رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۹۸۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۰۵۳ ،کلاسه پرونده: ه ع /۹۷/۱۰۲۱ )

رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال دستور ۱۳ از بیست و یکمین نشست هیأت امنای دانشگاه جامع علمی – کاربردی مصوب ۲۴/۱۱/۱۳۸۹ و اصلاحیه آن مصوب ۱۳/۴/۱۳۹۱ و ابطال دستورالعمل تخفیف شهریه دانشگاه جامع علمی – کاربردی مصوب ۲۵/۴/۱۳۹۶

مرجع صادر کننده	هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری
موضوع	ابطال دستور ۱۳ از بیست و یکمین نشست هیأت امنای دانشگاه جامع علمی – کاربردی مصوب ۲۴/۱۱/۱۳۸۹ و اصلاحیه آن مصوب ۱۳/۴/۱۳۹۱ و ابطال دستورالعمل تخفیف شهریه دانشگاه جامع علمی – کاربردی مصوب ۲۵/۴/۱۳۹۶
کلاسه پرونده	ه ع /۹۷/۱۰۲۱
تاریخ رأی	يکشنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۳۹۸
شماره دادنامه	۹۸۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۰۵۳

هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

شماره پرونده : ه ع /۹۷/۱۰۲۱ شماره دادنامه: ۹۸۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۰۵۳ تاریخ: ۲۹/۲/۹۸

شاکی : سازمان بازرسی کل کشور

طرف شکایت : دانشگاه جامع علمی - کاربردی

موضوع شکایت و خواسته : ابطال دستور ۱۳ از بیست و یکمین نشست هیأت امنای دانشگاه جامع علمی – کاربردی مصوب ۲۴/۱۱/۱۳۸۹ و اصلاحیه آن مصوب ۱۳/۴/۱۳۹۱ و ابطال دستورالعمل تخفیف شهریه دانشگاه جامع علمی – کاربردی مصوب ۲۵/۴/۱۳۹۶

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت

سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب درخواست شماره ۲۵۳۷۸ مورخ ۱۱/۲/۱۳۹۷ ابطال مقررات مورد شکایت را خواستار شده و در تبیین مبنای خواسته خود اعلام کرده است :

۱- اعمال تخفیف در پرداخت شهریه که به موجب مصوبات و دستورالعمل مورد شکایت صورت گرفته از موجبات تبعیض ناروا و برخلاف بند ۹ اصل سوم قانون اساسی می باشد.

۲- هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۷۱۴ مورخ ۱۱/۱۰/۱۳۹۱ مصوبات هیأت امنای دانشگاههای صنعتی شریف ، تهران و امیر کبیر را در موضوع مشابه ابطال کرده و با توجه به حکم مقرر در ماده ۹۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ، ابطال مقررات مورد شکایت مورد تقاضا می باشد.

متن مقرره مورد شکایت

بیست و یکمین نشست هیأت امنا مورخ ۲۴/۱۱/۸۹ دستور سیزدهم : " تخفیف شهریه به دانشجویان نیارمند "

مصوبه : هیأت امنا با تخفیف شهریه برای کمک به دانشجویان نیازمند از محل ۱۵ درصد حق نظارت دانشگاه بر اساس دستورالعملی که به تصویب هیأت رئیسه دانشگاه خواهد رسید ، موافقت نمود.

صورتجلسه بیست و سومین نشست عادی هیأت امنای دانشگاه جامع علمی کاربردی مورخ ۱۳/۴/۱۳۹۱

دستور بیست و یکم : " اصلاحیه مصوبه سیزدهم جلسه بیست و یکم هیأت امنا مورخ ۲۴/۱۱/۸۹ "

مصوبه : با توجه به تعدد موارد استحقاق دریافت تخفیف شهریه از جمله کمک و تشویق دانشجویان نمونه کشوری و خانواده کارکنان دانشگاه ، به منظور انسجام و وحدت رویه در امر اعطای تخفیفات دانشجویی ، پس از کلمه " نیازمند " از عنوان و متن مصوبه سیزدهم جلسه بیست و یکم هیأت امنا مورخ ۲۴/۱۱/۸۹ عبارت " دانشجویان نمونه کشوری و خانواده کارکنان دانشگاه " به متن مصوبه دستور یاد شده اضافه می گردد.

دستورالعمل تخفیف شهریه دانشگاه جامع علمی کاربردی

در اجرای مصوبات دستور ۱۳و۲۱ نشست های عادی بیست و یکم و بیست و سوم هیأت امنای دانشگاه جامع علمی کاربردی ، این دستورالعمل با هدف کمک و ایجاد انگیزه و بالا بردن توان علمی و جبران بخشی از هزینه دانشجویان نیازمند و نمونه و خانواده کارکنان شاغل به تحصیل در مراکز آموزشی تابعه و تحت نظارت تدوین گردیده است.

ماده ۱) تعاریف : حق نظارت : ۱۵ درصد از کل شهریه ( ثابت و متغیر ) بر اساس جدول شهریه مصوب هیأت امنای دانشگاه است که در موقع ثبت نام هر ترم / پودمان توسط دانشجو یا مرکز به حساب درآمد اختصاصی دانشگاه واریز می شود.

سهم مرکز : ۸۵ درصد از کل شهریه ( ثابت و متغیر ) بر اساس جدول شهریه مصوب هیأت امنای دانشگاه می باشد که به حساب مرکز واریز می شود.

ماده ۲) مدارک مورد نیاز برای درخواست تخفیف شهریه و مراحل اجرای آن :

۱- درخواست مکتوب یا الکترونیکی با امضای دانشجو ( پیوست شماره ۱ ) و تحویل فرم به همراه مدارک و مستندات قانونی مربوطه به واحد استانی.

۲- تایید مدارک توسط واحد استانی ( تکمیل پیوست شماره ۲ ) و ارسال آن ظرف مدت حداکثر پانزده روز به دانشگاه.

۳- تایید ریاست دانشگاه و ارجاع به معاونت اداری ، مالی و مدیریت منابع جهت اعمال تخفیفات.

۴- ثبت تخفیفات توسط مدیریت دفتر بودجه ، تشکیلات و تحول اداری و ارجاع به امور مالی.

۵- پرداخت مبالغ تخفیف هر استان به واحد استانی توسط امور مالی.

۶- ارسال مدارک پرداخت تخفیف متقاضیان توسط واحد استانی به معاونت اداری ، مالی و مدیریت منابع دانشگاه جهت تسویه بدهی.

ماده۳) مشمولین تخفیف شهریه و میزان آن :

دانشجویان مشمول تخفیف شهریه و میزان تخفیف آنان مطابق جدول ذیل می باشد.

ردیف

مشمولین تخفیف

شرایط و میزان تخفیف

ملاحضات

۱

برگزیدگان مسابقات جشنواره ملی علمی کاربردی ، جشنواره قرانی دانشجویان علمی کاربردی ، جشنواره کشوری قران ، جشنواره خوارزمی ، مسابقات کشوری ورزشی اول تا سوم

بین المللی نفرات اول تا سوم ۲۰ درصد

کشوی نفر اول ۲۰ درصد

نفر دوم ۱۵ درصد

نفر سوم ۱۰ درصد

یک نیمسال

۲

دانشجویانی که با تایید معاونت پژوهش و فناوری اختراعی به ثبت برسانند.

بین المللی ۵۰ درصد

ملی ۳۰ درصد

یک نیمسال

۳

دانشجویانی که بر اساس اعلام وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری و در سطح کشوری ، دانشگاه و سطح استانی به عنوان دانشجوی نمونه انتخاب شوند.

وزارت علوم ۵۰ درصد

سطح کشوری و دانشگاه ۳۰ درصد سطح استانی ۱۵ درصد

دو نیمسال

۴

دانشجویان خانواده شهدا و ایثارگران و تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد و قاریان و حافظان قران کریم بر اساس تصویب نامه هیأت وزیران از محل اعتبار ردیف های خود تأمین اعتبار می شود.

تأمین تخفیف شهریه به عهده سازمانهای ذیربط می باشد

آیین نامه اجرایی برنامه ششم توسعه

۵

موارد خاص : بیماری صعب الاعلاج و بیماری خاص ، ارایه کلیه مستندات اعم از مدارک و سوابق پزشکی ، تاییدیه بنیاد امور بیماری های خاص

تا ۱۵ درصد

چهار نیمسال

۶

دانشجویان فاقد استطاعت مالی ( تایید مدارک مثبته توسط واحد استانی ) مدارک ( استشهاد محلی ، مدارک لازم مبنی بر درآمد پایین خانواده ) زنان سرپرست خانوار ، آسیب دیدگان حواد طبیعی و سایر موارد مشابه

تا ۱۵ درصد

چهار نیمسال

۷

تخفیف شهریه به خانواده هایی که بیش از یک دانشجوی علمی کاربردی دارند.

تا ۱۵ درصد

دو نیمسال

۸

تخفیف شهریه به همکاران شاغل در دانشگاه که خود ، همسر و یا فرزندان آنها در این دانشگاه تحصیل نمایند.

تا ۱۵ درصد

دو نیمسال

۹

تخفیف شهریه به همکاران شاغل در وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری ، سازمانهای تابعه و سایر دانشگاه های زیر مجموعه که خود ، همسر و یا فرزندان آنها در این دانشگاه تحصیل نمایند.

تا ۱۵ درصد

دو نیمسال

تبصره ۱- دانشجویان در صورت دارا بودن شرایط تخفیف ، فقط مشمول یکی از تخفیف های ذکر شده در جدول بوده و بالاترین درصد اعمال خواهد شد.

تبصره ۲- چنانچه دانشجو مشروط شود ، در نیمسال بعد مشمول تخفیف نمی شود.

تصره ۳- به دانشجوی میهمان از غیر علمی کاربردی ، هیچ گونه تخفیف تعلق نمی گیرد.

این دستورالعمل در ۳ ماده و ۳ تبصره در تاریخ ۲۵/۴/۹۶ به تایید هیأت رییسه دانشگاه رسید و از تاریخ تصویب لازم الاجرا می باشد.

خلاصه مدافعات طرف شکایت

مشاور رئیس و مدیر کل دفتر حقوقی دانشگاه جامع علمی – کاربردی به موجب لایحه شماره ۲۳۰۵۰/۹۷/م مورخ ۲۵/۶/۱۳۹۷ مواردی را در پاسخ به درخواست سازمان بازرسی کل کشور مطرح کرده است :

۱- تبعیض هنگامی ناروا و ممنوع است که بدون معیار قانونی مشخص و صرفا در مورد شخص یا اشخاص معین و بدون در نظر گرفتن موقعیت ممتازه باشد. لیکن هنگامی که بر اساس معیارهای کلی و عمومی ، ترجیحی مقرر می شود و عموم اشخاص که دارای شرایط خاص باشند و در آن موقعیت قرار گیرند و توجیه مناسب و مبتنی بر مصلحت پشتیبان آن باشد ، تبعیض ناروا محسوب نمی گردد.

۲- مصوبات مزبور موجب اعمال تبعیض ناروا نشده و لذا مشمول بند ۹ اصل سوم قانون اساسی نیستند ، بلکه ترجیحی است که برای آن مرجح وجود دارد و لذا ترجیح مرجح محسوب نمی شود. توضیح اینکه طبق مصوبات مورد نظر برای گرفتن تخفیف در پرداخت شهریه توسط دانشجویان ، احراز شرایط و صلاحیتها و یا وجود وضعیت خاص لازم است و هرکس حائز آن موارد باشد استحقاق تخفیف را دارد. تفاوت قائل شدن بین دانشجویان هنگامی تبعیض ناروا محسوب می گردد که بلا دلیل و بلاتوجیه باشد. لیکن مصوبه هیأت امنای دانشگاه از یک طرف در راستای حمایت از دانشجویان محروم و بی بضاعت بوده و از طرف دیگر جهت تشویق و ترغیب دانشجویان با استعداد و ممتاز تصویب شده و اعطای امتیاز و تخفیف به دانشجویان شاهد و ایثارگر نیز که جزء مصوبه و از سیاستهای کلی نظام است ؛ هیچگاه تبعیض محسوب نشده و نمی شود.

۳- بر اساس آیین نامه شهریه دانشگاه ، برای اخذ شهریه ثابت و متغیر ملاک مشخص تعیین شده و سهم دانشگاه و مراکز مجری در آن مشخص شده است و همه دانشجویان تابع آن خواهند بود. در عین حال به موجب مصوبات مورد اعتراض مقرر شده که به برخی از دانشجویان دارای شرایط خاص تخفیف داده شود. بنابراین اینگونه نیست که دانشگاه و مراکز مجاز باشند از برخی دانشجویان شهریه بیشتر و از برخی شهریه کمتر دریافت کنند تا موجب تبعیض ناروا گردد. بلکه همه دانشجویان شرایط برابر دارند و هر فرد که در موقعیت یا شرایط خاص توجیه شده قرار گیرد ، مشمول تخفیف قرار خواهد گرفت.

رأی هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

در خصوص شکایت سازمان بازرسی کشور به درخواست ابطال مصوبه دستور ۱۳ از بیست و یکمین نشست هیأت امنای دانشگاه جامع علمی کاربردی مورخ ۲۴/۱۱/۸۹ مشعر به موافقت با اعمال تخفیف شهریه ثابت و متغیر دانشجویان نیازمند ، از حیث مغایرت با بند ۹ اصل سوم قانون اساسی با توجه به اوراق و محتویات پرونده نظر به اینکه ، در بند مذکور از قانون اساسی تبعیض ناروا منع شده حال آنکه در ما نحن فیه برای افراد نیازمند تخفیف پیش بینی شده است. از طرفی طبق بند (الف) ماده ۴۹ قانون برنامه چهارم توسعه ، هیأت امناء به عنوان یک رای مالی اداری اختیار اتخاذ تصمیم در خصوص موضوع را داشته است. بنابراین دستور ۱۳ از مصوبه ۲۴/۱۱/۸۶ هیأت امناء دانشگاه طرف شکایت مغایر قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نمی گردد. بندهای ۱ الی ۷ دستورالعمل تخفیف شهریه دانشگاه جامع علمی کاربردی مصوب ۲۵/۴/۹۶ هیأت رئیسه دانشگاه نیز با همین استدلال قابل ابطال تشخیص می گردد و در نتیجه رأی به رد شکایت شاکی در بخشهای فوق الذکر صادر و اعلام می گردد. این رای ظرف مهلت بیست روز پس از صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا ده تن از قضات قابل اعتراض می باشد. /ت

ذبیح اله واحدی

رئیس هیأت تخصصی فرهنگی ، آموزشی و پزشکی

دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 12014