماهیت را قبول کرده است و با توجه به اینکه اولیاء دم در جلسه دادرسی درخواست قبلی خود را در مورد قصاص تکرار و متهم در نهایت در دادگاه اظهار داشته من مرتکب قتل شده ام و اشتباه کرده ام و درخواست عفو و بخشش دارم و در این دادگاه اظهار نموده تفاضل دیه را می خواهم و نظر به صورت جلسه کشف جسد و صورت جلسه بازسازی صحنه جنایت و تصاویری که از این صحنه گرفته شده و متهم تصاویر اعمال ارتکابی و نحوه خفه کردن متوفی را به تصویر کشیده و با عنایت به گزارش معاینه جسد که مؤید اقاریر متهم است و با توجه به اینکه متهم در جلسه دادرسی ارتکاب زنا را با پرداخت ۲۵ هزار تومان اقرار نموده برای دادگاه علم و یقین حاصل است که اقاریر متهم در طول تحقیقات مقدماتی و در جلسه دادرسی عین واقعیت است و نظر به اینکه اولیاء دم ضمن اعلام شکایت از متهم مصرانه درخواست قصاص متهم را کرده اند مستندا به مواد ۱۳۵ و ۱۴۶ و ۲۱۱ و ۲۲۱ و ۲۳۰ و بند ب ماده ۲۹۰ و ۳۵۱ و ۳۸۱ و ۳۸۲ و ۴۱۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۹۲ حکم بر محکومیت ف.الف. ن. از لحاظ اتهام مباشرت در قتل به یک بار قصاص نفس و از بابت زنا غیر محصن به یکصد ضربه شلاق به عنوان حد الهی صادر و دادگاه اولیاء دم را مکلف نموده در صورت قطعیت دادنامه و قبل از اجرای حکم تفاضل دیه قانونی را به قاتل پرداخت نمایند پس از صدور حکم آقای ک. و. وکیل تسخیری متهم نسبت به دادنامه صادره اعتراض و تقاضای اعمال رأفت اسلامی در حق موکل را نموده و اضافه کرده است موکل در صدد است رضایت اولیاء دم را فراهم نماید و حسب تکلیف و وظیفه قانونی محوله به رأی اصداری معترض بوده تصمیم مقتضی را خواستار شده. لازم به ذکر است احد از آقایان قضات دادگاه با توجه به ماده ۴۳۱ قانون مجازات اسلامی با توجه به بیان متهم که اصلا دیه نمی خواهم حق خود را اسقاط کرده و عدول از گذشت مسموع نبوده عقیده به عدم پرداخت فاضل دیه داشته. هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای حسین انتظاری عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای دکتر احمد قاسمی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر تایید دادنامه شماره ۱۰۰۰۴۲ ۱۳۹۴/۳/۲۳ فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواهی و اعتراض آقای ک. و. وکیل تسخیری آقای ف.الف. ن. نسبت به دادنامه فرجام خواسته وارد نیست و دادنامه صادره از شعبه ۷۱ دادگاه کیفری استان تهران که به موجب آن موکل فرجام خواه از بابت قتل عمدی مرحومه ح خ.ر. به قصاص نفس و از جهت ارتکاب زنا غیر محصن به تحمل یکصد ضربه شلاق به عنوان حد الهی و مقرر شده اولیاء دم قبل از اجرای حکم قصاص تفاضل دیه قانونی را به قاتل بپردازند بلااشکال است زیرا با توجه به تقاضای اولیاء دم دائر به قصاص نفس متهم و اینکه حاضر به پرداخت تفاضل دیه به قاتل شده اند و با عنایت به اینکه متهم در جلسه مورخه ۱۳۹۴/۳/۱۹ اعلام کرده تفاضل دیه را می خواهد و نظر به تحقیقات انجام شده و اقرار صریح متهم در مراحل تحقیق مقدماتی و دادسرا و دادگاه و گزارش معاینه جسد دادنامه شماره ۰۰۰۰۴۲ ۱۳۹۴/۳/۲۳ شعبه ۷۱ دادگاه کیفری استان تهران مستندا به بند الف از ماده ۴۶۹ قانون آیین دادرسی کیفری عینا تأیید و ابرام می گردد.

رئیس و عضو معاون شعبه ۷ دیوان عالی کشور

حسین انتظاری - محمد سلطان همتیار