رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۹۸۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۲۶۱ ،کلاسه پرونده: ه ع/ ۹۷/۳۲۷ )

رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال بند ۹ ماده ۲ دستورالعمل صدور ، تمدید ، تعویض و لغو برگ فعالیت ( کارت هوشمند ) رانندگان حمل و نقل بار و مسافر برون شهری و روستایی

مرجع صادر کننده	هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری
موضوع	ابطال بند ۹ ماده ۲ دستورالعمل صدور ، تمدید ، تعویض و لغو برگ فعالیت ( کارت هوشمند ) رانندگان حمل و نقل بار و مسافر برون شهری و روستایی
کلاسه پرونده	ه ع/ ۹۷/۳۲۷
تاریخ رأی	سه شنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۸
شماره دادنامه	۹۸۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۲۶۱

هیات تخصصی اداری و امور عمومی

شماره پرونده : ه ع/ ۹۷/۳۲۷ شماره دادنامه: ۹۸۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۲۶۱ تاریخ: ۱۲/۶/۹۸

شاکی : آقای سعید کنعانی

طرف شکایت : سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای

موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند ۹ ماده ۲ دستورالعمل صدور ، تمدید ، تعویض و لغو برگ فعالیت ( کارت هوشمند ) رانندگان حمل و نقل بار و مسافر برون شهری و روستایی

شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای به خواسته ابطال بند ۹ ماده ۲ دستورالعمل صدور ، تمدید ، تعویض و لغو برگ فعالیت ( کارت هوشمند ) رانندگان حمل و نقل بار و مسافر برون شهری و روستایی به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد :

ماده ۲- شرایط مربوط به صدور برگ فعالیت راننده به صورت زیر می باشد :

...

...

۹- عدم تصدی به شغل تمام وقت و مستمر در قوای سه گانه و نیروهای مسلح و نهادهای انقلابی و مؤسسات عمومی غیردولتی و عدم اشتغال به حرف موضوع قانون نظام صنفی

تبصره : صدور برگ فعالیت برای افراد بازنشسته ممنوع می باشد.

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت

شاکی به موجب دادخواستی تقاضای ابطال مقرره مورد شکایت را مطرح کرده و در تبیین خواسته خود اعلام داشته است:

پروانه ها و گواهی نامه هایی که مبتنی بر قانون صادر شده و صلاحیت افراد را در زمینه انجام شغل یا داشتن توانایی خاص مورد تصدیق قرار می دهند، حقی مکتسب برای فرد دارنده ایجاد می نمایند که جز با تصریح قانونگذار قابل لغو نیست. از این رو ، مقرره مورد شکایت که بازنشستگان و شاغلین را علی رغم داشتن گواهی نامه پایه یک و سایر صلاحیت های لازم از رانندگی محروم نموده با قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان مصوب ۲۰/۲/۱۳۹۵ و اصل ۱۴۱ قانون اساسی و قانون ممنوعیت تصدی مشاغل مصوب ۱۱/۱۰/۱۳۷۳ و آرای وحدت رویه شماره ۱۲۴۳-۲۵/۱۰/۱۳۸۶ ، ۹۰-۲۷/۵/۱۳۷۱ و ۶۴۳-۲۴/۹/۱۳۸۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مغایرت دارد.

در پاسخ به شکایت مذکور ، مدیر کل دفتر حقوقی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای به موجب لایحه شماره ۵/۷۱/۱۰۳۲۸۲ مورخ ۷/۸/۱۳۹۷ به طور خلاصه توضیح داده است که :

۱- صدور دستورالعمل مورد شکایت مبتنی بر صلاحیت مقرر در تبصره ذیل ماده ۳ قانون اصلاح پاره ای از مواد قانون الزام شرکتها و مؤسسات ترابری به استفاده از صورت وضعیت مسافری و بارنامه و نامه مورخ ۲۸/۶/۱۳۸۵ وزیر راه و ترابری و همچنین بند (پ) ماده ۴ آیین نامه اجرایی تبصره ۱ ماده ۳ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی و ماده ۳۳ آیین نامه راهنمایی و رانندگی است.

۲- مصوبه مورد شکایت ، افراد را از رانندگی محروم ننموده است و صرفا شرایطی را برای افرادی که به صورت حرفه ای به شغل رانندگی عمومی در جاده ها وارد می شوند ، تعیین کرده است.

۳- اصل ۱۴۱ قانون اساسی در خصوص منع استخدام و به کارگیری اشخاص در دو شغل مرتبط با دستگاه های اجرایی است و ارتباطی با شرایط فعالیت رانندگان حرفه ای ندارد. قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان در دستگاه های دولتی هم در رابطه با دستگاه های دولتی است و به شغل رانندگی ارتباطی ندارد و ادعای مغایرت دستورالعمل مورد شکایت با این قوانین مبنایی ندارد.

۴-حمایت های اجتماعی دولت از رانندگان مانند تأمین بخشی از سهم حق بیمه رانندگان که بر مبنای بند (ض) تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۳۸۶ و بند (ب) ماده ۷ قانون هدفمند کردن یارانه ها صورت می گیرد ، نمی تواند شامل افراد بازنشسته شود و یکی از مبانی وضع مقرره مورد شکایت همین موضوع می باشد.

۵- آرای وحدت رویه مورد استناد شاکی در رابطه با استحقاق دریافت مستمری بازنشستگی فرد بازنشسته و تعریف عدم اشتغال به کار ثابت در کارگاه های مشمول قانون کار و نافی نبودن حق مکتسب قانونی زمان اشتغال به خدمت در صورت صدور حکم بازنشستگی می باشد و ارتباطی با مقرره مورد شکایت ندارد.

۶- مطابق تبصره ۵ قانون بیمه های اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری ، صدور و تمدید دفترچه کار رانندگی ( کارت هوشمند ) منوط به احراز صلاحیت های قید شده در آیین نامه اجرایی قانون است و بر اساس ماده ۸ آیین نامه اجرایی مذکور ، بازنشستگان از شمول این آیین نامه خارج هستند. /ت

رای هیأت تخصصی اداری و امور عمومی

درخصوص شکایت مطروحه به خواسته ابطال بند ۹ ماده ۲ دستورالعمل صدور، تمدید و تعویض و لغو برگ فعالیت (کارت هوشمند) رانندگان حمل و نقل بار و مسافر برون شهری و روستایی، اولا به موجب تبصره ذیل ماده ۶ قانون اصلاح پاره ای از مواد قانون الزام شرکتها و مؤسسات ترابری جاده ای به استفاده از صورت وضعیت مسافری و برنامه مقرر شده است که : ... شرایط و ضوابط صدور، لغو، تمدید و تجدید دفترچه کار (برگ فعالیت) توسط وزیر راه و ترابری تعیین می شود و برمبنای صلاحیت فوق، دستورالعمل صدور، تمدید، تعویض و لغو برگ فعالیت (کارت هوشمند) رانندگان حمل و نقل بار و مسافر برون شهری و روستایی تدوین و تصویب شده است. ثانیا براساس مقرره مورد شکایت، صدور برگ فعالیت راننده برای افرادی که به صورت تمام وقت و مستمر در دستگاههای اجرایی، نیروهای مسلح و مشاغل موضوع قانون نظام صنفی فعالیت می کنند و همچنین بازنشستگان ممنوع شده است که این امر به معنای سلب حق اشتغال افراد نیست و مقرره مورد شکایت دلالت بر امری مغایر با قوانین و آرای مورد استناد شاکی ندارد. لذا به استناد بند ب ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ رأی به رد شکایت صادر و اعلام می کند. رأی صادره ظرف مدت بیست روز از تاریخ صدور از سوی ریاست محترم دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات محترم دیوان قابل اعتراض است.

سید کاظم موسوی

رئیس هیأت تخصصی اداری و امور عمومی

دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 12272