رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره (۱)تعلیق مجازات در بزه خرید و فروش مواد مخدر (۲)تعلیق مجازات پس از اعمال تخفیف

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۹۱۴۵۰۰۰۳۲
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۱/۲۵
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای کیفری
موضوع	(۱)تعلیق مجازات در بزه خرید و فروش مواد مخدر (۲)تعلیق مجازات پس از اعمال تخفیف
قاضی	محمدافرا حسین کریمی

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره (۱)تعلیق مجازات در بزه خرید و فروش مواد مخدر (۲)تعلیق مجازات پس از اعمال تخفیف: (۱)خرید و فروش ۵ کیلوگرم تریاک در زمره معاملات و قاچاق عمده مواد قرار نمی گیرد و مجازات آن قابل تعلیق است. (۲)قاضی می تواند پس از إعمال تخفیف، در صورت وجود شرایط قانونی، مجازات مرتکب را تعلیق نماید.

رأی خلاصه جریان پرونده

به موجب دادنامه معترض عنه محکوم علیه پرونده به اتهام نگهداری و در معرض فروش قرار دادن ۵/۹۸۲ کیلوگرم تریاک با اعمال ماده ۳۸ قانون اصلاح به تحمل ۱۵ سال حبس و سپس مدت ده سال حبس مورد حکم به مدت پنج سال تعلیق شده است. خلاصه اعتراض و وجهات قانونی آن آقای دادیار اجرای احکام به شرح صورت جلسه مورخ ۱۳۹۳/۰۷/۰۹ نسبت به تعلیق مجازات متهم اعتراض نموده است. ریاست محترم دیوان عالی کشور حضرت حجت الاسلام والمسلمین حاج آقا کریمی احتراما در ارتباط با پرونده اتهامی ر. به کلاسه بایگانی ۹۳۰۹۹۸۰۹۱۴۵۰۰۵۶۵ موضوع دادنامه شماره ۸۱۶- ۱۳۹۳/۰۷/۰۹ صادره از شعبه چهارم دادگاه انقلاب اسلامی م. به استحضار می رساند: محکوم علیه ر. فاقد سابقه کیفری، بازداشت از تاریخ ۱۳۹۳/۰۶/۱۲ با قرار بازداشت موقت نوع اتهام: نگهداری و در معرض فروش قراردادن ۵/۹۸۰ کیلوگرم تریاک نوع مجازات: تحمل ۱۵ سال حبس با اعمال ماده ۳۸ قانون مبارزه با مواد مخدر و سپس مدت ده سال از حبس مورد حکم به مدت ۵ سال تعلیق شده است. علت ارسال پرونده: آقای دادیار اجرای احکام به شرح صورتجلسه مورخ ۱۳۹۳/۰۷/۲۷ نسبت به تعلیق مجازات متهم اعتراض نموده اند. گردش کار: در پی وصول گزارشاتی چند از سوی مخبرین دایر بر این که شخصی به نام ر. قصد فروش ۶ کیلوگرم تریاک را دارد لذا ظاهرا با انجام معامله صوری دو تن از مخبرین با ر. در حین انجام معامله مأمورین وارد مغازه متهم شده است و پنج بسته تریاک مجموعا به وزن تقریبی ۶ کیلوگرم که داخل یک کیسه برنج قرار داشته کشف و ضبط می گردد صاحب مغازه (ر.) به همراه ح. (واسطه معامله) دستگیر می شوند (ص۱) در تحقیقات اولیه ر. در نزد مأمورین اتهام انتسابی را انکار می نمایند و بیان داشته اند (...بنده تازه مغازه را باز کرده بودم که فردی به نام ر. با رفیقش به داخل مغازه من آمدند و همراه آن ها یک کیسه برنج بود گفتند می خواهیم معامله ای انجام بدیم و شیرینی تو هم محفوظ می باشد بعد از گذشت ۵ دقیقه مأمورین به داخل مغازه آمدند ... بنده هیچ اطلاعی ندارم و تازه می خواستیم با هم در مورد موادها (مواد) صحبت کنیم که مأمورین آمدند و ما را دستگیر کردند) (ص۲). ح. دیگر متهم دستگیر شده نیز چنین بیان نموده اند (حدودا ۲۰ دقیقه داخل مغازه نشسته بودم که هم آقای ر. آمد و تو هم ع. چند بار دم در رفتند و برگشتند و بعد یک دفعه با یک کیسه ر. آمد تو هم زمان ع. هم با ایشان بلند شد آمدند داخل مغازه و مأمورین رسیدند( ص۳). صورت جلسه تحویل و آزمایش نوع مواد مخدر مکشوفه به انبار اخذ و ضم سابقه گردیده است.( ص۷ )پرونده به دادسرا ارسال می گردد ر. در دادسرا اتهام انتسابی را انکار می نمایند و در مقام دفاع در بازپرسی اعلام داشته اند (من روحم از جریان خبر ندارد یک فرد سیاه بود با ح. به مغازه من آمد چون شمع موتورشان خراب شده بود آچار گرفت و رفتن ... بعد یک ماشین آمد و کیسه ای به رفیق ح. داد و جلو مغازه گذاشت سپس مأمورین آمدند و ما را گرفتند) (ص۱۰-۹ ). ح. نیز اظهارات ر. را تأیید و در مقام دفاع بیان داشته اند (من به مغازه ر. رفتیم چون موتورم شمع آن خراب شده بود آچار گرفتم و دوستم به نام ع. آمد و کیسه ای برنج آورد و داخل مغازه آورد بعد رفت داخل ماشین نشست و رفت سپس چند نفر آمدند و گفتند مأمور هستند و ما را دستگیر کردند. (ص۱۲-۱۱) در تحقیقات مجدد انجام شده از ح. در مقر پلیس نامبرده چنین بیان نموده (در اصل این مواد را ر. از کسی خریداری کرد. درست است که ع.ع.ه را من آوردم ولی هیچ گونه اطلاعی نداشتم از بقیه موضوع من فقط در این وسط مورد سوء استفاده قرار گرفتم...) (ص۱۷ ). در تحقیقات مجدد انجام شده در دادسرا ح. به طور مشروح جریان معامله تریاک را تشریح و اعلام داشته اند (با فردی به نام ع.ع. در چ. آشنا شدم ... پیام داد که مقدار حدود ۸ کیلو تریاک برای یک نفر می خواهد گفتم ندارم... اما یک هفته ای بود تقاضا را تکرار می کرد... تا این که موضوع را با شخصی به نام ر. طرح کردم ر. به یک نفر زنگ زد ... قرار شد بعد از افطار با ح. سراغ آن نفر برویم که او را شناختم همین آقا ر. بوده ر. به من گفت آن نفر مطمئن است گفتم بله... گفت با هم بیایید و من او را ببینم می شناسم. سپس من و ع. همان شب به مغازه ر. رفتیم و صحبت کردن... سپس ر. بیرون از مغازه رفت و یک کیسه برنج آورد داخل مغازه گذاشت و ع. رفت کیسه را نگاه کرد ... در این هنگام مأمورین رسیدند) (ص۲۱-۱۹). ر. تعلق مواد و انجام معامله با افراد و مخبرین را انکار می نمایند( ص۲۱) احد از مأمورین در تاریخ ۱۳۹۳/۰۴/۲۳ در بازپرسی حاضر و نحوه کشف مواد و دستگیری متهمین را تشریح می نمایند (ص۸). نتیجه آزمایش مواد از آزمایشگاه و اصل و نوع مواد مکشوفه را تریاک اعلام شده (ص۳۱) در تاریخ ۱۳۹۳/۰۵/۰۹ سرکار سرگرد م. سرپرست تیم کشف کننده مواد در معیت دو تن از مخبرین در بازپرسی حاضر و به طور مشروح نحوه انجام معامله و دستگیری متهمان و کشف مواد را تعریف و در صورت جلسه منعکس نموده اند (ص۳۴-۳۲). سرانجام آقای بازپرس در تاریخ ۱۳۹۳/۰۵/۲۷ قرار مجرمیت ر. به اتهام در معرض فروش قرار دادن ۵/۹۸۰ کیلوگرم تریاک و ح. به اتهام معاونت در اتهام مذکور صادر و پرونده با صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست به دادگاه ارسال می گردد (ص۴۰-۳۸) درجلسه مورخ ۱۳۹۳/۰۷/۰۹ در دادگاه متهم در معیت وکیل خود حاضر و درمقام دفاع از خود سرانجام ضمن اذعان و اقرار به اتهام انتسابی چنین بیان می دارند (نه کسی خرید و نه کسی فروخت و نه پولی رد و بدل شد) من واسطه فروشنده بودم و ح. واسطه خریدار که مخبر بود من زنگ زدم به آن فرد مواد را با ماشین آورد و ایستاده بود که ح. و آن فرد که معلوم شد مخبر است جنس را دید. ح. خریدار را می شناخت کیسه را باز کرد و نشان داد بار اولم بود سه تا بچه دارم و پدر و مادر پیری که مخارج آنها را هم می دهم ... تحت تأثیر حرفهای ح. ... زنگ زدم جنس را آورد از ترس بود که اول واقعیت را نگفتم ) (ص۶۳ )دادگاه پس از استماع اظهارات و مدافعات متهم و وکیل ایشان به شرح رأی معترض عنه حکم متهم را صادر می نمایند.( ص۶۶) نظریه عضو معاون با عنایت به این که اولا دادگاه بدوی با اجازه حاصله از ماده ۳۸ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مجازات قانونی موضوع اتهام محکوم علیه (حبس ابد) را به ۱۵ سال تخفیف و تقلیل داده اند. بدیهی است با تغییر درجه مجازات از درجه یک به درجه سه عملا زمینه تعلیق مجازات قانونی حکم میسر گردیده است. در ثانی، عرفا خرید و فروش ۵ کیلوگرم تریاک در زمره معاملات و قاچاق عمده مواد قرار نمی گیرد. ثالثا، بخشنامه استنادی نیز صریحا درارتباط با اعمال عفو محکومان مواد مخدر بوده، لذا در مورد شرایط تخفیف و تعلیق مجازات که پروسه خاصی در قانون برای آن پیش بینی شده است را شامل نمی گردد. بناء علی هذا، بنا به مراتب فوق بر اقدام دادگاه صادر کننده رأی، از این حیث ایرادی وارد نبوده است و نهایتا عقیده به رد اعتراض و تأیید دادنامه معترض عنه دارم. عضو معاون دیوان عالی کشور

رأی شعبه دیوان عالی کشور

در خصوص اعتراض دادیار محترم اجرای احکام انقلاب اسلامی حوزه قضایی م. نسبت به دادنامه شماره ۸۱۶- ۱۳۹۳/۰۷/۰۹ صادره از شعبه چهارم دادگاه انقلاب اسلامی م. ملاحظه می شود ر. در رابطه با نگهداری و در معرض فروش قرار دادن مقدار ۵/۹۸۰ کیلوگرم تریاک به مجازات تحمل ۱۵ سال حبس با احتساب ایام بازداشت قبلی محکوم گردیده که مدت ۱۰ سال از حبس وی به مدت ۵ سال توسط دادگاه محترم مورد تعلیق قرار گرفته است. با توجه به مجموع محتویات پرونده و ملاحظه نظریه قضات محترم دیوان عالی کشور رأی مرقوم برابر مقررات صادر گردیده و دراجرای ماده ۳۲ قانون مبارزه با مواد مخدر تأیید می گردد.

رئیس شعبه اول دیوان عالی کشور- مستشار

حسین کریمی- محمد افرا