رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۱۲۰ ،کلاسه پرونده: ه ع /۹۶/۳۸۲ )
رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره تقاضای ابطال ۱- تبصره ۲ عوارض زیر بنا یک متر مربع واحدهای تجاری و تبصره ۲ عوارض زیر بنا از مصوبه شماره ۲۰۹۶ /ش – ۲۶/۱۰/۹۲ ، ۲- بندهای ۱ و ۶ از مصوبه شماره ۲۰۶۸/ش – ۲۶/۱۰/۹۲ ، ۳- مصوبه شماره ۱۷۹۹/ش – ۲۶/۹/۹۲
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| موضوع | تقاضای ابطال ۱- تبصره ۲ عوارض زیر بنا یک متر مربع واحدهای تجاری و تبصره ۲ عوارض زیر بنا از مصوبه شماره ۲۰۹۶ /ش – ۲۶/۱۰/۹۲ ، ۲- بندهای ۱ و ۶ از مصوبه شماره ۲۰۶۸/ش – ۲۶/۱۰/۹۲ ، ۳- مصوبه شماره ۱۷۹۹/ش – ۲۶/۹/۹۲ |
| کلاسه پرونده | ه ع /۹۶/۳۸۲ |
| تاریخ رأی | دوشنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۷ |
| شماره دادنامه | ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۱۲۰ |
هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد
کلاسه پرونده : ه ع /۹۶/۳۸۲ دادنامه : ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۱۲۰ تاریخ : ۳۰/۵/۹۷
شاکی : آقای علی یوسف زاده
طرف شکایت : شورای اسلامی شهر نیشابور
موضوع شکایت و خواسته : تقاضای ابطال ۱- تبصره ۲ عوارض زیر بنا یک متر مربع واحدهای تجاری و تبصره ۲ عوارض زیر بنا از مصوبه شماره ۲۰۹۶ /ش – ۲۶/۱۰/۹۲ ، ۲- بندهای ۱ و ۶ از مصوبه شماره ۲۰۶۸/ش – ۲۶/۱۰/۹۲ ، ۳- مصوبه شماره ۱۷۹۹/ش – ۲۶/۹/۹۲
- متن مقرره مورد شکایت :
مصوبه شماره ۲۰۹۶/ش – ۲۶/۱۰/۹۲
- عوارض زیر بنای یک متر مربع واحدهای تجاری
تبصره ۲- عوارض زیر بنای مجتمع های تجاری مانند پاساژ ، تیمچه و سرای تا عمق بیست متر بر اساس جبهه اول و مازاد بر ده متر دو سوم قیمت منطقه ای جبهه اول محاسبه می شود.
- عوارض زیر بنا
تبصره ۲- چنانچه بالکن تجاری مساحت بیش از یک سوم یک واحد تجاری ( برابر ضوابط شهرسازی مشروط به دارا بودن ارتفاع حداقل دو و نیم متر ) را داشته باشد ، مشمول پرداخت عوارض حذف پارکینگ و عوارض متعلقه و ضریب طبقه می گردد.
مصوبه ۲۰۶۸/ش – ۲۶/۱۰/۹۲
۱) عوارض مازاد بر تراکم
مستند قانونی : تبصره ۱ ماده ۵۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۳۸۷ و بند ۱۶ ماده ۷۱ و ماده ۷۷ قانون شوراها
کلیه تراکم های احداث بنای طرح های جامع یا تفصیلی به صورت سطح اشغال (۵۰ % ) و عوارض مازاد بر سطح اشغال براساس جدول ذیل محاسبه و وصول خواهد شد.
(جدول شماره ۱) میزان عوارض مازاد بر تراکم (پروانه ساختمانی) جهت کلیه ساختمان ها
کاربری
ضریب میزان عوارض
مسکونی
P ۴۰
تجاری
P ۶۰
انباری ، تجاری
P ۳۰
اداری
P ۴۰
صنعتی
P ۲۰
عوارض ناشی از فروش تراکم مازاد ( افزایش سطح اشغال در ارتفاع ) و سطح بر ضوابط و مقررات طرح تفصیلی علاوه بر عوارض مازاد بر تراکم به شرح جدول شماره ۱ محاسبه و وصول خواهد شد.
تبصره ۱ : در خصوص محاسبه مازاد بر تراکم در ارتفاع اعیانی های قدیمی که بدون مجوز احداث گردیده اند ، ملاک ضوابط جاری روز ( تراکم ۵۰ % ) می باشد.
تبصره ۲ : عدم تناسب طول و عرض ملک برابر ضوابط شهرسازی مقدار پیش آمدگی نسبت به املاک مجاور مشمول جدول شماره یک خواهد شد.
تبصره ۳ : حداقل پایه قیمت منطقه دارای موضوع ماده ۶۴ قانون مالیات های مستقیم مبلغ ۰۰۰/۳۰ ریال تعیین می گردد ( در سطح و ارتفاع )
۶) عوارض تفکیک واحدهای مازاد احداث شده
مستند قانونی : تبصره ۱ ماده ۵۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال ۱۳۸۷ و بند ۱۶ ماده ۷۱ و ماده ۷۷ قانون شوراها
عوارض تفکیک واحدهای مازاد احداث شده پس از ارجاع به کمیسیون ماده صد و نظر کمیسیون مبنی بر ابقای بنای احداثی علاوه بر دریافت جرایم متعلقه عوارض مندرج در ذیل به عنوان تفکیک مازاد احداث شده دریافت خواهد شد.
S = مساحت P = قیمت منطقه ای ۱۰۰ × P × S واحد اول
حداقل قیمت منطقه ای ۰۰۰/۱۵ ریال حداکثر قیمت منطقه ای ۰۰۰/۳۰ ریال ۱۵۰ × P × S از واحد دوم به بالا
مصوبه شماره ۱۷۹۹/ش – ۲۶/۹/۹۲
پیرو نامه شماره ۲۱۲۲۸-۱۳/۸/۹۲ با توجه به عدم بازدارندگی جرایم کمیسیون ماده صد در موضوع ساخت و ساز مسکن و افزایش فزاینده پرونده های تخلفات ساختمانی و عدم تمایل به اخذ پروانه ، به استناد تبصره ۱۱ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها ، با هدف بازدارندگی و جلوگیری از ساخت و سازهای بدون پروانه ، متمم لایحه پیشنهادی این شهرداری به شرح جدول ذیل ارسال می گردد.
ردیف
شرح گروه ساختمان ها
ارزش معاملات ساختمان
الف
انواع ساختمان (اسکلت)
مازاد بر تراکم سال ۹۲
بالکن حجمی
سال ۹۲
پیشنهادی مازاد بر تراکم سال۹۳
پیشنهادی بالکن
حجمی سال ۹۳
پیشنهادی در حد
تراکم سال ۹۳
۱
ساختمان اسکلت بتنی یک طبقه
۲۹۵۰۰۰
۸۸۵۰۰۰
۵۹۰۰۰۰
-
P ۸۰
۲
ساختمان اسکلت بتنی دو طبقه
۲۹۵۰۰۰
۸۸۵۰۰۰
۹۰۰۰۰۰
۱۵۰۰۰۰۰
P ۱۰۰
۳
ساختمان اسکلت بتنی سه طبقه
۲۹۵۰۰۰
۸۸۵۰۰۰
۱۲۰۰۰۰۰
۲۰۰۰۰۰۰
P ۱۲۰
۴
ساختمان اسکلت بتنی۴ طبقه
۲۹۵۰۰۰
۸۸۵۰۰۰
۱۶۵۰۰۰۰
۲۵۰۰۰۰۰
P ۱۳۰
۵
ساختمان اسکلت بتنی ۵ طبقه
۲۹۵۰۰۰
۸۸۵۰۰۰
۲۲۰۰۰۰۰
۳۰۰۰۰۰۰
P ۱۴۰
۶
ساختمان اسکلت بتنی با هر نوع سقف از ۶ طبقه به بالا
۳۳۵۰۰۰
۱۰۰۵۰۰۰
۲۷۰۰۰۰۰
۳۵۰۰۰۰۰
P ۱۵۰
۷
ساختمان اسکلت فلزی یک طبقه
۲۶۵۰۰۰
۷۹۵۰۰۰
۴۴۰۰۰۰
-
P ۷۰
۸
ساختمان اسکلت فلزی دو طبقه
۲۶۵۰۰۰
۷۹۵۰۰۰
۸۰۰۰۰۰
۱۳۰۰۰۰۰
P ۸۰
۹
ساختمان اسکلت فلزی سه طبقه
۲۶۵۰۰۰
۷۹۵۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
۱۸۰۰۰۰۰
P ۹۰
۱۰
ساختمان اسکلت فلزی ۴ طبقه
۲۶۵۰۰۰
۷۹۵۰۰۰
۱۴۵۰۰۰۰
۲۳۰۰۰۰۰
P ۱۰۰
۱۱
ساختمان اسکلت فلزی ۵ طبقه
۲۶۵۰۰۰
۷۹۵۰۰۰
۲۰۰۰۰۰۰
۲۸۰۰۰۰۰
P ۱۱۰
۱۲
ساختمان اسکلت فلزی از ۶ طبقه به بالا
۳۰۵۰۰۰
۹۱۵۰۰۰
۲۵۰۰۰۰۰
۳۳۰۰۰۰۰
P ۱۲۰
۱۳
ساختمان اسکلت مختلط مصالح بنایی یک طبقه
۲۱۸۰۰۰
۹۵۴۰۰۰
۳۰۰۰۰۰
-
P ۶۰
۱۴
ساختمان اسکلت مختلط مصالح بنایی دو طبقه
۲۱۸۰۰۰
۹۵۴۰۰۰
۴۵۰۰۰۰
۱۲۰۰۰۰۰
P ۷۰
۱۵
ساختمان اسکلت مختلط مصالح بنایی سه طبقه
۲۱۸۰۰۰
۹۵۴۰۰۰
۷۰۰۰۰۰
۱۷۰۰۰۰۰
P ۸۰
۱۶
ساختمان اسکلت مختلط مصالح بنایی چهار طبقه و به بالا
۲۱۸۰۰۰
۹۵۴۰۰۰
۱۵۰۰۰۰۰
۲۵۰۰۰۰۰
P ۹۰
۱۷
اسکلت آجر یک طبقه
۱۴۷۰۰۰
۴۴۱۰۰۰
۲۵۰۰۰۰
-
P ۵۰
۱۸
اسکلت آجر دو طبقه
۱۴۷۰۰۰
۴۴۱۰۰۰
۴۰۰۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۶۰
۱۹
اسکلت آجر سه طبقه
۱۴۷۰۰۰
۴۴۱۰۰۰
۵۵۰۰۰۰
۱۵۰۰۰۰۰
P ۷۰
۲۰
اسکلت آجر چهار طبقه و به بالا
۱۴۷۰۰۰
۴۴۱۰۰۰
۱۲۰۰۰۰۰
۲۰۰۰۰۰۰
P ۸۰
۲۱
اسکلت مخلوط خشت و گل و سنگ و چوب
۸۸۰۰۰
۲۶۴۰۰۰
۲۰۰۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۲۲
ساختمان های تمام چوب معمولی
۱۱۷۰۰۰
۳۵۱۰۰۰
۳۵۰۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۲۳
ساختمان های تمام چوب صنعتی
۴۱۰۰۰
۱۲۳۰۰۰
۵۰۰۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
ب
ساختمان انبارها با دهانه بیش از ۴ متر
۱
اسکلت آجری با بلوک سیمانی یا سنگی با هر نوع سقف
۱۴۷۰۰۰
۴۴۱۰۰۰
۴۴۱۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۲
اسکلت فلزی یا سوله های پیش ساخته با هر نوع سقف
۲۰۵۰۰۰
۶۱۵۰۰۰
۶۱۵۰۰۰
۲۰۰۰۰۰۰
P ۶۰
ردیف
شرح گروه ساختمان ها
ارزش معاملات ساختمان
ج
سالن ها و توقف گاهها
۱
با مصالح بنایی سنگ ، آجر ، بلوک سیمانی ، هر نوع سقف
۱۷۶۰۰۰
۵۲۸۰۰۰
۵۲۸۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۲
اسکلت فلزی با ستون های بتون آرمه
۲۳۵۰۰۰
۷۰۵۰۰۰
۷۰۵۰۰۰
۲۰۰۰۰۰۰
P ۶۰
۳
گلخانه با هر نوع مصالح و هر نوع سقف
۵۳۰۰۰
۱۵۹۰۰۰
۱۵۹۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
د
آشیانه ها و سایبان ها
۱
با پایه های چوبی و مصالح بنایی
۵۹۰۰۰
۱۷۷۰۰۰
۱۷۷۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۲
با پایه های فلزی و ستون های بتون آرمه
۸۸۰۰۰
۲۶۴۰۰۰
۲۶۴۰۰۰
۲۰۰۰۰۰۰
P ۶۰
ه
تأسیسات
۱
دستگاههای حرارت مرکزی ، شوفاژ سانترال
۱۴۷۰۰۰
۴۴۱۰۰۰
۴۴۱۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۲
تهویه مطبوع ( گرمایش و خنک کننده )
۲۵۰۰۰
۷۵۰۰۰
۷۵۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۳
آسانسور
۵۹۰۰۰
۱۷۷۰۰۰
۱۷۷۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
و
سایر
۱
انواع مخزن اعم از زیر زمینی ، هوایی از ۶ متر مکعب به بالا
۳۵۲۰۰۰
۱۰۵۶۰۰۰
۱۰۵۶۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۲
سکوها و باراندازها
۴۱۰۰۰
۱۲۳۰۰۰
۱۲۳۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
۳
دیوارکشی با هر نوع مصالح
۳۵۲۰۰۰
۱۰۵۶۰۰۰
۷۰۰۰۰۰
۱۰۰۰۰۰۰
P ۵۰
ضمنا ارزش معاملاتی تعیین شده در کاربری تجاری و در موارد مربوط به حذف پارکینگ مسکونی در ساختمان های از سه واحد و به بالا دو برابر خواهد شد.
- دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :
شاکی به موجب دادخواستی تقاضای ابطال مصوبات مربوط به جلسات مورخ ۱۹/۹/۹۲ و ۲۴/۱۰/۹۲ شورای اسلامی شهر نیشابور را مطرح نموده و در تبیین خواسته خود به موارد زیر استناد کرده است :
۱- قانونگذار به موجب تبصره های ۱ ، ۲ ، ۳ ، ۴ و ۵ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها کمیسیون موضوع این ماده را مرجع تعیین جرایم مربوط به تخلفات ساختمانی از قبیل کسری یا حذف پارکینگ ، اضافه تراکم و تغییر کاربری معرفی کرده است و مصوبات مورد شکایت که بر اساس آنها اقدام به تعیین عوارض فوق الذکر و مواردی مانند کسری پارکینگ و تغییر کاربری شده است ، مغایر با تبصره های ۱ تا ۵ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب کننده آنها می باشد.
۲- هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در آرای متعدد خود به شماره ۳۵۴ الی ۳۵۸ مورخ ۱۴/۱۱/۱۳۸۰ ، شماره ۸۴۸ مورخ ۱۱/۱۲/۱۳۸۷ ، شماره ۷۷۰ مورخ ۲/۱۱/۱۳۹۱ ، شماره ۱۵۲۹ مورخ ۲۴/۹/۱۳۹۳ ، شماره ۱۸۱۸ مورخ ۶/۱۱/۱۳۹۳ و شماره ۲۴۲ مورخ ۱/۴/۱۳۹۵ ، اخذ مبالغ و جرایمی علاوه بر جرایم تعیین شده توسط کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها را مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات شوراهای اسلامی دانسته و رأی به ابطال مصوبات مشابه داده است. از این رو ، مصوبات مورد شکایت نیز که بر اساس آنها اقدام به تعیین جرایم و عوارضی علاوه بر جرایم مقرر به موجب رأی کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری شده است ، مغایر با آرای فوق الذکر و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب کننده آن می باشد.
۳- از مواد ۱۰۱ قانون شهرداری ، ماده ۱۵۴ اصلاحی قانون ثبت و بند ۲۶ ماده ۷۱ قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی که در رابطه با دریافت بهای خدمات و تکلیف دادگاه ها و ادارات ثبت به رعایت نقشه تفکیکی در جریان تفکیک و افراز اراضی می باشد ، حقی برای شهرداری در رابطه با وصول عوارض تفکیکی استنباط نمی شود و مصوبات از این جهت هم مغایر مواد فوق می باشند.
- خلاصه مدافعات طرف شکایت :
طرف شکایت ( شورای اسلامی شهر نیشابور ) به موجب لایحه ای ، در پاسخ به ادعاهای شاکی در دادخواست مواردی را مطرح کرده است که اجمالا تبیین می گردد :
۱- قانونگذار در ماده ۸۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تصریح به مواردی چون مشخصات مصوبه مورد اعتراض و حکم شرعی یا مواد قانونی که ادعای مغایرت مصوبه با آن ها وجود دارد و وجود امضاء یا اثر انگشت درخواست کننده در دادخواست ابطال مصوبه را لازم دانسته است. در حالی که مشخصات مصوبه مورد اعتراض در دادخواست ذکر نشده است و امضاء و اثر انگشت شاکی هم توسط مراجع قانونی تصدیق نشده است. ضمن آنکه لازم بود شهرداری نیشابور هم به عنوان طرف شکایت از جانب شاکی مطرح می شد که این امر نیز صورت نگرفته است.
۲- شاکی بر خلاف مفاد پروانه ساختمانی که دارای کاربری مسکونی بوده است ، اقدام به احداث یک واحد تجاری و نیم طبقه در همکف نموده است و به دلیل احداث بنای مازاد بر پروانه و تراکم در کمیسیون های بدوی و تجدید نظر ماده ۱۰۰ قانون شهرداری محکوم شده است.
۳- شوراهای اسلامی شهر بر اساس مستندات قانونی مختلفی مانند مواد ۷۱ و ۷۷ قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران و تبصره ۱ ماده ۵۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده و ماده ۱۸۱ قانون برنامه پنجم توسعه از صلاحیت برقراری و وضع عوارض برخوردار هستند.
۴- هیأت تخصصی عمران و شهرسازی در قالب رأی شماره ۱۷۶-۳۰/۸/۹۶ و هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در قالب دادنامه های شماره ۵۸۷-۲۵/۱۱/۸۳ و ۲۴۳/۸۷-۲۳/۴/۸۷ و ۱۹۱-۳۰/۸/۹۶ ، اخذ عوارض پذیره و عوارض مشابه آن را به دلیل ماهیت متفاوت نسبت به جریمه های کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ، قانونی و موجه شناخته است.
- رأی هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد :
طبق تبصره ۱۱ ماده صد قانون شهرداری ها تصویب آئین نامه ارزش معاملاتی ساختمان بعد از پیشنهاد شهرداری از جمله وظایف و مسئولیت های شورای اسلامی شهرها است و سالی یکبار هم قابل تجدید نظر است و ارزش معاملاتی املاک مندرج در ماده ۶۴ قانون مالیات های مستقیم مربوط به مالیات بوده و ارتباطی به ارزش معاملاتی ساختمان ندارد تا ناسخ تبصره یازده ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها باشد و درآراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری مثل دادنامه شماره ۱۹۴ مورخ ۲۸/۳/۱۳۸۵ تصویب آئین نامه ارزش معاملاتی توسط شوراهای اسلامی مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص نگردیده است و همچنین طبق بند ۱۶ ماده ۸۰ (۷۱ سابق) قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاستهای عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می شود ، از جمله وظایف و مسئولیت های شورای اسلام شهرها محسوب شده و در تبصره یک ماده ۵۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۳۸۷ ، وضع عوارض جدید تجویز شده است و با توجه به اینکه وضع و اخذ عوارض صدور پروانه ساختمانی در تراکم پایه و مازاد بر تراکم توسط شوراهای اسلامی و شهرداریها ، طبق بند (ب ) رأی شماره ۷۹ مورخ ۲۱/۲/۱۳۹۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری و طبق آراء شماره ۵۸۷ مورخ ۲۵/۱۱/۸۳ و ۷۸۶ مورخ ۹/۸/۱۳۹۶ هیات عمومی ، عوارض از جمله حقوقی دیوانی بوده و غیر از جرائم مربوط به کمیسیون های ماده صد قانون شهرداریها می باشد. بنابراین مصوبه شماره ۱۷۹۹/ش مورخ ۲۶/۹/۹۲ مبنی بر تعیین ارزش معاملاتی ساختمان و تبصره ۲ عوارض زیربنای یک متر مربع واحد های تجاری و تبصره ۲ عوارض زیر بنا از جمله زیر بنا از مصوبه شماره ۲۰۹۶/ش مورخ ۲۶/۱۰/۹۲ و بند ۱ عوارض مازاد بر تراکم و بند ۶ عوارض تفکیک ( تبدیل یک واحد به دو واحد یا بیشتر ) واحدهای مازاد احداث شده از مصوبه شماره ۲۰۶۸/ش مورخ ۲۶/۱۰/۹۲ شهرداری نیشابور مصوب شورای اسلامی شهر نیشابور ، مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات نبوده و به استناد مواد ۱۲ و ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رأی به رد شکایت صادر می شود. این رأی ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است. /ت
جباری
رئیس هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد
دیوان عدالت اداری
کدمنبع: 11441