رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۴۳۵ ،کلاسه پرونده: ه ع /۹۷/۳۶۲ )

رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال بخشنامه شماره ۱۵۶۱-د-۳۰۷ مورخ ۱۱/۱۱/۹۶ اداره کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در مورد ارائه اطلاعات فرد آزمایش دهنده

مرجع صادر کننده	هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری
موضوع	ابطال بخشنامه شماره ۱۵۶۱-د-۳۰۷ مورخ ۱۱/۱۱/۹۶ اداره کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در مورد ارائه اطلاعات فرد آزمایش دهنده
کلاسه پرونده	ه ع /۹۷/۳۶۲
تاریخ رأی	شنبه ۲۵ اسفند ۱۳۹۷
شماره دادنامه	۹۷۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۴۳۵

هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

شماره پرونده : ه ع /۹۷/۳۶۲ شماره دادنامه : ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۴۳۵ تاریخ : ۲۵/۱۲/۹۷

شاکی : ۱- خانم پورانداخت سعادتی ۲- آقای سارنگ یونسی

• طرف شکایت : وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ( اداره کل آزمایشگاه مرجع سلامت )

موضوع شکایت و خواسته : ابطال بخشنامه شماره ۱۵۶۱-د-۳۰۷ مورخ ۱۱/۱۱/۹۶ اداره کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در مورد ارائه اطلاعات فرد آزمایش دهنده

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت

شاکی به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره ۱۵۶۱-د-۳۰۷ مورخ ۱۱/۱۱/۹۶ اداره کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در مورد ارائه اطلاعات فرد آزمایش دهنده را خواستار گردیده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است :

بخشنامه معترض عنه واحدهای آزمایشگاهی را مکلف کرده تا نتیجه کامل آزمایشگاه های غربالگری را با ذکر مشخصات کامل آزمایش شونده ( شامل مشخصات سجلی ، نام پزشک و نتیجه کامل آزمایش ) را به نشانی http : //screen.in ارسال نمایند. با توجه به اینکه نشانی اعلام شده یک صفحه شخصی است و علی الظاهر هیچ ارتباطی با وزارت خانه فوق ندارد ، لذا بنا به دلایل ذیل مفاد بخشنامه قابل اعتناء نمی باشد.

۱- به موجب ماده ۴ منشور حقوقی بیماران که طی شماره ۳۸۷۹۵۶-۱۰/۸/۸۸ از طریق وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی صادر شد ، تاکید دارد فقط بیمار و گروه درمانی و افراد مجاز از طرف بیمار و افرادی که به حکم قانون مجاز تلقی می شوند ، می توانند به اطلاعات بیماران دسترسی داشته باشند.

۲- ماده ۴ آیین نامه انتظامی سازمان نظام پزشکی ( مصوب ۵/۹/۷۳ هیأت وزیران ) تصریح می کند که شاغلان حرفه های پزشکی موظفند اسرار بیمار و نوع بیماری او را مگر در موارد تصریح شده در قانون حفظ نمایند.

۳- در ضمانت اجرای قانونی نسبت به حرف پزشکی ، ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی اشعار می دارد که : اطباء ، جراحان ، ماماها ، دارو فروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار می شوند ، هرگاه در غیر از موارد قانونی اسرار مردم را افشاء کنند به سه ماه و یک روز تا یکسال حبس و ... محکوم می شوند.

علیهذا با عنایت به موارد فوق ، ابطال بخشنامه مورد شکایت به دلیل مغایرت با مستندات فوق مورد استدعاست.

متن مقرره مورد شکایت

معاون محترم درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ...

موضوع : اعلام شروع ثبت نتایج آزمایش های برنامه ساماندهی غربالگری سندرم داون در دانشگاه های منتخب

سلام علیکم ،

احتراما در راستای اجرای " برنامه کشوری ساماندهی غربالگری سندرم داون " به استحضار می رساند : ثبت نتایج انجام آزمایش های غربالگری برنامه فوق از تاریخ ۱۵/۱۱/۹۶ در آزمایشگاه های منتخب آن دانشگاه به صورت رسمی آغاز می گردد. لذا خواهشمند است ضمن اعلام تاریخ فوق به آزمایشگاه های منتخب تحت پوشش آن دانشگاه ، دستور هماهنگی لازم جهت ثبت روزانه نتایج آزمایش های غربالگری در فرم مربوطه واقع در وب سایت مرتبط با برنامه غربالگری به آدرس : http : // screening.ir صادر فرمایید.

همچنین در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام می توانند با کارشناسان آزمایشگاه رفرانس این اداره کل ( سرکار خانم ها سحابی و امینی ) با شماره داخلی ۱۴۷ تماس حاصل نمایند.

• خلاصه مدافعات طرف شکایت :

۱- با وجود ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمائم آن در تاریخ ۲۰/۳/۱۳۹۷ پاسخی از سوی طرف شکایت واصل نشده است.

۲- در پاسخ به شکایت مذکور سرپرست دفتر حقوقی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، طی لایحه ای به شماره ۹۷۷/۱۰۷- ۱۰/۶/۹۷ اظهار داشته است :

۱- نامه معترض عنه ، صرفا یک نامه خبری بوده و واجد حکم و قاعده خاصی نمی باشد و قابلیت ابطال در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری را ندارد.

۲- وفق ماده ۳ قانون تشکیل وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، وزارت موظف است ارزش های اسلامی را در کلیه امور پزشکی و بهداشتی و درمانی کشور تحکیم و تثبیت نماید و برابر ماده ۸ همان قانون ، کلیه مؤسسات و واحدهای بهداشتی و درمانی و پزشکی کشور که از طریق بخش خصوصی و غیر دولتی در امر بهداشت و درمان فعالیت دارند ، از تاریخ تصویب این قانون باید تحت نظارت و کنترل و برنامه ریزی این وزارتخانه قرار گیرند.

۳- مطابق بند (۱) ماده (۱) قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، تدوین و ارائه سیاست ها، تعیین خط مشی ها و برنامه ریزی برای فعالیت های مربوط به خدمات بهداشتی ، درمانی ، دارویی و ... بر عهده وزارت متبوع می باشد. همچنین برابر بند ۲ ماده مزبور وزارت بهداشت موظف به تأمین بهداشت عمومی و ارتقاء سطح آن از طریق اجرای برنامه های بهداشتی خصوصا بهداشت مادارن و کودکان است.

۴- وفق بند ۱۱ ماده مذکور تعیین و اعلام استانداردهای مربوط به خدمات بهداشتی ، درمانی ، بهزیستی و دارویی و همچنین برابر بند ۱۶ ماده مورد اشاره نیز تعیین ضوابط مربوط به ارزیابی ، نظارت و کنترل بر برنامه ها و خدمات واحدها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی ، بهداشتی ، درمانی و بهزیستی بر اساس استاندارد های مربوطه بر عهده وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی است.

۵- بند ۲-۲ سیاست های کلی مقام معظم رهبری در امر سلامت ، روزآمد نمودن برنامه های بهداشتی را مورد حکم قرار می دهد. در بند ۲-۶ سیاست های مذکور نیز به ضرورت اصلاح و تکمیل نظام های پایش ، نظارت و ارزیابی برای صیانت قانونمند از حقوق مردم و بیماران و اجرای صحیح سیاست های کلی اشاره شده است. همچنین بند ۵ سیاست های ابلاغی صراحتا ساماندهی تقاضا و ممانعت از تقاضای القائی و اجازه تجویز صرفا بر اساس نظام سطح بندی و راهنماهای بالینی ، طرح ژنریک و نظام دارویی ملی کشور و سیاست گذاری و نظارت کارآمد بر تولید ، مصرف و واردات دارو ، واکسن ، محصولات زیستی و تجهیزات پزشکی با هدف حمایت از تولید داخلی و توسعه صادرات را اعلام نموده است. ضمن اینکه بند ۷ سیاست مذکور صراحتا تولیت نظام سلامت شامل سیاست گذاری های اجرایی ، برنامه ریزی های راهبردی ، ارزشیابی و نظارت را بر عهده وزارت قرار داده است.

۶- وفق بند (و) ماده ۳۸ قانون برنامه پنجم توسعه ، وزارت بهداشت مجاز است بدون تحمیل بار مالی جدید ، نظارت بر مؤسسات ارائه دهنده خدمات سلامت را بر اساس استانداردهای اعتبار بخشی مصوب ، به مؤسسات موضوع بخش غیردولتی واگذار نماید.

۷-طرح ساماندهی غربالگری سندرم داون ، به عنوان یک طرح کشوری ، بر اساس مصوبه یکصد و هفتاد و سومین جلسه مورخ ۱۱/۳/۹۴ شورای عالی اداری برای مدت ۶ ماه ( تا آماده شدن زیر ساخت های لازم برای اجرای کامل برنامه توسط وزارت ) به مرکز تحقیقات نسل امید واگذار و به طور رسمی از تاریخ ۱۵/۱۱/۹۶ آغاز و تا ۱۵/۵/۹۷ ادامه داشته است.

۸- در نامه معترض عنه ، اساسا به ورد مشخصات شناسنامه ای بیمار اشاره ای نشده است و برابر صفحه اصلی و فرم ورود اطلاعات در سایت مذکور ، اولا : آزمایشگاه ها برای شرکت در این برنامه مختارند. ثانیا : بنا به تشخیص مسئول فنی مشخصات شناسنامه ای بیمار یا کد پذیرش بیمار وارد می شود و ثالثا : بنا به تفاهم نامه موجود و بندهای ۶ و ۷ نامه شماره : ۲۶۲۲/۳۰۷د مورخ ۲۲/۱۲/۹۵ ، مرکز تحقیقات نسل امید به صیانت از اطلاعات و حفظ محرمانگی اطلاعات متعهد شده است.

با توجه به مراتب فوق رد شکایت مطروحه مورد تقاضا می باشد.

رأی هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

در خصوص شکایت مطروحه مبنی بر درخواست ابطال بخشنامه شماره ۱۵۶۱/۳۰۷ د مورخ ۱۱/۱۱/۹۶ مدیر کل آزمایشگاه مرجع سلامت که طی آن به دانشگاه اعلام گردیده در راستای " اجرای برنامه های ساماندهی غربالگری سندروم داون " ثبت نتایج انجام آزمایشگاههای غربالگری از ۱۵/۱۱/۹۶ در آزمایشگاههای منتخب آغاز و جهت ثبت روزانه نتایج در وب سایت : http: // screening.ir ثبت شود از این جهت که متضمن افشاء اطلاعات و اسرار مراجعه کنندگان و مغایر با ماده ۴ منشور حقوقی بیماران و ماده ۴ آئین نامه انتظامی سازمان نظام پزشکی و ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی است. با توجه به اوراق و محتویات پرونده نظر به اینکه مطابق مفاد لایحه دفاعیه طرف شکایت و ضمائم آن و نیز مندرجات سایت فوق الذکر انعکاس مشخصات مراجعه کنندگان ، اقدام در خصوص ثبت نتایج در سایت مرقوم موکول و مشروط به کسب رضایت آنان گردیده و با این اوصاف مغایرتی با مقررات استنادی شاکی ندارد لذا رأی به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد. این رأی ظرف مهلت بیست روز پس از صدور از سوی رئیس دیوان عدالت اداری یا ده تن از قضات قابل اعتراض می باشند. /ت

ذبیح اله واحدی

رئیس هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 11912