رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۷۷۰ ،کلاسه پرونده: ه ع/ ۹۶/۱۴۴۱)

رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال مواد ۶۲ و ۶۴ بخشنامه شماره ۲۰ امور فنی بیمه شدگان ( موضوع بیمه بیکاری ) با شماره ثبت ۱۲۵۰/۹۵/۱۰۰۰ مورخ ۲۷/۱۱/۹۵ از تاریخ تصویب

مرجع صادر کننده	هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری
موضوع	ابطال مواد ۶۲ و ۶۴ بخشنامه شماره ۲۰ امور فنی بیمه شدگان ( موضوع بیمه بیکاری ) با شماره ثبت ۱۲۵۰/۹۵/۱۰۰۰ مورخ ۲۷/۱۱/۹۵ از تاریخ تصویب
کلاسه پرونده	ه ع/ ۹۶/۱۴۴۱
تاریخ رأی	چهارشنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۹
شماره دادنامه	۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۷۷۰

هیأت تخصصی کار ، بیمه و تامین اجتماعی

شماره پرونده : ه ع/ ۹۶/۱۴۴۱ شماره دادنامه : ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۷۷۰ تاریخ: ۱۴/۵/۹۹

شاکی : آقای سعید کنعانی

طرف شکایت : سازمان تأمین اجتماعی

موضوع شکایت و خواسته : ابطال مواد ۶۲ و ۶۴ بخشنامه شماره ۲۰ امور فنی بیمه شدگان ( موضوع بیمه بیکاری ) با شماره ثبت ۱۲۵۰/۹۵/۱۰۰۰ مورخ ۲۷/۱۱/۹۵ از تاریخ تصویب

شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی به خواسته ابطال مواد ۶۲ و ۶۴ بخشنامه شماره ۲۰ امور فنی بیمه شدگان ( موضوع بیمه بیکاری ) با شماره ثبت ۱۲۵۰/۹۵/۱۰۰۰ مورخ ۲۷/۱۱/۹۵ از تاریخ تصویب به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد :

ماده ۶۲ : بیکاران دارای قرارداد کار با مدت معین در صورتی که بر اساس رای مرجع حل اختلاف در اثنای مدت قرارداد اخراج گردیده باشند ، مشمول استفاده از بیمه بیکاری خواهند بود.در صورتی که به استناد رای مرجع مذکور کارفرما مکلف به پرداخت حقوق و مزایای فرد اخراجی تا پایان قرارداد باشد مقرری بیمه بیکاری از تاریخ پایان قرارداد و قطع دریافت مزد پرداخت خواهد شد.

واحد اجرایی باید با توجه به رای مرجع حل اختلاف و با رعایت مقررات نسبت به مطالبه حق بیمه ایام مذکور تا پایان قرارداد اقدام نماید.

ماده ۶۴ : برقراری بیمه بیکاری بیمه شدگان زنی که در زمان مرخصی زایمان یا ایام شیر دهی به دلایلی نظیر اخراج یا عدم تمدید قرارداد کار از سوی کارفرما بیکار می گردند ، در صورتی که قطع رابطه کاری آنان توسط مراجع حل اختلاف موجه تشخیص داده شود با رعایت سایر شرایط قانونی مقدور می باشد.

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت

۱- وجود رای وحدت رویه شماره ۲۰۸ مورخ ۱/۷/۸۰ در این خصوص که بخشنامه سازمان تامین اجتماعی در سال ۷۴ که اقدام به تعیین مصادیق قانون بیمه بیکاری و مستثنیات آن نموده بود را ابطال نمود که خارج از اختیارات سازمان است.

۲- ماده ۵۸ بخشنامه قصور از انجام وظایف که موجب اخراج شود را از شمول بیمه بیکاری خارج نموده است و به عبارت دیگر ترک کار و اخراج را یکسان تلقی کرده در جایی که کارگر در اخراج ، اراده ای نداره و قصد بیکار نمودن خود را نکرده است.

۳- وجود دادنامه ۴۹۵۳ مورخ ۲۷/۱۰/۹۱ شعبه ۱۹ دیوان که اخراج شاکی را نشان از عدم دخیل بودن اراده شاکی در بیکاری وی می داند و لذا دادخواست خواهان علیه سازمان تامین اجتماعی مبنی بر استفاده از مقرری بیمه بیکاری را وارد دانست. لذا اخراج کارگر ، یک بیکاری غیر ارادی است و کارگر در صورت احراز سایر شرایط مشمول بیمه بیکاری می گردد.

۴- مخالفت ماده ۶۲ و ۴ بخشنامه با قانون بیمه بیکاری و آیین نامه آن ، مقنن در ماده ۲ قانون بیمه بیکاری ، بیمه شده ای را مشمول قانون مزبور قلمداد کرده که بدون اراده خود بیکار شده است و مستند به ماده ۴ قانون یاد شده و ماده ۳ آیین نامه اجرایی آن تشخیص بیکاری بدون اراده و تاریخ وقوع آن بر عهده واحد کار و امور اجتماعی است. بنابراین تایید استحقاق بیمه شده برای دریافت مقرری بیمه بیکاری بر عهده هیات های رسیدگی به تقاضای بیمه بیکاری و ادارات کار است و شرط صدور رای مرجع حل اختلاف قانون کار برای آنها مغایر مواد قانونی صدرالاشاره می باشد.

خلاصه مدافعات طرف شکایت

سازمان تأمین اجتماعی پاسخ داد که بند ۵۸ بخش نامه معترض عنه منطبق با ماده ۲۷ قانون کار تنظیم شده و با درج ماده ۲۷ قانون کار قرارداد کارگر در صورت عدم رعایت شرایطی فسخ می شود آثار حقوقی فسخ با اخراج متفاوت است و نمی توان عنوان کرد که فسخ به منزله اخراج است و با توجه به ماده ۲ قانون بیمه بیکاری باید بدون میل و اراده باشد و در اخراج خود هیچ نقشی نداشته باشد عدم رعایت مسائل انضباطی و اعمال منافی عفت که عامدانه می باشد و شخص اخراج می گردد که این اخراج مشمول بیمه بیکاری نمی شود. در مورد مواد ۶۲ و ۶۴ بخشنامه معترض عنه ، تشخیص بیکاری بدون میل و اراده تاریخ وقوع بیکاری بر عهده واحد کار و امور اجتماعی محل است و در هر صورت شخص چه آزادانه کار داشته باشد و چه از طرف اداره کار معرفی شود مقرری بیمه بیکاری تعلق می گیرد. ... همچنین ماده ۶۴ در اجرای دستورالعمل ۴۹۵۱۷-۱۹/۳/۹۳ اداره کار تبیین شده بود به موجب دادنامه ۴۸۲-۲۴/۵/۹۶ لغو شد ... ۸۵۲۷ هیات عمومی دیوان عدالت اداری باطل شده لذا مشمول ماده ۸۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری می باشد.

موضوع در جلسه مورخ ۱۴/۵/۹۸ هیأت تخصصی بیمه ، کار و تأمین اجتماعی مطرح گردید ، نظریه بیش از سه چهارم اعضای هیأت به شرح آتی اعلام می گردد.

رای هیات تخصصی کار ، بیمه و تامین اجتماعی

در خصوص شکایت آقای سعید کنعانی فرزند هوشنگ به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی به خواسته ابطال مواد ۶۴ و ۶۲ بخشنامه شماره ۲۰ امور فنی بیمه شدگان (موضوع بیمه بیکاری) با شماره ثبت ۱۲۵۰/۹۵/۱۰۰۰ مورخ ۲۷/۱۱/۹۵ از تاریخ تصویب نظر به اینکه مواد ۶۲ و ۶۴ بخشنامه معترض عنه در راستای تبیین حکم قانون بیمه بیکاری مصوب ۱۳۶۹ در مواد ۲ و ۴ و ۶ آن قانون و آئین نامه اجرایی مربوطه بوده است لذا خارج از حدود اختیار و خلاف قانون تشخیص نگردید ، بنابراین در راستای بند (ب) ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری رأی به رد شکایت صادر می گردد. این رأی از ناحیه ریاست محترم دیوان عدالت اداری یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز قابل اعتراض می باشد. /ت

حسن زینلی نژاد

نائب رئیس هیات تخصصی کار ، بیمه و تامین اجتماعی

دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 13342