رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۱۸۸ ،کلاسه پرونده: ۹۹۰۱۵۷۱)

رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ماده ۲ آئین نامه استقرار مدارس و مراکز غیر دولتی در مناطق، نواحی و محلات و شماره ۶۱/ت ۵۵۲۷۳ه مورخ ۵/۱۱/۱۳۹۸

مرجع صادر کننده	هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری
موضوع	ماده ۲ آئین نامه استقرار مدارس و مراکز غیر دولتی در مناطق، نواحی و محلات و شماره ۶۱/ت ۵۵۲۷۳ه مورخ ۵/۱۱/۱۳۹۸
کلاسه پرونده	۹۹۰۱۵۷۱
تاریخ رأی	دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۰
شماره دادنامه	۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۱۸۸

هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

شاکی :موسسه شهر زبان بستاک

طرف شکایت :هیأت وزیران

موضوع شکایت و خواسته :ماده ۲ آئین نامه استقرار مدارس و مراکز غیر دولتی در مناطق، نواحی و محلات و شماره ۶۱/ت ۵۵۲۷۳ه مورخ ۵/۱۱/۱۳۹۸

شاکی دادخواستی به طرفیتهیأت وزیرانبه خواستهماده ۲ آئین نامه استقرار مدارس و مراکز غیر دولتی در مناطق، نواحی و محلات و شماره ۶۱/ت ۵۵۲۷۳ه مورخ ۵/۱۱/۱۳۹۸به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد :

ماده۲: تشخیص نیاز هر محله یا منطقه به مدارس یا مراکز آموزشی و پرورشی غیر دولتی و صدور مجوز استقرار آنها، به پیشنهاد شورای نظارت شهرستان یا منطقه و تأیید نهایی آن با شورای نظارت استان است.

تبصره۱- در صورت اعتراض موسسان در این خصوص، موضوع در شورای نظارت بالاتر قابل طرح و رسیدگی است.

تبصره۲: شعاع دسترسی و حد فاصل مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیر دولتی با یکدیگر و با مدارس دولتی، براساس دوره های تحصیلی و جنسیت دانش آموزان و سایر موارد مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط شورای سیاست گذاری تهیه و تصویب و به تأیید وزیر آموزش و پرورش می رسد.

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت

ماده ۲ مغایرت کامل با فصل نهم اصل ۴۴ قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی (از جمله مواد ۶۳ الی ۴۵) در رابطه با تسهیل صدور مجوز و اصول رقابت داشته زیرا طبق فصل نباید ساز و کار طوری باشد که مانع از ورود رقیب جدید به بازار کار شده و بازار ارائه خدمات به دلیل اشباع بدون بازار محدود گردد.

خلاصه مدافعات طرف شکایت

۱- به صراحت تبصره ۲ بند ج ماده ۳ قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی فعالیت های حوزه آموزشی از شمول این قانون خارج شده اند.

۲- با توجه به تعریف موضوع بند ث ماده ۱ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار، موضوع تأسیس مراکز آموزش اساسا از دایره فعالیت های اقتصادی خارج است.

۳- به استناد ماده ۲ قانون مربوط تأسیس مراکز آموزش غیر دولتی، در صورت مطابقت و اهداف، ضوابط و دستورالعمل های عمومی وزارت آموزش و پرورش و امکان پذیر است وفق تبصره ۱ این ماده تنها مرجع صدور مجوز آموزشگاه زبان خارجی و به استناد مصوبه ۴۲۲ شوراهای انقلاب فرهنگی مورخ ۱۶/۴/۷۷ و مصوبه حلسه ۶۹۹ شورای عالی آموزش و پرورش مصوب ۲۸/۱۱/۱۳۸۲ وزارت آموزش و پرورش است.

پرونده شماره ه ع / ۹۹۰۱۵۷۱ مبنی بر درخواست ابطال ماده (۲) آیین نامه استقرار مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف به شماره ۶۱/ت۵۵۲۷۳ه مورخ ۰۵/۰۱/۱۳۹۸، در جلسه مورخ ۲۴/۰۳/۱۴۰۰ هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی مورد رسیدگی قرار گرفت و اعضا به اتفاق آرا به شرح ذیل مبادرت به صدور رأی نمودند:

رأی هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی

نظر به اینکه اولا: مطابق ماده (۲) قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی: مدرسه، مرکز پرورشی و مرکز آموزشی غیردولتی توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی (موسسات آموزشی - شرکت تعاونی آموزشی - نهادهای عمومی غیردولتی با کارکردهای فرهنگی و آموزشی) یا مشارکت آن ها با دولت مطابق اهداف، ضوابط و دستورالعمل های عمومی وزارت آموزش و پرورش در داخل یا خارج از کشور تحت نظارت وزارت مذکور براساس این قانون تأسیس و اداره می شود ... که بر پایه تبصره (۱) همین ماده: تنها مرجع صدور مجوز فعالیت آموزشگاه علمی آزاد و آموزشگاه زبان خارجی، جهت آموزش افراد زیر بیست سال و مراکز آموزش پیش دبستانی (به استناد مصوبه جلسه ۴۲۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی مورخ ۱۶/۰۴/۱۳۷۷ و مصوبه جلسه ۶۹۹ شورای عالی آموزش و پرورش مصوب ۲۸/۱۱/۱۳۸۲)، وزارت آموزش و پرورش و مرجع صدور مجوز فعالیت های آموزشی آزاد در قالب دوره های فراگیری مهارت های آموزشی شغلی به استناد ماده (۵) مصوبه جلسه ۴۸۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی و ماده (۱۱۱) قانون کار مصوب ۲۹/۰۸/۱۳۶۹ و اصلاحات بعدی آن، سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور می باشد. ثانیا: به موجب ماده (۳) قانون اخیرالذکر: به منظور سیاستگذاری، برنامه ریزی، ساماندهی و نظارت بر اجرای این قانون، شورای سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت مرکزی و شورای نظارت استانی، شهرستانی و منطقه ای جهت نظارت بر مدارس و مراکز آموزشی یا پرورشی غیردولتی تشکیل می شود . ثالثا: وفق ماده (۵) قانون مذکور، وظایف و اختیارات شورای سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت مرکزی احصا شده که از جمله آن ها تأیید صلاحیت متقاضیان تأسیس مدرسه یا مرکز غیردولتی، صدور مجوز تأسیس مدرسه یا مرکز غیردولتی در داخل و خارج از کشور و نظارت بر عملکرد آن ها می باشد. رابعا: برابر ماده (۳۱) قانون موصوف: آیین نامه استقرار مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف، ظرف مدت سه ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون با پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیئت وزیران می رسد که بر این اساس آیین نامه استقرار مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف در سال ۱۳۹۸ به تصویب هیئت وزیران رسیده است و ترتیباتی برای تأسیس مدارس و مراکز غیردولتی از جمله تعیین حدفاصل استقرار مدارس از یک دیگر وضع شده و بنابراین ماده مورد شکایت در چارچوب مقررات قانونی به تصویب رسیده است. خامسا: به صراحت تبصره (۲) بند ج ماده (۳) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب سال ۱۳۸۷، فعالیت های حوزه سلامت، آموزش و تحقیقات و فرهنگ از شمول قانون مزبور خارج شده اند. سادسا: براساس بند ث ماده (۱) قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار مصوب سال ۱۳۹۰: کسب و کار به هر نوع فعالیت تکرارشونده و مشروع اقتصادی از قبیل تولید، خرید و فروش کالا و خدمات به قصد کسب منافع اقتصادی اطلاق می شود در حالی که مستند به ماده (۱) قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی، هدف از وضع این قانون، ارتقای جایگاه نظام تعلیم و تربیت و ارتقای کمی و کیفی مدارس دولتی بوده و از این رو تأسیس مراکز آموزشی تخصصا از شمول مقررات مربوط به حوزه کسب و کارها و تسهیل صدور مجوزها خارج می باشد.

بنا به مراتب فوق مصوبه مورد شکایت مغایرتی با قوانین و مقررات مذکور نداشته و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع نبوده و قابل ابطال نمی باشد. این رأی به استناد بند (ب) ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا ۱۰ نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.

غلامرضا مولابیگی

رئیس هیئت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی

دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 14399