رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۰۴۹ ،کلاسه پرونده: ۹۸۰۳۷۸۹)

رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال ماده ۷ آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد ورودی سال ۱۳۹۷ و ما بعد مصوب شورای آموزشی دانشگاه شهید بهشتی

مرجع صادر کننده	هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری
موضوع	ابطال ماده ۷ آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد ورودی سال ۱۳۹۷ و ما بعد مصوب شورای آموزشی دانشگاه شهید بهشتی
کلاسه پرونده	۹۸۰۳۷۸۹
تاریخ رأی	شنبه ۱۱ ارديبهشت ۱۴۰۰
شماره دادنامه	۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۰۴۹

هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

شاکی : خانم زهرا نظام آبادی فرزند هاشم

طرف شکایت : دانشگاه شهید بهشتی

موضوع شکایت و خواسته : ابطال ماده ۷ آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد ورودی سال ۱۳۹۷ و ما بعد مصوب شورای آموزشی دانشگاه شهید بهشتی

وکیل شاکی دادخواستی به طرفیت دانشگاه شهید بهشتی به خواسته ابطال ماده ۸ آیین نامه دوره کارشناسی ورودی ۹۷ و ما بعد به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد:

ماده۷: آموزش رایگان برای هر دانشجو در هر دوره تحصیلی صرفا یکبار و در یک رشته تحصیلی امکان پذیر است.

تبصره ۱: دانشجویان مشمول آموزش رایگان در دانشگاه در صورت حذف اضطراری، غیبت غیر موجه در کلاس، و یا امتحان درس و عدم کسب نمره قبولی در هر درس، برای انتخاب مجدد همان درس، موظف به پرداخت هزینه مربوط طبق مصوبه هیأت امنای دانشگاه است.

تبصره ۲: در صورتی که درس و یا انتخاب آن اختیاری باشد و انتخاب مجدد همان درس برای دانشجو مقدور نباشد دانشجو می تواند ضمن پرداخت هزینه، گروه و واحد آموزشی از برنامه درسی مصوب، درس دیگری را انتخاب کند. واحد آموزشی لازم است درس جایگزین آن درس مردودی را قبل از انتخاب واحد هر نیمسال تحصیلی به مدیریت خدمات آموزشی دانشگاه اعلام نماید.

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت

مطابق ماده ۷ لایحه قانونی اصلاح مواد ۷ و ۸ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیلی اطفال و جوانان ایرانی مصوب ۱۳۵۸ تحصیل در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی بصورت رایگان و در قبال تعهد حذف برابر مدت تحصیل مورد حکم مقنن قرار گرفته است. بندهای ح، ط و ی ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه نیز بر تحصیل رایگان دانشجویان دوره روزانه دانشگاه ها صحه گزارده و دلیلی بر انصراف آن از تحصیل مجدد در همان دوره ملاحظه نمی گردد.

علاوه بر آن وفق ماده ۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۱۳۸۴ و ماده ۶۰ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، دریافت هرگونه وجهی توسط دستگاه های اجرایی نیاز به حکم قانونگذار دارد.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در آراء متعدد با استناد به قوانین فوق آیین نامه های مشابه را ابطال کرده است. لذا مفاد ماده ۷ آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد ورودی ۱۳۹۷ و ما بعد دانشگاه شهید بهشتی مغایر با قوانین و آراء فوق الذکر است، حکم به ابطال آن مورد استدعاست.

در پاسخ به شکایت مطروحه ، مدیر امور حقوقی دانشگاه شهید بهشتی به موجب نامه ۱۹/۳۴۰/ص مورخ ۱۶/۲/۱۳۹۹ بطور خلاصه چنین پاسخ داده است :

مقرره مذکور در راستای الزامات تعیین شده از سوی سازمان سنجش آموزش کشور مبنی بر اخذ شهریه از دانشجویانی که قبلا در همان مقطع تحصیلی و یا سایر مقاطع آموزشی از تحصیل رایگان در دانشگاههای دولتی برخوردار بوده اند، به تصویب رسیده است.

متعاقب ابطال تبصره یک بند الف شرایط اختصاصی دفترچه راهنمای شماره ۱ آزمون تحصیلات تکمیلی سال ۱۳۹۶ و بند ۴ قسمت ی دفترچه انتخاب رشته کارشناسی ارشد سال ۱۳۹۶ به موجب دادنامه ۱۱۴۴ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که موضوع پرونده مطروحه نیز می باشد، مکاتبات لازم با واحدهای مختلف دانشگاه صورت گرفته و عملا ماده ۷ آیین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد نا پیوسته دانشجویان ورودی سال ۱۳۹۷ و ما بعد فاقد جنبه اجرایی می باشد. لذا موجبات رسیدگی به شکایت مطروح منتفی شده است و مستند به ماده ۸۵ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری، رد درخواست شاکی را تقاضا می نماید.

ادعای مغایرت مصوبه با شرع مقدس مطرح نشده است.

نظر هیأت تخصصی: با توجه به اتفاق نظر اعضای هیأت تخصصی بر رد شکایت به شرح آتی اقدام به صدور رأی می گردد:

رأی هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

در خصوص درخواست ابطال ماده ۷ آیین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد ورودی سال ۱۳۹۷ و ما بعد، مصوب شورای آموزشی دانشگاه شهید بهشتی، همچنانکه در رأی شماره ۱۷۴۶ مورخ ۱۸/۱۱/۱۳۹۹ هیأت عمومی آمده است، مطابق ماده ۷ لایحه قانونی اصلاح مواد ۷ و ۸ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی، مصوب ۱۳۵۸، تحصیل در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی داخل کشور به صورت رایگان و در قبال تعهد خدمت برابر مدتی که از تحصیل رایگان استفاده کرده اند، مورد حکم مقنن قرار گرفته و پرداخت شهریه در فرضی اعمال می شود که کسی مایل به تحصیل رایگان نباشد. بنا به مراتب اخذ وجه در قبال حذف و غیبت غیر موجه و عدم کسب نمره قبولی در هر درس موجب انتفای حکم فوق الذکر قانون گذار نمی شود و در فرضی که مطابق ماده مورد اعتراض، دانشجو بدون عذر موجه اقدام به حذف اضطراری یا غیبت نمود و یا در درس نمره قبولی را کسب ننموده است، چون مطابق ماده ۷ لایحه قانونی پیش گفته از تحصیل رایگان برخوردار شده و خود با حذف یا غیبت غیر موجه و یا عدم کسب نمره، طبق قاعده اقدام علیه خود اقدام کرده است. بنابراین ماده مورد اعتراض دامنه شمول حکم مقنن را محدود و مضیق نکرده است. با توجه به مراتب مذکور مستندا به بند (ب) ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. این رأی ظرف بیست روز از تاریخ صدور، از سوی رئیس دیوان یا ده نفر از قضات دیوان قابل اعتراض است. /ت

ذبیح اله واحدی

رئیس هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 14240