رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال بخشنامه شماره ۳۰۰۵۷۰؍۱۵ مورخ ۱۹؍۱۲؍۹۶ وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری
رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال بخشنامه شماره ۳۰۰۵۷۰؍۱۵ مورخ ۱۹؍۱۲؍۹۶ وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| موضوع | ابطال بخشنامه شماره ۳۰۰۵۷۰؍۱۵ مورخ ۱۹؍۱۲؍۹۶ وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری |
| کلاسه پرونده | ۹۸۰۳۹۸۲ |
| تاریخ رأی | يکشنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۹ |
| شماره دادنامه | ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۱۴۶۷ |
هیأت تخصصیاستخدامی
شاکی :آقای ابومحمد عسگرخوانی با وکالت آقایان سیدعادل حیدری و علی حمزهپور
طرف شکایت :وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
قائم مقام وزیر و رییس مرکز هیأت های امنا و هیأت های ممیزهوزارت علوم، تحقیقات و فناوری طی بخشنامه نامه مورد شکایتخطاب به دبیران هیات امناء دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی ، متنی را به عنوان اصلاحیه مواد ۹۶ ، ۹۷ و ۹۸ آیین نامه استخدامی اعضای هیأت علمیدرباره بازنشستگی اساتیداعلام داشته که مورد اعتراض شاکی قرار گرفته و تقاضای ابطال آن را نموده است .
متن مقرره مورد شکایت
دبیران محترم هیأت های امنای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی وابسته به وزارت متبوع و وابسته به دستگاه های اجرایی
با سلام و احترام ، حسب اختیار وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات(موضوع ماده واحده مصوب جلسه ۲۲۷ مورخ ۲۸؍۴؍۱۳۹۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بند ج ماده ۲ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری مصوب ۱۸؍۵؍۸۳ مجلس شورای اسلامی)اصلاحیه مواد ۹۶، ۹۷ و ۹۸ آیین نامه استخدامی اعضای هیئت علمی درباره بازنشستگی اعضای هیئت علمی به شرح ذیل ایفاد می شود. خواهشمند است دستور فرمایید ضمن اطلاع رسانی به اعضای هیئت علمی، موضوع به استناد مفاد ماده ۲ آیین نامه داخلی هیئت های امنا، در دستور کار کمیسیون دائمی و هیئت امنا قرار گیرد.
اصلاحیه مواد ۹۶ ، ۹۷ و ۹۸ آیین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی
ماده ۹۶ : مؤسسه مکلف است عضو خود را با توجه به مرتبه علمی آنان به شرح ذیل ، بدون نیاز به وصول درخواست عضو ذی نفع ، بازنشسته نماید.
۱-۹۶: مربی آموزشیار / مربی پژوهشیار ، با ۳۰ سال سابقه خدمت یا سن ۶۵ سال.
۲-۹۶: مربی آموزشی / مربی پژوهشی ، با ۳۰ سال سابقه خدمت یا سن ۶۵ سال.
۳-۹۶: استادیار آموزشی / استدیار پژوهشی ، با ۳۰ سال سابقه خدمت یا سن ۶۵ سال.
۴-۹۶: دانشیار آموزشی / دانشیار پژوهشی ، با سن ۶۵ سال.
۵-۹۶: استاد آموزشی / استاد پژوهشی ، با سن ۶۵ سال.
تبصره ۱ : سابقه خدمت مندرج در ردیف های ۱ تا ۳ و سن بازنشستگی مندرج در ردیف های ۴ و ۵ این ماده برای آن دسته از اعضای هیأت علمی که در پنج سال منتهی به احراز شرایط بازنشستگی عضو هیأت علمی نمونه کشوری برگزیده شده باشند ، در صورت درخواست عضو ذی نفع و تأیید دانشکده محل خدمت وی، با تصویب سالانه هیأت امنای ذی ربط تا سه سال قابل افزایش است.
تبصره ۲ : در موارد خاص، بازنشستگی اعضای موضوع بندهای ۴ و ۵ این ماده، بدون رعایت شرط سنی مندرج در بندهای یاد شده و با داشتن حداقل ۳۰ سال سابقه خدمت، با پیشنهاد رئیس مؤسسه همراه با ارسال گزارش فعالیت های آموزشی و پژوهشی و تأیید وزیر، بدون نیاز به اخذ تقاضای بازنشستگی آنان امکان پذیر است.
ماده ۹۷ : مؤسسه می تواند اعضای خود را که بر اساس شرایط مندرج در بندهای ۴ و ۵ ماده ۹۶ با داشتن حداقل ۳۰ سال سابقه خدمت همچنان واجد شرایط ادامه خدمت هستند در صورت تقاضای آنان بازنشسته کند.
ماده ۹۸ : ایثارگران تابع قوانین، ضوابط و مقررات خاص خودند. در صورت پیش بینی نشدن ضوابط و مقررات خاص ، ایثارگران، همچون سایر اعضای هیأت علمی، تابع ضوابط و مقررات آیین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی خواهند بود.
قائم مقام وزیر و رییس مرکز هیأت های امنا و هیأت های ممیزه
دلایل وکلای شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :مقرره مورد شکایت به جهات زیر مغایر با قانون است: الف) بند (ب) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه بر استقلال استخدامی هیأت امنای دانشگاهها که مورد تأیید وزارت علوم یا بهداشت است دلالت دارد. ب) ماده واحده تفویض اختیار بررسی ضوابط بازنشستگی اساتید دانشگاه ها مصوب جلسه ۲۷۷ مورخ ۲۸؍۰۴؍۱۳۹۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی دلالت بر ایجاد رویه در خصوص ضوابط مربوطه از سوی وزارت علوم و بهداشت می باشد. ج) بخشنامه شماره ۲۷۳۲۹؍۱۵ مورخ ۲۷؍۱۲؍۱۳۹۰ از سوی وزارت علوم در مقام وحدت رویه و جهت طرح و تصویب به هیأت های امنا ابلاغ شده است.به دلیل آنکه بخشنامه موصوف مستند به بند (ب) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه قانونی شده است و توجها به اینکه اعتبار قانون برنامه تا ۵ سال (پایان سال ۱۳۹۴) بوده است مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۹۴ تصویب کرد که اجرای برنامه پنجم تا پایان سال ۱۳۹۵ ادامه داشته باشد و بدین ترتیب اجرای بخشنامه بازنشستگی تا پایان سال ۱۳۹۵ اعتبار قانونی یافت. در حالیکه وزارت علوم در مورخ ۱۹؍۱۲؍۱۳۹۶ (یکسال پس از مضی فرجه اعتبار قانونی) اقدام به اصلاحیه مواد ۹۶ ، ۹۷ و ۹۸ آئین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی که ناظر به بازنشستگی آنان نموده است. در صورتیکه این امر فاقد جواز قانونی است چرا که اصلاح پس از ختم مدت اعتبار آئین نامه امکان قانونی ندارد و نیز اصلاحیه نباید عطف به ما سبق شود.
خلاصه دفاع طرف شکایت:وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به موجب لایحه شماره ۱۳۵۲۲۶؍۷۵؍۷ مورخ ۵؍۷؍۱۳۹۹ بیان کرده: مطابق ماده ۱۰ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت متبوع، دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند و مطابق ضوابط و آیین نامه های خاص مالی، معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی که به تصویب هیأت امنا و تایید وزیر می رسد اداره می شوند و نیز شاکی در دادخواست تقدیمی دانشگاه تهران را مخاطب قرار داده و وزارت علوم طرف شکایت نمی باشد.
پرونده در هیأت تخصصی استخدامی مطرح و مورد رسیدگی قرارگرفت و به اتفاق آراء بخشنامه مورد شکایت قابل ابطال تشخیص داده نشد و بنابراین با استعانت از خداوند متعال و به استناد بند ب ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در مورد آن به شرح زیر رأی صادر می شود.
رأی هیات تخصصی استخدامی
با توجه به اینکهاولابه موجب ماده واحده " تفویض اختیار بررسی ضوابط بازنشستگی اساتید دانشگاه ها و موسسات و مراکز آموزش عالی به وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی" موضوع جلسه شماره ۲۲۷ مورخ ۲۸؍۴؍۱۳۹۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی مقرره شده : بر اساس راهکار موضوع بند ب ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و به منظور ایجاد وحدت رویه در خصوص ضوابط بازنشستگی اساتید دانشگاه ها و موسسات و مراکز آموزش عالی، بررسی و تصمیم گیری در خصوص این ضوابط در اختیار وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفته تا پس از مشورت با هیأت امنای مرکزی وزارتین علوم و بهداشت، ضوابط مذکور به دانشگاه ها و موسسات و مراکز آموزش عالی جهت اجرا ابلاغ شود.ثانیاموضوع بند ب ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه مصوب سال ۱۳۸۹ در ماده ۱ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب سال ۱۳۹۵ مورد تاکید و تکرار قرار گرفته است و در حقیقت حکم بند ب ماده ۲۰ قانون مذکور به موجب قانون موخر دائمی تلقی می شود و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز مبنی بر تفویض اختیار تصمیمگیری در خصوص ضوابط بازنشستگی اساتید دانشگاه ها به وزارتین علوم و بهداشت کماکان پابرجا می باشد ،ثالثابخشنامه مورد شکایت خطاب به دبیران هیأت امنای دانشگاه های تابعه وزارت علوم می باشد که از آن ها خواسته شده تا مقرره مورد شکایت را در دستور کار کمسیسون دائمی هیأت امنا قرار دهند فلذا در هر دانشگاه پس از تصویب هیات امناء آن دانشگاه جنبه اجرایی پیدا می نماید و از این حیث منطبق با ماده ۱ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب سال ۱۳۹۵ می باشد، فلذا مغایر با قانون و خارج از حدود اختیارات نبوده و قابل ابطال نمی باشد و رأی به رد شکایت صادر می شود .این رأی مستند به بند ب ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می باشد.
رضا فضل زرندی
رئیس هیات تخصصی استخدامی
کدمنبع: 14016