رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۱۴۷)

رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال ماده واحده در خصوص چگونگی اخذ هزینه تبلیغات محیطی سالیانه از تابلوهای منصوب صنفی در شهر تهران مصوب ۱۷/۲/۱۳۸۵ به شماره ۲۳۱

مرجع صادر کننده	هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری
موضوع	ابطال ماده واحده در خصوص چگونگی اخذ هزینه تبلیغات محیطی سالیانه از تابلوهای منصوب صنفی در شهر تهران مصوب ۱۷/۲/۱۳۸۵ به شماره ۲۳۱
کلاسه پرونده	ه ع / ۹۰/۹۷۳ و ۸۸/۶۶۹
تاریخ رأی	شنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۶
شماره دادنامه	۱۴۷

هیأت تخصصی عمران، شهرسازی و اسناد

شماره پرونده : ه ع / ۹۰/۹۷۳ و ۸۸/۶۶۹ دادنامه : ۱۴۷ تاریخ : ۱۹/۷/۹۶

شاکی : شرکت بیمه رازی با مدیریت آقای یونس مظلومی ( مدیر عامل ) و محمدرضا گنجی ( رئیس هیات مدیره ) با وکالت خانم ها سمیه نوری خانقاه و سیمین سوداگری

طرف شکایت : شورای اسلامی شهر تهران

موضوع خواسته : ابطال ماده واحده در خصوص چگونگی اخذ هزینه تبلیغات محیطی سالیانه از تابلوهای منصوب صنفی در شهر تهران مصوب ۱۷/۲/۱۳۸۵ به شماره ۲۳۱

متن مصوبه مورد شکایت

ماده واحده :

به شهرداری تهران اجازه داده می شود از ابتدای سال ۱۳۸۵ از هر نوع تابلو ، پیکره یا سازه ای که به نحوی از انحاء جهت معرفی کالا ، کاربردی (صنف) و ارائه هر نوع کالا و خدمات و یا به منظور انتقال پیام مشخصی در محدوده قانونی و حریم شهر تهران نصب و در معرض دید عموم قرار داده می شود اعم از افقی ، عمومی ، مستقر بر روی بام (صنفی) ایستاده یا پایه، مستقل ، متحرک ، الکتریکی نوشته بر پارچه یا شیشه و امثالهم نسبت به دریافت هزینه تبلیغات محیطی بر اساس جداول پیوست شماره (۱) و (۲) که جزء لاینفک این مصوبه و ممهور به مهر شورای اسلامی شهر تهران است بر اساس بندهای به شرح ذیل اقدام نماید :

الف - میزان هزینه دریافتی تبلیغاتی محیطی به مأخذ قبل خواهد بود .

ب - موارد ذیل از شمول این مصوبه مستثنی می باشند و حسب مورد شامل سایر مصوبات مربوط خواهند بود .

۱- انواع بیلبوردها و تابلوهای تبلیغاتی

۲-تابلوهای منصوب بر پیکره پل های هوایی و مستقر بر روی بام (غیر صنفی)

۳- تبلیغات منصوب در پایانه های ریلی ، زمینی و هوایی که بر بدنه واحد صنفی خاصی نصب نشده باشد .

۴- تابلوهای منصوب بر پیکره ایستگاه های اتوبوس شهری و استندها

۵- تبلیغات طراحی شده بر بدنه اتوبوس های شهری

۶- تبلیغات منصوب بر سردرب سینماها ، سالن های تئاتر و استادیوم های ورزشی

ج - هرگونه تبلیغ بر فضاهای تبلیغات محیطی فوق الذکر نیازمند اخذ مجوز از ستاد نظارت بر تبلیغات محیطی شهر تهران می باشد .

د- کلیه صاحبان کالا و خدمات و تولید کنندگان داخلی و خارجی که تمایل دارند از فضاهای تبلیغات محیطی تابلوهای منصوب صنفی استفاده نمایند می بایست نسبت به اخذ مجوز تجمیع مساحت فضای تبلیغاتی خود در مناطق بیست و دو گانه شهر تهران از سازمان زیباسازی شهرداری اقدام نماید . بدیهی است اخذ هزینه تبلیغات محیطی استفاده از تابلوهای منصوب صنفی در مناطق یاد شده بر اساس جدول شماره دو (۲) پیوست این مصوبه می باید صورت پذیرد .

تبصره یکم - هزینه تبلیغات محیطی تابلوهای منصوب صنفی محصولات و کالاهای تولید داخلی تحت لیسانس خارجی یک و نیم (۵/۱) برابر و برای محصولات خارجی دو و نیم (۵/۲) برابر بر اساس جدول شماره دو (۲) پیوست این مصوبه و تا سقف تعرفه های مصوب سال ۱۳۸۴ (تعرفه های قدیم) می باشد .

تبصره دوم - کلیه تابلوهای منصوب در نقاط ویژه واقع در محدوده شهر تهران به شرح بندهای ذیل مشمول پرداخت پنجاه درصد (۵۰%) مازاد نسبت به تعرفه های مندرج در جدول شماره دو (۲) پیوست این مصوبه و حداکثر تا سقف تعرفه های مصوب سال ۱۳۸۴ می باشند.

۱- میادین - هفتم تیر ، رازی ، دوم صادقیه ، انقلاب ، امام حسین (ع) ، امام خمینی ، شوش ، رسالت ، تجریش ، قدس ، ولی عصر ، ونک ، اول تهران پارس

۲- خیابانهای - جمهوری حد فاصل خیابان کارگر تا چهار راه فردوسی ، شیراز ، ملاصدرا ، بنی هاشم ، صابونیان ، شوش ، امیرکبیر ، اطراف سه راه امین حضور ، یافت آباد شرقی ، بازار دوم نازی آباد و اطراف پل سید خندان

۳- بزرگراه ها - همت ، حد فاصل پل های فجر تا اشرفی اصفهانی ، مدرس ، حد فاصل میدان هفتم تیر تا خیابان ولی عصر ، چمران ، حد فاصل خیابان ولی عصر تا میدان توحید و طول شیخ فضل الله نوری

ز- تابلوهای به شرح موارد ذیل از پرداخت عوارض ( هزینه تبلیغات محیطی ) معاف می باشند .

۱- تابلوهای انتظامی و ترافیکی

۲- تابلوهای موقت شناسنامه ساختمان های در حال احداث بر اساس ضوابط اعلام شده مراجع ذیربط

۳- تابلوهای پارچه ای موقت حاوی پیام های شاد باش ، تسلیت ، اجاره و فروش ابنیه و املاک به تعداد یک عدد واقع در هر ملک حداکثر به مدت یک ماه

۴- تابلوهای هشدار دهنده موقت در مورد ساختمان های در دست احداث و فضاهایی که امکان سقوط مصالح ساختمانی درآنها وجود دارد مشروط بر آنکه کالا یا خدماتی را تبلیغ ننمایند .

۵- پلاک معرف تاسیسات زیر بنایی شهری و اماکن مربوط به آنها نظیر تاسیسات برق ، مخابرات ، گاز و تابلوهای معرف نام مجتمع های مسکونی

۶- تابلوهای منصوب بر سر درب واحدهای دولتی ، نهادهای انقلابی نیروهای نظامی و انتظامی به استثنای شرکت های دولتی، شعب بانکها و موسسات اعتباری

۷- تابلوهای پزشکان ، وکلای دادگستری ، دفترخانه های اسناد رسمی ، دفاتر ازدواج و طلاق ، دفاتر خدمات دولت الکترونیک (مخابرات و گذرنامه و امثالهم) حداکثر و مجموع به مساحت یک متر مربع

۸- تابلوهای منصوب صنفی بر سر درب بنگاه ناشران و فروشندگان کتاب ، نشریات و مطبوعات ، دفاتر مرکزی اتحادیه های صنفی ، سندیکاها ، مجامع امور صنفی ، احزاب ، انجمن ها و مراکز مشارکت های مردمی و تشکل های غیر دولتی ، خیریه ها، موسسات مذهبی ، مراکز فرهنگی ، آموزشی و مهدکودک ها به مساحت حداکثر دو متر مربع به تعداد یک عدد مشروط بر آنکه کالا یا خدمات تجاری خاصی را معرفی و تبلیغ نکرده باشند .

تبصره - در صورتی که مساحت هر یک از تابلوهای موضوع بند (ز) این مصوبه از ضوابط و میزان تعیین شده مجاز تجاوز نماید مشمول پرداخت هزینه تبلیغات محیطی بر مبنای کل مساحت تابلو می گردد .

ح - کلیه واحدهای صنفی مجازند از زمان ابلاغ کتبی میزان هزینه تبلیغات محیطی مربوط به تابلوهای صنفی خود توسط شهرداری های مناطق حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز نسبت به اعلام و ثبت اعتراض خود به سازمان زیباسازی شهرداری تهران (دبیرخانه) اقدام نمایند . سازمان زیباسازی موظف است با هماهنگی مناطق بیست و دو گانه شهرداری تهران نسبت به اعتراضات واصله حداکثر ظرف مدت پانزده روز بررسی و نتیجه را به واحدهای صنفی ( اعتراض کننده ذیربط ) ابلاغ نماید .

ط- شهرداری تهران موظف است نسبت به تدوین و ابلاغ آیین نامه های مورد نیاز کلیه حوزه های اجرایی ذیربط جهت حسن اجرای این مصوبه اقدام نماید .

جدول شماره (۱)

تعیین عوارض تابلوهای منصوب صنفی بر سردرب واحدها ، نما ، پیکره ساختمان ها و یا محوطه بیرونی اماکن

(ماهیانه به ازاء هر متر مربع)

نحوه استقرار / جنس معمولی ، چوبی و فلزی نئون پلاستیک یا هر نوع تابلوی

نور پردازی شده الکتریکی ( دیجیتال ، کامپیوتری و ...)

منصوب بر روی دیوار یا پیکره ساختمان و یا محوطه اماکن ۲% قیمت منطقه ای عرصه ۴% قیمت منطقه ای عرصه ۷% قیمت منطقه ای عرصه

منصوب بر روی پایه ۴% قیمت منطقه ای عرصه ۶% قیمت منطقه ای عرصه ۱۴% قیمت منطقه ای عرصه

منصوب بر روی بام ساختمان ۱۰% قیمت منطقه ای عرصه ۲۰% قیمت منطقه ای عرصه ۴۰% قیمت منطقه ای عرصه

جدول شماره (۲)

جدول تعیین هزینه تبلیغات محیطی تابلوهای منصوب صنفی و کالاهای تولیدی داخلی بر اساس ارزش معاملاتی املاک تهران ، شمیران و شهر ری

محل نصب تابلو/ جنس تابلو فلزی ، نئون پلاستیک ، فلکسی فیس ، رایانه ای ، لیزری ، چند تصویره

روی سر در ورودی و دیوار حیاط ۱۵% آخرین دفترچه مصوب ارزش معاملاتی املاک تهران ، شمیران و شهر ری

روی نمای اصلی و جانبی ساختمان ۲۰% آخرین دفترچه مصوب ارزش معاملاتی املاک تهران ، شمیران و شهر ری

روی پایه داخل محوطه و بام ساختمان ۶۰% آخرین دفترچه مصوب ارزش معاملاتی املاک تهران ، شمیران و شهر ری

• دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت (حسب مورد با تصریح به مغایرت با قانون یا شرع یا خروج از حدود اختیارات)

وفق ماده واحده شورای اسلامی شهر تهران مصوب ۱۷/۲/۸۵ به شهرداری تهران اجازه داده شده است تا " از هر نوع تابلو ، پیکره یا سازه ای که به نحوی از انحاء جهت معرفی کالا ، کاربری ( صنف ) و ارائه هر نوع کالا و خدمات و .. نسبت به دریافت هزینه تبلیغات اقدام نمایند . "

این در حالی است که با تصویب قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از ابتدای سال ۱۳۸۲ برقراری ودریافت هر گونه وجه از جمله مالیات و عوارض اعم از ملی و محلی و ... به موجب قانون موسوم به تجمیع عوارض صورت می پذیرد و کلیه قوانین و مقررات ناظر به برقراری ، اختیار و یا اجازه برقراری و دریافت وجوه به استثناء مواد مندرج در قسمت اخیر ماده مزبور ، از ابتدای سال ۱۳۸۲ لغو شده است .

بنابراین وضع هر گونه عوارض توسط شوراهای اسلامی سراسر کشور خلاف قانون می باشد .

در بند ۲۶ ماده ۷۱ قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱/۳/۷۵ که اشعار دارد شورای شهر می تواند نرخ خدمات ارائه شده توسط شهرداری را تصویب نماید ، در حالیکه اصولا تابلوهای نصب شده بر سر درب اماکن تجاری و اداری و بانکها و دفاتر پزشکان و و کلا و .... مبین معرفی محل استقرار و نوع فعالیت اماکن مذکور در محدوده قانونی شهر می باشند و الزاما متضمن تبلیغاتی در زمینه ارائه خدمات مربوطه نمی باشند . لذا شهرداری در این خصوص ارائه کننده خدمتی به شهروندان نمی باشد تا مجاز به دریافت بهای آن خدمت در اجرای مصوبه شورای اسلامی شهر تهران باشد .

بنا به مراتب معروضه و با عنایت به تجویز قانون اساسی به تدوین قانون و مقررات خاص جهت دریافت هرگونه وجه از اشخاص که منحصرا در صلاحیت قوه مقننه می باشد که مصوبه حاضر را فاقد توجیه قانونی و حقوقی می نماید نقض ماده واحده شورای اسلامی شهر تهران مصوب ۱۷/۲/۱۳۸۵ که منطبق با قانون می باشد مورد استدعاست .

• خلاصه مدافعات طرف شکایت

شورای اسلامی شهر تهران اعلام می دارد: دادنامه های شماره ۴۰۶ و ۴۰۷ مورخ ۳/۶/۱۳۸۷ هیات عمومی دیوان عدالت اداری استنادی شاکی فقط شرکتهای دولتی ، شعب بانکها و موسسات اعتباری را از معافیت عوارض مستثنی کرده و آنرا خارج از حدود اختیارات شورا دانسته و ابطال نموده است و عدم ابطال سایر مندرجات مصوبه موضوع دادنامه مذکور گویای عدم مغایرت آن با قوانین و مقررات است. ضمنا مصوبه مورد شکایت در دو مرحله در تاریخ های ۱۳/۴/۸۵ و ۱۰/۵/۸۵ مورد اصلاح و بازنگری قرار گرفته اند تقاضای رد خواسته شاکی را نموده است .

هیات تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل ، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت بیش از سه چهارم اعضای حاضر به شرح ذیل مبادرت به صدور رأی می نماید.

• رأی هیات تخصصی عمران، شهرسازی و اسناد

الف - طبق بند ۹ ماده ۷۱ قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ و اصلاحیه های بعدی تصویب آیین نامه های پیشنهادی شهرداری پس از رسیدگی به آنها با رعایت دستورالعمل های وزارت کشور و همچنین تصویب مقررات لازم به پیشنهاد شهرداری جهت نوشتن هر نوع مطلب و یا الصالق هر نوع نوشته و آگهی و تابلو بر روی دیوارهای شهر با رعایت مقررات موضوعه و انتشار آن برای اطلاع عموم بر اساس بند ۲۵ ماده مذکور از جمله وظایف و مسئولیتهای شورای اسلامی شهرهاست ، بنابراین مصوبه شماره ۲۳۱ – ۱۷/۲/۱۳۸۵ مبنی بر صدور مجوز جهت نصب هر گونه تابلو بر سر درب واحدهای صنفی توسط شهرداریهای مناطق تهران مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات نیست و به استناد مواد ۱۲ و ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رأی به رد شکایت صادر می شود . این رأی ظرف ۲۰ روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری و یا ۱۰ نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است .

ب – نظر به اینکه در خصوص بند ه مصوبه مورد شکایت قبلا به شرح دادنامه شماره ۲۱۱ مورخ ۲۹/۹/۹۵ هیات تخصصی مبادرت به صدور رای کرده است این قسمت از شکایت شاکی مشمول دادنامه یاد شده می باشد و موجبی برای اظهار نظر مجدد نمی باشد .

جباری

رئیس هیأت تخصصی عمران، شهرسازی و اسناد

دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 11023